Czym jest przewaga estrogenowa – rola estrogenów w organizmie
Spis treści
1. Rola estrogenów w organizmie
Do ich głównych funkcji należą: – rozwój i regulacja układu rozrodczego, – wpływ na gęstość mineralną kości, – regulacja metabolizmu, zwłaszcza lipidów i węglowodanów, – wpływ na układ sercowo-naczyniowy i profil lipidowy, – regulacja funkcji mózgu i nastroju, – działanie przeciwzapalne i wpływ na układ odpornościowy. Zarówno nadmiar, jak i niedobór tych hormonów może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, dlatego też monitorowanie i utrzymanie ich właściwego poziomu jest kluczowe dla zachowania zdrowia (K.J. Estrogeny to grupa hormonów płciowych, które odgrywają kluczową rolę w organizmie zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Jak widać, estrogeny są ważne nie tylko w kontekście reprodukcyjnym, ale także dla ogólnego stanu zdrowia i dobrego samopoczucia. Hamilton i wsp. 2017). Główne rodzaje estrogenów obejmują estron (E1), estradiol (E2) i estriol (E3), z których estradiol jest najbardziej aktywny biologicznie.2. Zawartość tkanki tłuszczowej
Glassman i wsp. 2023). Zjawisko to jest szczególnie problematyczne u osób z insulinoopornością, ponieważ wysoki poziom insuliny dodatkowo stymuluje produkcję androgenów (I. Jednym z kluczowych czynników jest nadmierna zawartość tkanki tłuszczowej, która jest zarówno magazynem, jak i miejscem, w którym androgeny są przekształcane w estrogeny.3. Nieprawidłowa dieta
Nie bez znaczenia jest również nieprawidłowa dieta uboga w błonnik, żelazo, magnez, cynk czy witaminy z grupy B, ale też ekspozycja na ksenoestrogeny, czyli substancje chemiczne naśladujące działanie estrogenów, również znacząco przyczynia się do tego zjawiska. Ksenoestrogeny można znaleźć w wielu produktach codziennego użytku takich jak plastikowe opakowania, kosmetyki, perfumy, a także w środkach ochrony roślin i dodatkach do żywności.4. Zaburzenia pracy wątroby
Kolejnym czynnikiem zwiększającym ryzyko dominacji estrogenowej są nieprawidłowości w funkcjonowaniu wątroby, która jest głównym organem odpowiedzialnym za metabolizowanie tych hormonów. Jej dysfunkcja może więc prowadzić do nagromadzenia estrogenów w organizmie.5. Nieprawidłowo dobrana antykoncepcja
Ta złożona interakcja różnych czynników zdrowotnych i środowiskowych wymaga szeroko zakrojonych działań prewencyjnych i leczniczych, aby utrzymać hormonalną równowagę (S. Nie można również pominąć wpływu hormonalnej antykoncepcji, która, jeśli jest źle dobrana, może dostarczać zbyt wysokich dawek estrogenów. Patel i wsp. 2018). Wszystkie te czynniki, połączone z innymi predyspozycjami, takimi jak niedoczynność tarczycy, zespół policystycznych jajników (PCOS), wysokie stężenie kortyzolu czy zaburzenia mikrobioty jelitowej, mogą znacząco zwiększyć ryzyko wystąpienia dominacji estrogenowej.6. U mężczyzn
Jeśli występują objawy sugerujące dominację estrogenową, warto skonsultować się z lekarzem, który może zalecić odpowiednie badania hormonalne i, w razie potrzeby, zastosować odpowiednią terapię (M. Bernie, R. Dominacja estrogenowa u mężczyzn może manifestować się na wiele różnych sposobów. Schulster, A.M. Ramasamy 2016). Jest to stan, w którym poziom estrogenów jest wyższy w stosunku do innych hormonów, m.in. Testosteronu, co może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych takich jak: – ginekomastia (powiększenie piersi u mężczyzn), – zwiększenie masy ciała i odkładanie się tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha i bioder, – obniżenie libido i pogorszenie funkcji seksualnych, – zmęczenie i brak energii, – problemy emocjonalne: zmienność nastrojów, depresja czy nadwrażliwość emocjonalna, – utrata masy mięśniowej, – problemy z prostatą, – zmniejszenie gęstości mineralnej kości.7. Jak sobie pomóc
Odpowiedni sposób żywieniaDieta odgrywa kluczową rolę w regulacji poziomu hormonów, w tym także estrogenów. Odpowiednio zbilansowany jadłospis może pomóc zredukować ich poziom i wspierać ogólną równowagę hormonalną.8. Zwiększ ilość błonnika w diecie
Wspiera on procesy trawienne i ułatwia eliminację nadmiaru hormonów z organizmu. Znajdziesz go w pełnoziarnistych produktach zbożowych, warzywach, owocach i nasionach.9. Ogranicz produkty wysokoprzetworzone bogate w cukier
Nie tylko przyczyniają się one do zwiększenia masy ciała, ale mogą również prowadzić do rozwinięcia insulinooporności, która dodatkowo stymuluje produkcję estrogenów.10. Zmniejsz ilość kofeiny i zrezygnuj z alkoholu
Spożywanie alkoholu ma niekorzystny wpływ na wątrobę, więc może utrudniać efektywne usuwanie nadmiaru estrogenów z organizmu. Nadmiar kofeiny z kolei może prowadzić do zwiększenia poziomu kortyzolu, który pośrednio wpływa na podwyższenie poziomu estrogenów i obniżenie poziomu progesteronu, co przyczynia się do dominacji estrogenowej.11. Włącz do diety warzywa krzyżowe, takie jak brokuły, kalafior, brukselka czy kapusta*
Zawierają diindolylometan – substancję, która pomaga w metabolizowaniu estrogenów i może zmniejszać ryzyko ich dominacji. *Nie dotyczy osób cierpiących na niedoczynność tarczycy, u których warzywa te w dużej ilości są przeciwwskazane.12. Wyrównaj niedobory pokarmowe
Adamus 2024). Oszajca, A. Jeśli zmagasz się z niedoborami jakichkolwiek składników odżywczych, rozważ ich suplementację (K.13. Zmiany w stylu życia
Słojewska 2021). Chroniczny stres prowadzi do podwyższenia poziomu kortyzolu, co może zaburzać równowagę hormonalną. Albert, P.A. Nieocenione są także odpowiednia ilość i jakość snu. Istotne jest również unikanie ekspozycji na ksenoestrogeny, które znajdują się w wielu produktach codziennego użytku. Paterni, C. Minutolo 2017). Zamiast tradycyjnych produktów wybielanych chlorem wybierz te wykonane z organicznej bawełny, które są również biodegradowalne. Zastąp komercyjne środki czyszczące domowymi mieszaninami z octu i wody, które są wolne od chemikaliów.Pojemniki na żywność. Wybieraj alternatywy takie jak szkło czy stal nierdzewna. Szukaj kosmetyków z certyfikatem organicznym lub naturalnym, unikaj parabenów i ftalanów.Tekstylia. Unikaj syntetycznych tkanin. Poza starannie zbilansowaną dietą istnieją również inne istotne elementy stylu życia, które przyczyniają się do zachowania zdrowia hormonalnego. Zarządzanie stresem ma również zasadnicze znaczenie. Techniki takie jak medytacja, joga, głębokie oddychanie czy czas spędzony na łonie natury, mogą efektywnie redukować stres i jego negatywne oddziaływanie na organizm (K.M. Newhouse 2019). Zakłócony odpoczynek nocny wpływa na produkcję różnych hormonów, w tym kortyzolu i insuliny, co z kolei może negatywnie wpływać na poziomy estrogenów. Dzięki wybieraniu produktów ekologicznych, naturalnych, wolnych od szkodliwych substancji można znacząco ograniczyć kontakt z tymi substancjami i wspierać tym samym zdrowie hormonalne i ogólne samopoczucie (I. Granchi, F. Podpaski i tampony. Środki czyszczące. Unikaj plastików zawierających BPA. Kosmetyki. Zdecyduj się na tekstylia wykonane z naturalnych materiałów, jak bawełna organiczna czy len. Te proste zmiany mogą znacząco zmniejszyć twoje narażenie na szkodliwe substancje i poprawić zdrowie hormonalne. Regularne ćwiczenia fizyczne odgrywają kluczową rolę – nie tylko pomagają utrzymać zdrową masę ciała, ale także zwiększają wrażliwość na insulinę i wspierają funkcje wątroby, co jest niezbędne dla prawidłowego metabolizmu hormonów (K.14. <extra_id_0> - <extra_id_1> - <extra_id_2> - <extra_id_3> - <extra_id_4> - Suplementacja
Kim i wsp. 2020), – DIM (diindolometan). Żołek, A. Zawiera kurkuminę, która wykazuje działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Maliszewska 2013), – witamina D3. Prowadzi do wzrostu wykorzystania wapnia i fosforu, co wpływa na masę mineralną kości. Grzesiak 2020), – sulforafan. Ma silne właściwości antyoksydacyjne i wspiera eliminację nadmiaru estrogenów (D. Sulastri 2019), – niepokalanek. Manouchehri i wsp. 2023), – omega-3. Marcinkowska, M. Wspomaga metabolizm estrogenów (T. Trzeciak 2017), – magnez. Magnez może pomóc w łagodzeniu objawów związanych z nadmiarem estrogenów, jak PMS czy bóle głowy (U. Schmidt, K. Podczas zakupu preparatów z magnezem warto wybierać te zawierające jego organiczne formy, np. Cytrynian, mleczan. Warto jednak pamiętać, że suplementacja powinna być dobrana indywidualnie i każdorazowo skonsultowana z lekarzem prowadzącym lub dietetykiem. Są kluczowe dla metabolizmu każdej komórki, wspierają przetwarzanie homocysteiny w organizmie, a także korzystnie działają na zdrowie wątroby, która odgrywa główną rolę w metabolizowaniu estrogenów (K. Naturalny składnik występujący w warzywach krzyżowych, który pomaga w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu estrogenów poprzez promowanie bardziej korzystnej ścieżki ich przetwarzania (T. Trzeciak 2017), – ostryż długi (kurkuma). Może również pomagać w regulacji metabolizmu estrogenów i zmniejszać ryzyko rozwoju zależnych od estrogenów nowotworów (M. Poprawia ogólny stan zdrowia i wspiera funkcjonowanie układu immunologicznego. Może także oddziaływać na ekspresję genów związanych z metabolizmem estrogenów (M. To kolejny składnik występujący w krzyżowych warzywach. Desmawati, D. Reguluje funkcjonowanie przysadki mózgowej, co może pomóc w równoważeniu poziomu progesteronu i estrogenów, szczególnie przy dominacji estrogenowej (A. Wykazują działanie przeciwzapalne i wspierają regulację poziomu hormonów (A. Górnicka 2023), – I3C (indolo-3-karbinol). Żołek, A. Wspiera setki reakcji enzymatycznych w organizmie, w tym te związane z regulacją stresu i równowagą hormonalną. Gröber, J. Kisters 2015). Zapewni to lepsze przyswajanie tego składnika. Wśród suplementów wspierających zarządzanie dominacją estrogenową wyróżnia się: – witaminy z grupy B (zwłaszcza B12 i kwas foliowy).