Czy to w ogóle rozstępy – dlaczego się pojawiają, jak sobie z nimi radzić?
Spis treści
1. Rozstępy – przyczyny występowania
Ich widocznym objawem są pojawiające się na skórze pasma, na pierwszy rzut oka przypominające przestarzałe blizny. Z biegiem czasu stają się jednak jasne i zdecydowanie mniej widoczne (faza zanikowa). Rozstępy pojawiają się na naszym ciele najczęściej w okolicach brzucha, pośladków, ud i ramion. Na występowanie rozstępów szczególnie narażone są osoby, których wskaźnik BMI przekracza 30, a więc osoby otyłe. Problem może dotyczyć również mężczyzn. W ich przypadku defekt skóry pojawia się na ramionach i plecach. Ryzyko powstawania rozstępów skórnych znacznie zwiększają predyspozycje genetyczne. Fibroblasty, komórki odpowiedzialne za jej elastyczność, działają z mniejszą wydajnością. Powoduje to znaczne ograniczenie elastyczności skóry i zmniejszenie jej odporności na rozciąganie. Dzieje się tak dlatego, że ich skóra jest delikatniejsza, cieńsza i zawiera w sobie mniej włókien kolagenowych niż skóra kobiet z karnacją średnią lub ciemną. Powstają zazwyczaj w wyniku jej nadmiernego rozciągnięcia. Świeże rozstępy (faza zapalna) wyglądają jak zadrapania, są czerwono-fioletowe. W miejscu występowania rozstępów na skórze nie występują gruczoły (łojowe i potowe) oraz owłosienie. To właśnie te miejsca są najbardziej podatne na szybką zmianę swoich rozmiarów. U kobiet ciężarnych rozstępy pojawiają się najczęściej w okolicach brzucha, piersi i bioder. Grupą, u której ryzyko ich wystąpienia jest największe, są kulturyści. Rozstępy spotykane są również u dojrzewających nastolatków i osób chorych na zespół Cushinga.Istnieje wiele przyczyn powstawania rozstępów, można podzielić je jednak na dwie podstawowe grupy: – rozstępy powstałe w stanach fizjologicznych – czyli takie, które powstają w okresie dojrzewania, ciąży, menopauzy oraz podczas nagłego przyrostu tkanki tłuszczowej lub tkanki mięśniowej; – rozstępy powstałe w stanach chorobowych – czyli takie, które spowodowane są przez stany patologiczne w organizmie, np. W schorzeniach endokrynnych (wspomniana wcześniej choroba Cushinga), podczas stosowania sterydoterapii, w wyniku długotrwałego niedożywienia. U niektórych ludzi występują naturalnie słabsze włókna sprężyste skóry. Skutkiem tego jest niewystarczająca ilość włókien elastynowych, kolagenowych i retikulinowych. Na powstawanie rozstępów najbardziej narażone są kobiety młode o jasnej karnacji. Rozstępy definiowane są jako mechaniczne uszkodzenia sieci kolagenowo-elastynowej skóry.2. Rozstępy – profilaktyka
Nadmierna ilość tkanki tłuszczowej zmniejsza jakość i odporność kolagenu na rozciąganie. W wyniku takich procesów na skórze pojawiają się rozstępy w fazie zapalnej. U osób otyłych zaobserwowano zwiększone wydzielanie hormonów kory nadnerczy – kortykosteroidów. Aby zapobiegać powstawaniu rozstępów, należy stosować zdrową i zbilansowaną dietę, a także nie zapominać o aktywności fizycznej każdego dnia. Kolejnym z elementów profilaktyki antyrozstępowej jest masaż miejsc narażonych na ich powstawanie. Ruchy powinny być sprężyste, lecz delikatne. Kolejnym etapem masażu antyrozstępowego jest rozciąganie – na tym etapie można już stosować kremy ujędrniające i oliwki. Po tym etapie przechodzi się do intensywnego ugniatania skóry i masowania rozstępów (jeśli jakiekolwiek są widoczne). Preparaty stosowane w profilaktyce rozstępów powinny zawierać w swoim składzie substancje takie jak witaminy A i C (stymulujące odnowę kolagenu), związki krzemu, a także wyciąg z wąkroty azjatyckiej. Najważniejszym z elementów profilaktyki rozstępów jest utrzymanie prawidłowej masy ciała. Gdy wskaźnik masy ciała jest zbyt wysoki, kolagen traci swoją sprężystą strukturę. Nadmierna masa ciała często idzie w parze z zaburzeniami gospodarki hormonalnej. Hormony te zaburzają funkcję i strukturę fibroblastów, a także uniemożliwiają prawidłowe działanie kolagenu. Warto jednak pamiętać, że treningi siłowe powodują nadmierny rozrost tkanki mięśniowej, który jest jedną z przyczyn powstawania rozstępów skórnych. Masowanie ciała powinno rozpocząć się od głaskania skóry na sucho, bez użycia olejków, kremów i innych nawilżaczy. Bardzo ważne jest, aby były wykonywane zgodnie z kierunkiem przepływu krwi w żyłach (czyli od dołu ku górze). Rozciąganie powinno być bardziej intensywne niż głaskanie, ale nigdy nie powinno powodować bólu czy pieczenia. Ostatnim elementem masażu jest letni prysznic i zastosowanie odpowiednich kosmetyków. Składniki te pobudzają odnowę skóry i jednocześnie regenerują i uelastyczniają włókna kolagenowe. Nadwaga i otyłość są dwoma głównymi czynnikami powstawania nieestetycznych zmian skórnych.3. Rozstępy – jak leczyć?
Należy jednak pamiętać, że skuteczność terapii w dużej mierze zależy od wieku pacjenta. Głównym celem terapii rozstępów jest stymulacja fibroblastów – komórek produkujących kolagen, a także złuszczanie i regeneracja naskórka dzięki odpowiednim zabiegom kosmetycznym. W szczególności te pierwsze cieszą się ogromną popularnością. Do substancji najczęściej stosowanych w tym celu należą: – alfa-hydroksykwasy (mlekowy i glikolowy – przynoszące najlepsze efekty terapeutyczne), – beta-hydroksykwasy (salicylowy), – kwas trójchlorooctowy (TCA), – kwas pirogronowy, – kwas retinowy, – drożdże Saccharomyces cerevisiae. To zabieg polegający na mechanicznym złuszczaniu naskórka za pomocą specjalistycznej aparatury. Następują wówczas liczne procesy regeneracyjne, które poprawiają ogólny stan skóry i niwelują nieestetyczne blizny. Równie popularną metodą walki z rozstępami jest mezoterapia. Jest to zabieg, który polega na wprowadzeniu bezpośrednio do skóry i tkanki podskórnej substancji, które poprawiają jej kondycję i wygląd. Mezoterapia igłowa to zabieg, który może być przeprowadzany tylko przez wyspecjalizowanych lekarzy. Nie bez znaczenia jest również wybranie odpowiednich substancji wstrzykiwanych pod skórę. Zapobiegają pogłębianiu zmian, a także wizualnie poprawiają stan skóry. Ostatnią i najbardziej skuteczną metodą jest laseroterapia. Powoduje przy tym tak zwany remodeling tkanki. Jest to zabieg całkowicie bezpieczny, przynosi także najlepsze efekty. Trwałe usunięcie rozstępów wymaga jednak czasu, przy rozległych zmianach skórnych wskazane jest nawet 8–10 zabiegów. Najbardziej zadowalające efekty osiąga się, gdy terapia zostaje wprowadzona od razu po zauważeniu pierwszych objawów – w fazie zapalnej. Im człowiek jest starszy, tym jego skóra jest mniej elastyczna i mniej podatna na leczenie rozstępów. Do jednych z popularniejszych metod niwelowania rozstępów należą zabiegi chemiczne – peelingi, maseczki i kremy. W gabinetach medycyny estetycznej stosowane są preparaty chemiczne o wysokim stężeniu substancji, których celem jest dogłębne złuszczanie naskórka i stymulacja fibroblastów. Kolejnym sposobem na pozbycie się rozstępów jest mikrodermabrazja. Usuwana jest wtedy wierzchnia warstwa naskórka, rozstępy ulegają spłyceniu, a fibroblasty są stymulowane do wytwarzania kolagenu. Rodzaje mikrodermabrazji: – mikrodermabrazja korundowa, – mikrodermabrazja diamentowa, – oksydermabrazja. Metoda ta po raz pierwszy została zastosowana w 1950 r. Przez francuskiego lekarza Michaela Pistora. Zabiegi mezoterapii mogą być przeprowadzane za pomocą dwóch metod – igłowej i bezigłowej. Specjaliści wiedzą, jakich igieł używać, na jaką głębokość należy je wbijać i jakie preparaty stosować, aby osiągać najlepsze efekty. Do najbardziej skutecznych preparatów stosowanych w mezoterapii igłowej należą: krzemionka organiczna, wyciąg z wąkroty azjatyckiej, pirogronian sodowy, witaminy A, E i C, kwas polimlekowy i polideoksyrybonukleotydy. Zabieg ten jednak nie może być stosowany u kobiet ciężarnych, matek karmiących czy osób z chorobami skórnymi. Wiązka światła laserowego, przenikając przez skórę, zamienia się w energię cieplną. Wynikiem tego procesu jest intensywna odbudowa skóry oraz rozjaśnienie i spłycenie rozstępów. Wadą tej terapii jest jej wysoka cena wahająca się między 200–1000 zł za jeden zabieg. Leczenie rozstępów skórnych jest czasochłonne i nie należy do najłatwiejszych.4. Rozstępy – rola diety
Szczególnie ważna w przypadku rozstępów jest odpowiednia podaż witaminy A. Równie ważna jest odpowiednia podaż witaminy C – bierze ona aktywny udział w syntezie kolagenu. Najlepszymi źródłami witaminy C w naszej diecie są owoce dzikiej róży, głóg, natka pietruszki, porzeczki czarne, szpinak i brokuły. Zmniejszają naszą samoocenę i sprawiają, że czujemy się źle ze swoim ciałem. Odpowiednie połączenie racjonalnego żywienia i aktywności fizycznej, a także pomoc dermatologa mogą przyczynić się do skutecznego (lub zadowalającego nas) efektu terapeutycznego.Pora zatem wziąć sprawy w swoje ręce – rozstępy to problem, z którym można sobie poradzić! Dieta powinna być zbilansowana i dostarczać odpowiednich ilości składników odżywczych i mineralnych, a także witamin o właściwościach antyoksydacyjnych (witamin A, C i E), które przeciwdziałają procesom wolnorodnikowym i hamują stan zapalny organizmu. Jej niedobory powodują bowiem rogowacenie, łuszczenie i suchość skóry, które pogłębiają rozstępy. Niedobory witaminy C są spotykane dość rzadko, objawiają się uszkodzeniem skóry i błon śluzowych. Dużą rolę odgrywa także odpowiednie nawodnienie organizmu, należy wypijać co najmniej 1, 5 l płynów dziennie.Rozstępy to uciążliwy kłopot natury kosmetycznej. Aby leczenie rozstępów było skuteczne, należy prowadzić je kompleksowo. Prawidłowe żywienie zapobiega nadwadze i otyłości, które są główną przyczyną powstawania rozstępów.