Czy to w ogóle pokrzywa indyjska – recepta na szczupłą figurę?
Spis treści
1. Pokrzywa indyjska – charakterystyka gatunku
Roślina ta pochodzi z terenów Azji. Na tych ziemiach znana jest pod nazwą pashanbhedi. Ze względu na jej niewielkie wymagania z powodzeniem uprawia się ją również w wielu krajach afrykańskich. Do przedstawicieli tej grupy należą również popularne w Polsce melisa, mięta, rozmaryn, szałwia, lawenda, macierzanka oraz bazylia. Powszechnie występuje w Nepalu, Tajlandii, Indiach, na Sri Lance i w Birmie. Uprawiana jest na ilastych lub piaszczystych glebach na wysokości 600–1800 m n.p.m. Pokrzywa indyjska (Coleus forskohlii) należy do roślin z rodziny jasnowatych (Lamiaceae).2. Pokrzywa indyjska – właściwości zdrowotne i terapeutyczne
Napar z liści pokrzywy indyjskiej ma właściwości uspokajające i ułatwia zasypianie. Pomimo że pokrzywa indyjska dopiero pojawia się na zachodnim rynku farmakologicznym, na rodzimych ziemiach używana jest od wielu tysięcy lat. Praktyka ta przypisuje roślinie szczególne właściwości dietetyczne i silne działanie odchudzające. Nic w tym dziwnego, z roku na rok zwiększa się bowiem odsetek ludzi cierpiących z powodu nadwagi i otyłości. Najcenniejszym fragmentem rośliny pod tym względem jest jej korzeń. W przypadku pokrzywy indyjskiej są to przede wszystkim diterpeny. Oprócz korzeni do celów medycznych używa się również liści. Forskolina jest biologicznie czynną substancją, której pokrzywa indyjska zawdzięcza swoją sławę. Prościej mówiąc, dzięki niej w komórkach naszego organizmu zwiększa się poziom cAMP, który korzystnie wpływa na aktywność licznych enzymów komórkowych. Do takich schorzeń należą otyłość, łuszczyca, nadciśnienie i astma. Stymuluje wydzielanie hormonów tarczycy. Zastąpiono je 100% ekstraktem roślinnym. Kobiety z niektórych plemion używają jej jako środka na przywrócenie lub uregulowanie cyklu miesięcznego. Roślina stosowana jest również w leczeniu nadciśnienia i niewydolności serca. Zarówno jej korzeń, jak i liście stosowane są w medycynie hinduskiej – ajurwedzie. Szczególnie ta ostatnia właściwość przyciąga uwagę naukowców i badaczy z całego świata. O właściwościach zdrowotnych i farmaceutycznych rośliny decydują zawarte w niej substancje aktywne. Zawiera największą ilość związków biologicznie aktywnych. Należą do nich acetoksykoleosol, coleonon, coleol, krocetyna i naftopiron. Spośród wielu związków chemicznych obecnych w pokrzywie indyjskiej na największą uwagę zasługuje forskolina. Jej działanie opiera się na aktywacji enzymu cyklazy adenylowej, dzięki któremu następuje synteza cAMP z ATP. Ma to szczególne znaczenie w przypadku chorób, które przebiegają z obniżonym poziomem wewnątrzkomórkowego cAMP. Oprócz zwiększania aktywności niektórych enzymów forskolina wykazuje również cechy regulujące pracę układu endokrynologicznego. Obecnie w celach leczniczych nie stosuje się już korzenia czy liści pokrzywy indyjskiej. W krajach afrykańskich pokrzywa indyjska znana jest jako roślina łagodząca objawy chorób układów pokarmowego, oddechowego i moczowego.3. Czy to w ogóle pokrzywa indyjska a odchudzanie – prawda czy mit?
W jednym z badań zainicjowanym przez V. Oprócz utraty tkanki tłuszczowej w grupie kobiet stosującej forskolinę zaobserwowano jeszcze obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Hendersona i wsp. Wykazało, że stosowanie tej samej dawki ekstraktu z pokrzywy indyjskiej wspomaga także redukcję masy ciała. Mimo stosowania takich samych dawek substancji aktywnej nie zauważono żadnych istotnych statystycznie różnic pomiędzy grupą stosującą forskolinę a grupą przyjmującą placebo. Uzyskanie niepodważalnych dowodów i uznanie zawartej w pokrzywie indyjskiej forskoliny za „lek” na otyłość wymagać będzie dalszych badań. Głośno mówi się jedynie o korzystnym działaniu tego produktu. Istnieje na rynku jako suplement diety. Forskolina zawarta w pokrzywie indyjskiej ma właściwości wspomagające odchudzanie, między innymi: – hamuje syntezę opornej i trudnej do zredukowania tkanki tłuszczowej żółtej, – stymuluje proces rozkładu składników budulcowych tkanki tłuszczowej (lipolizy), jednocześnie stymuluje rozwój tkanki mięśniowej, co sprzyja wzrostowi beztłuszczowej masy ciała, – pobudza uwalnianie tłuszczu tkankowego oraz jego transport do pracujących mięśni, – zwiększa wydzielanie soków trawiennych: kwasu solnego, enzymów trzustkowych i pepsyny, – podkręca termogenezę, czyli proces wytwarzania ciepła z ATP, – zapewnia prawidłowe działanie hormonów tarczycy, – przyśpiesza tempo przemian metabolicznych. Badmaeva i wsp. W grupie kobiet otyłych, stosujących przez 8 tygodni 2 razy dziennie 250 mg ekstraktu z pokrzywy indyjskiej udowodniono redukcję tkanki tłuszczowej o 8% większą niż w grupie kontrolnej. Inne badanie przeprowadzone przez S. Badanie to prowadzone było rzetelnie, z podwójnie ślepą próbą i trwało 12 tygodni. Na całym świecie prowadzone są obecnie badania, które pokazują, że wyciąg z pokrzywy indyjskiej ma duży potencjał, jeśli chodzi o redukcję masy ciała i wspomaganie spalania tkanki tłuszczowej. Warto zwrócić jednak uwagę, że osoby stosujące wyciąg z pokrzywy indyjskiej lub forskolinę nie zgłaszają żadnych skutków ubocznych i działań niepożądanych. Trzeba wiedzieć również, że w naszym kraju forskolina nie ma statusu leku. Przed stosowaniem każdego suplementu należy skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem. Powyższe właściwości pokrzywy indyjskiej zostały zidentyfikowane na podstawie licznych badań naukowych prowadzonych na całym świecie.