Czy to w ogóle jak obniżyć cholesterol bez leków? Co jeść, a czego unikać?
Spis treści
1. Cholesterol – funkcje, normy i objawy nadmiaru
Cholesterol jest również substratem w procesie produkcji wielu ważnych substancji, np. Kortyzolu (hormonu stresu), kwasów żółciowych w wątrobie czy witaminy D3. Dokładne wartości referencyjne podczas badania cholesterolu zależą od płci, wieku, masy ciała czy współistniejących chorób sercowo-krążeniowych. Lipidogram, czyli badanie pozwalające na ocenę profilu lipidowego organizmu człowieka, uwzględnia też trzy dodatkowe wskaźniki diagnostyczne. W ich przypadku wartości powinny wynosić: – ponad 60 mg/dl dla HDL, – poniżej 115 mg/dl dla LDL, – poniżej 150 mg/dl dla TG. Wysoki poziom cholesterolu prowadzi też m.in. Do nadmiernego odczuwania zimna, ciężkości nóg, dolegliwości bólowych w klatce piersiowej oraz zmian dermalnych (nadmiernego napięcia, zblednięcia i błyszczenia skóry). Przede wszystkim współtworzy błony komórkowe i gwarantuje im optymalną półprzepuszczalność. Ponadto zapewnia ochronę neuronom, gdyż stanowi jeden ze składników osłonki mielinowej otaczającej komórki układu nerwowego. Prawidłowa wartość całkowitego cholesterolu nie powinna przekraczać 200 mg/dl. Mowa tu o lipoproteinach LDL i HDL oraz trójglicerydach (TG). Głównym objawem wskazującym na zbyt wysoki poziom cholesterolu w organizmie są kępki żółte, czyli plamy lub grudki na powierzchni ciała, przeważnie zlokalizowane w kącikach ust, zgięciach łokciowych i kolanowych oraz na powiekach. Cholesterol to związek z grupy lipidów, który pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka.2. Wysoki cholesterol – przyczyny
Do czynników przyczyniających się do podwyższenia stężenia cholesterolu w organizmie zalicza się: – nadmierny stres, – palenie papierosów, – siedzący tryb życia, – regularne picie alkoholu, – zbyt małą ilość błonnika w diecie, – złe nawyki żywieniowe – dietę obfitą w sól, cukry proste i tłuszcz pochodzenia zwierzęcego.3. Sposoby na obniżenie cholesterolu bez stosowania leków
Zmiana stylu życia to najczęściej rekomendowany sposób na przywrócenie prawidłowego stężenia cholesterolu we krwi. Farmakoterapia to najskuteczniejszy sposób, aby unormować gospodarkę lipidową. Istnieje wiele metod przeciwdziałania zaburzonej równowadze lipidowej, które można wykorzystać przed wprowadzeniem leczenia farmakologicznego. Niestety statyny – najpopularniejsze leki o działaniu hipolipemicznym – niezwykle często prowadzą do wystąpienia działań niepożądanych, m.in. Uszkodzeń wątroby, dolegliwości bólowych brzucha, a nawet osłabienia i trwałego rozpadu tkanki mięśniowej.4. Stosowanie diety niskowęglowodanowej
Potwierdziły to wyniki przeglądu systematycznego i metaanalizy, w których uwzględniono 8 dużych randomizowanych badań kontrolnych trwających co najmniej pół roku. 1633 uczestników podzielono na dwie mniejsze podgrupy – stosujące diety niskotłuszczowe lub niskowęglowodanowe. Gjuladin-Hellon i wsp. 2019). W rzeczywistości znacznie lepszym rozwiązaniem będzie zmniejszenie ilości spożywanych węglowodanów. Osoby na diecie o niskiej zawartości węglowodanów odnotowały znacznie skuteczniejszą poprawę wskaźników lipidowych (T. Cholesterol jest związkiem lipidowym, a więc mogłoby się wydawać, że konieczne jest ograniczenie spożycia tłuszczów.5. Regularna aktywność fizyczna
Grupa 27 studentek przez 8 tygodni wykonywała ćwiczenia aerobowe o umiarkowanej lub dużej intensywności. Dzięki ćwiczeniom doszło do wzrostu poziomu cholesterolu HDL o 22, 7% i poprawy wydolności tlenowej (VO2MAX) o 3, 8% (I. Rodzaj aktywności fizycznej ma istotne znaczenie w kontekście profilu lipidowego. Choć poziom TG w obu grupach był taki sam, to w pozostałych wartościach zanotowano następujące różnice: – piłkarze odznaczali się wyższą wartością stężenia HDL-C; – u zapaśników stwierdzono znacznie wyższe poziomy cholesterolu całkowitego i LDL-C. Cetin i wsp. 2020). W przeglądzie systematycznym i metaanalizie z 2019 r. Wzięto pod uwagę 64 prace naukowe, w których wzięło udział 109 osób z otyłością. Autorzy zaobserwowali, że interwencja w postaci aktywności fizycznej miała znacznie większy wpływ na poziom TG niż na wartość stężenia lipoprotein LDL lub HDL (K.B. Osoby prowadzące siedzący tryb życia należą do grupy ryzyka chorób układu krążenia, co wiąże się m.in. Z wysokim poziomem cholesterolu i nadmierną masą ciała. Wdrożenie regularnej aktywności fizycznej doprowadziło do zmniejszenia stężenia cholesterolu LDL o 9, 8%. Juhas i wsp. 2020). W jednym z badań porównano wartości lipidogramu zapaśników i zawodników piłki nożnej. Wyniki te pozwalają przypuszczać, że treningi o charakterze aerobowym mają znacznie lepszy wpływ na utrzymanie równowagi lipidowej (S. Aktywność fizyczna jest także często polecana osobom borykającym się z problemem otyłości, której przeważnie towarzyszą zaburzenia lipidowe. Uczestników poddano różnym formom ćwiczeń. Kim i wsp. 2019). Regularny wysiłek fizyczny jest formą profilaktyki schorzeń sercowo-naczyniowych oraz wspomaga prawidłową gospodarkę lipidową.6. Korzystny wpływ bakterii probiotycznych
W grupie 49 dorosłych osób z hipercholesterolemią zastosowano 12-tygodniową suplementację kapsułkowanymi bakteriami Lactobacillus plantarum ECGC 13110402. Natomiast pomiędzy 6. A 12. Tygodniem zaobserwowano spadek stężenia TG o 53, 9% i wzrost poziomu HDL-C o 14, 7%. Costabile i wsp. 2017). Minami i wsp. 2018).– Spożywanie przez 8 tygodni 200 ml probiotycznego mleka sojowego z Lactobacillus plantarum A7 spowodowało obniżenie wartości całkowitego cholesterolu, poziomu LDL-C i TG u pacjentów z cukrzycą typu 2 (B. Sabico i wsp. 2019). Według wyników niektórych badań bakterie probiotyczne mogą też pozytywnie wpływać na gospodarkę lipidową. W ciągu pierwszych 6 tygodni odnotowano zmniejszenie całkowitego cholesterolu o 37, 6%. Ponadto uczestnicy przyjmujący preparat probiotyczny uzyskali poprawę wartości ciśnienia skurczowego o 6, 6% (A. Nie tylko szczep Lactobacillus plantarum okazuje się wartościowy w przeciwdziałaniu wysokiemu poziomowi cholesterolu. – Podawanie przez 12 tygodni szczepu Bifidobacterium breve B-3 w grupie 80 zdrowych dorosłych osób (w stanie przed otyłością) spowodowało spadek poziomu TG i wzrost stężenia frakcji HDL (J. Abbasii i wsp. 2018). – Zastosowanie 6-tygodniowej suplementacji szczepami Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei i Bifidobacterium bifidum u 60 pacjentek z cukrzycą ciążową obniżyło stężenie TG i VLDL (S. Mikrobiota jelitowa jest niezwykle ważna dla zdrowia człowieka, oddziałuje m.in. Na procesy trawienne czy przyswajalność niektórych składników z pożywienia.7. Ekstrakt z fermentowanego czerwonego ryżu
To substancja wykazująca właściwości hipolipemiczne, które są równie skuteczne co działanie leków statynowych.Za dowód mogą posłużyć wyniki badania przeprowadzone na grupie 52 osób, u których wartość całkowitego cholesterolu przekraczała 200 mg/dl. W grupie poddanej interwencji odnotowano spadek poziomu LDL o 22%, a całkowitego cholesterolu – o 15%. Verhoeven i wsp. 2013). Nie ma w tym nic dziwnego, bo wyciąg z fermentowanego czerwonego ryżu drożdżowego stanowi źródło cennej monakoliny K. Część uczestników przez 8 tygodni przyjmowała preparat z ekstraktem fermentowanego czerwonego ryżu. U 16% uczestników z grupy interwencyjnej według pomiaru skalą SCORE zmniejszyło się ryzyko sercowo-naczyniowe (V. To jeden z najpopularniejszych i zarazem niefarmakologicznych sposobów na normalizację poziomu cholesterolu.