Szukaj
Język
Czy to w ogóle dieta bezglutenowa – zdrowa czy po prostu modna?
Spis treści
1. Dieta bezglutenowa – dla kogo?
W przypadku alergii na gluten typowe jest występowanie przeciwciał klasy IgE, z kolei w celiakii mamy do czynienia ze specyficznymi przeciwciałami – przeciw endomysium oraz transglutaminazie tkankowej. Co najważniejsze – dieta bezglutenowa powinna być bezwzględnie przestrzegana przez osoby z celiakią do końca życia. Kontrowersyjne jest uznanie kolejnej jednostki chorobowej, która wymaga specyficznej diety – nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten. Te dwie jednostki chorobowe różnią się od siebie przede wszystkim mechanizmami, które są odpowiedzialne za wywoływanie objawów. Obserwuje się także zanik kosmków jelitowych. W przypadku alergii na gluten eliminacja ta nie musi być dożywotnia, a jedynie na określony czas, po którym następują próby ponownego włączenia glutenu do diety. Dieta bezglutenowa jest zalecana osobom z celiakią oraz alergią na gluten.2. Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten
Jej występowanie można brać pod uwagę wyłącznie wtedy, gdy wcześniej zostaną wykluczone zarówno celiakia, jak i alergia na gluten. Niemniej, jeśli chcemy przejść na dietę bezglutenową, konieczna jest znajomość żelaznych zasad jej stosowania. Mianem NCGS można określić pojawianie się określonych objawów (bóle brzucha, uporczywe wzdęcia, zaburzenia snu, zmęczenie, biegunki, bóle głowy, mięśni, stawów, zmiany skórne, utrata masy ciała) kilka godzin lub dni po spożyciu produktów zawierających gluten oraz ich ustępowanie po wprowadzeniu diety bezglutenowej. Niektórzy naukowcy wciąż kwestionują istnienie NCGS, twierdzą, że nie jest to oddzielna jednostka chorobowa, a jedynie składowa zespołu jelita nadwrażliwego. Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten (NCGS) to termin używany i powszechnie znany, jednak do tej pory nie ma zgodności wśród lekarzy i naukowców co do jej rzeczywistego istnienia i ewentualnej diagnostyki.3. Dieta bezglutenowa – produkty zakazane
Owies mimo że jest zbożem naturalnie bezglutenowym, może być silnie zanieczyszczony pozostałymi zbożami, przez co również nie powinien być spożywany przez chorych. Czy jest zatem coś, co można spożywać? Konieczne jest wyłączenie wszelkich produktów wyprodukowanych z udziałem pszenicy, żyta, jęczmienia oraz owsa. Na diecie bezglutenowej musimy zrezygnować z mąki pszennej, żytniej, makaronów i innych wyrobów z tych mąk, np. Pieczywa, płatków owsianych, jęczmiennych, otrębów pszennych, ciast glutenowych, kaszy manny, kasz – jęczmiennej, perłowej, pęczak, kawy zbożowej, niektórych rodzajów alkoholu (piwo produkowane jest przecież ze słodu jęczmiennego) i wszelkich produktów, w których gluten ukryty jest w formie dodatków do żywności. Na diecie bezglutenowej przeciwwskazane jest spożywanie wszelkich produktów zawierających gluten oraz takich, które są nim zanieczyszczone.4. Dieta bezglutenowa – produkty dozwolone
Naprzeciw oczekiwaniom osób z celiakią wychodzą producenci żywności bezglutenowej. Przepisy definiują produkty bezglutenowe jako zawierające nie więcej niż 20 mg glutenu na kilogram. Nie zawsze jednak skład jest tak oczywisty – jak nie dać się zaskoczyć? Osoba z celiakią może bez obaw spożywać kaszę gryczaną, mąkę gryczaną, makaron gryczany, kaszę jaglaną, ryż, płatki ryżowe, mąkę ryżową, kaszę kukurydzianą, ziemniaki, tapiokę, amarantus, maniok, warzywa i owoce, mięsa, ryby, oleje, orzechy i nasiona. W sklepach dostępne są produkty bezglutenowe oznaczone międzynarodowym symbolem przekreślonego kłosa. Dlatego też, jeśli dany produkt oznaczony jest wspomnianym symbolem, możemy mieć pewność, że produkt ten jest dla nas bezpieczny. Do naturalnie bezglutenowych zbóż należą kukurydza, gryka, proso, ryż.5. Czy to w ogóle dieta bezglutenowa – na co zwracać uwagę?
I tak też semolina to nic innego jak pszenica durum. Nie sposób wymienić wszystkich zagrażających produktów, w związku z tym warto wiedzieć, w jaki sposób czytać etykiety. Jeżeli na etykiecie w wyodrębnionym składzie widnieje skrobia, należy zwrócić uwagę na to, skąd pochodzi. Bez wątpienia najsmaczniejsza dieta to ta skomponowana na bazie naturalnych produktów. Gluten to składnik zbóż, który nadaje odpowiednią strukturę produktom z nich wytwarzanych. Na rynku dostępna jest szeroka gama artykułów spożywczych, które mimo że nie zawierają glutenu w naturalnej postaci, możemy w nich znaleźć gluten, który został celowo dodany ze względu na właściwości technologiczne. Poniżej wyszczególnione zostały produkty, które mogą stanowić źródło glutenu, choć niekoniecznie jest to tak oczywiste: – proszek do pieczenia, cukier aromatyzowanym, kremy do ciast, – opłatek, – musli, – wędliny (mogą zawierać dodatek skrobi), mięso mielone i paczkowane, – kaszanka, pasztetowa, – kotlety, – jogurty, maślanki, śmietana, sery, napoje mleczne, puddingi, – przetwory owocowe i warzywne, mieszanki przypraw i ziół, – czekolada i wyroby czekoladowe, cukierki, gumy do żucia, lody, – majonezy, ketchupy, i inne gotowe sosy, – produkty instant, – leki. Na szczęście producenci są zobowiązani do umieszczania na opakowaniu informacji o tym, że dany produkt zawiera gluten. Taka informacja również powinna być widoczna na opakowaniu (np. Skrobia pszenna/kukurydziana). Choć na rynku znajdziemy bezglutenowe pieczywo, makarony i ciasteczka – niekoniecznie sprostają one wymaganiom naszego podniebienia. Poniższy przykładowy jadłospis udowadnia, że swoje menu możemy oprzeć na produktach naturalnie bezglutenowych. To właśnie takie produkty mogą stanowić szczególne zagrożenie dla osób cierpiących na celiakię.6. Śniadanie
Jabłko obierz i pokrój w drobną kostkę. Zmniejsz ogień i gotuj całość ok. 10 minut, często mieszaj. Całość przełóż do miseczki i udekoruj orzechami. Łączna wartość energetyczna: 411 kcal. Kaszę przepłucz gorącą wodą kilka razy, aby nie była gorzka. Mleko zagotuj, dodaj do niego kaszę i pokrojony na plasterki banan. Następnie dodaj pokrojone jabłko i cynamon, gotuj jeszcze kilka minut, aż kasza będzie miękka. Wartości odżywcze: – białko: 13, 5 g, – tłuszcze: 10, 3 g, – węglowodany: 63 g, – błonnik: 6, 9 g. Kasza jaglana z jabłkiem i cynamonem Składniki: – kasza jaglana 50 g, – mleko 1, 5% 150 ml, – jabłko 80 g, – banan 50 g, – orzechy włoskie 10 g, – cynamon do smaku.7. Drugie śniadanie
Następnie wszystkie składniki umieść w blenderze i zmiksuj do uzyskania gładkiej masy. Wartości odżywcze: – białko: 8, 1 g, – tłuszcze: 3, 4 g, – węglowodany: 28, 4 g, – błonnik: 2, 8 g. Koktajl ze szpinakiem, gruszką i bananem Składniki: – jogurt naturalny 150 ml, – świeży szpinak 25 g, – gruszka 65 g, – banan 50 g. Spożywać najlepiej zaraz po przygotowaniu. Łączna wartość energetyczna: 183 kcal. Owoce obierz.
