Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Czy to w ogóle dieta bezglutenowa – moda żywieniowa czy konieczność?

Strona główna Artykuły Czy to w ogóle dieta bezglutenowa – moda żywieniowa czy konieczność?

Czy to w ogóle dieta bezglutenowa – moda żywieniowa czy konieczność?

A może to nowy mit dietetyczny? Czy jest to prawda? Na półkach sklepowych pojawia się coraz więcej produktów bezglutenowych, a wiadomości, które można znaleźć w Internecie, wskazują na to, że dieta bezglutenowa jest magicznym sposobem na zachowanie zdrowia i pozbycie się zbędnych kilogramów.

Spis treści

1. Dieta bezglutenowa – czym jest?

Gluten jest mieszaniną białek roślinnych – gliadyny i gluteiny. Owies również powinien być eliminowany w diecie bezglutenowej ze względu na możliwe zanieczyszczenie ziarna w procesie produkcji. To sposób żywienia, który wyklucza spożywanie produktów i dań zawierających gluten. Znajduje się w pszenicy, życie i jęczmieniu. Jeśli owies ma certyfikat potwierdzający, że nie zawiera glutenu, może być wykorzystywany przez osoby stosujące dietę bezglutenową. Obecnie gluten uznawany jest za drugi, zaraz po mleku, alergen pokarmowy.

2. Dieta bezglutenowa – wskazania do stosowania

Jest to choroba autoimmunologiczna, która wymaga stosowania diety bezglutenowej do końca życia, by zachować zdrowie, dobre samopoczucie i uniknąć wielu groźnych powikłań. Najczęstszymi objawami są dolegliwości żołądkowo-jelitowe, nieżyt nosa, astma i zmiany skórne, często występuje również atopowe zapalenie skóry. Schorzenie ma charakter przejściowy, związany z zaburzeniami mikrobioty jelit, które mogą być spowodowane różnymi czynnikami takimi jak stres, siedzący tryb życia, antybiotyki, alkohol, nieodpowiednie nawyki żywieniowe (w tym spożywanie cukru w nadmiernych ilościach). Nieuzasadnione wykluczenie glutenu bez poparcia badaniami diagnostycznymi może przynieść więcej szkody niż pożytku. Osoby z celiakią muszą przestrzegać diety bezglutenowej, gdyż brak restrykcji żywieniowych może prowadzić do zniszczenia kosmków jelitowych, ograniczenia wchłaniania substancji odżywczych i w konsekwencji niedoborów pokarmowych. Alergię na gluten stwierdza się po wykryciu w badaniach przeciwciał klasy IgE oraz po wystąpieniu reakcji w bardzo krótkim czasie od spożycia glutenu. Nadwrażliwość na gluten jest diagnozowana za pomocą specjalistycznych badań krwi, objawia się podwyższonym stężeniem przeciwciał klasy IgG. Aby stwierdzić powyższe choroby, należy wykonać odpowiednie badania laboratoryjne. Dieta bezglutenowa musi być bezwzględnie stosowana przez osoby chorujące na celiakię, mające alergię lub nadwrażliwość na gluten.

3. Dieta bezglutenowa – produkty dozwolone i przeciwwskazane

Produkty i dania zawierające gluten to: pszenica – w tym orkisz, kamut i płaskurka, pszenżyto, żyto, jęczmień, zwykły owies, mąki pszenna, żytnia, jęczmienna, zwykła owsiana, płatki pszenne, żytnie, jęczmienne, zwykłe owsiane, musli, kasze manna, kuskus, jęczmienna – pęczak, wiejska, perłowa, mazurska, bulgur, kasze owsiane, kaszki zbożowe i mleczno-zbożowe, makaron pszenny, żytni, pierogi, pyzy, kopytka, naleśniki, pieczywo (jeśli nie jest oznaczone jako bezglutenowe) – graham, razowe, białe, bułki, bagietki, maca, pumpernikiel, pieczywo chrupkie, pieczywo cukiernicze – słodkie bułki, ciasta, wafelki, pierniki, biszkopty, herbatniki, sucharki, paluszki, pizza, bułka tarta, produkty mleczne z ziarnami zbóż lub zawierające słód jęczmienny, olej z kiełków pszenicy, proszek do pieczenia, kawa zbożowa, kakao owsiane, piwo, zwykły sos sojowy, zupy – z zasmażką, z makaronem, lanym ciastem lub niedozwolonymi kaszami. Istnieje bardzo dużo produktów, które nie powinny zawierać glutenu, ale ze względu na proces ich produkcji może się on pojawić w śladowych ilościach. Trzeba również zwracać uwagę na dodatki do żywności – dodatki oznaczone symbolem od E 1404 do E 1451 zawierają gluten. Bardzo ważne jest odpowiednie zbilansowanie diety bezglutenowej, by nie powodowała ona niedoborów żywieniowych. Z diety osoby, która nie toleruje glutenu, powinny być usunięte źródła gliadyny obecnej w pszenicy, sekaliny znajdującej się w życie, hordeiny w jęczmieniu i aweniny w owsie. Produkty bezglutenowe to: ryż brązowy, biały, dziki, kukurydza, gryka, proso, amarantus, komosa ryżowa, teff, sorgo, mąki i kasze ze zbóż naturalnie bezglutenowych, płatki ryżowe, płatki quinoa, płatki z amarantusa, amarantus ekspandowany, tapioka, skrobie kukurydziana, ryżowa, z tapioki, gotowe mieszanki mąk bezglutenowych, chrupki kukurydziane, popcorn, bułka tarta bezglutenowa, nieprzetworzone mięso, ryby i jaja, mleko, kefir, jogurt, maślanka, nieprzetworzony ser biały i żółty, masło, smalec, oleje roślinne, owoce i warzywa – świeże i mrożone, rośliny strączkowe, naturalne orzechy i migdały, herbaty, kawy naturalne, wody, napary ziołowe i wody mineralne. Należy zachować ostrożność podczas kupowania produktów sprzedawanych luzem. Aby mieć pewność, że kupowany przez nas produkt jest bezglutenowy, na opakowaniu powinno znajdować się zielone logo z przekreślonym kłosem. Zalecane jest urozmaicenie jadłospisu dzięki wprowadzeniu pełnowartościowych produktów pozbawionych glutenu. Eliminacja owsa z diety bezglutenowej jest sporna, jednak według ostatnich doniesień naukowych za bezpieczną ilość uważa się spożywanie do 50 g owsa bezglutenowego dziennie.

4. <extra_id_0> Diet in <extra_id_1> Dieta bez Polski: <extra_id_2> Dieta

Dieta gluten-free eliminuje całą bazę produktów, które są zdrowe, m.in. Produkty pełnoziarniste, a zmusza do szukania bezglutenowych odpowiedników, które często mają wyższy indeks glikemiczny, zawierają mniej składników mineralnych, błonnika i w dodatku są droższe. Aby zachować pełnię zdrowia i zredukować masę ciała, niezbędna jest dobrze zbilansowana dieta dostarczająca wszystkich potrzebnych składników odżywczych do organizmu. Decyzji o stosowaniu diety bezglutenowej nie należy podejmować pod wpływem nowej mody żywieniowej. Badania wykazały, że dieta bezglutenowa nie wpływa na redukcję masy ciała ani nie przynosi korzyści zdrowotnych u osób zdrowych, które nie muszą eliminować glutenu z diety. Dieta bezglutenowa nie jest złotym środkiem na odchudzanie i detoksykację organizmu. Zmiana nawyków na zdrowsze to klucz do sukcesu. Ważne są przeprowadzenie badań diagnostycznych oraz konsultacja z lekarzem i dietetykiem. Z przeprowadzonych analiz naukowych wynika, że nie należy zalecać diety bezglutenowej całemu społeczeństwu.

5. Dorsz w sosie słodko-kwaśnym z ryżem

Rybę oprószyć solą i pieprzem. Następnie dodać pokrojone w kostkę paprykę i ananasa. Gdy warzywa zmiękną, dodać pokrojone w kostkę pomidory i miód, wymieszać. Rybę w sosie słodko-kwaśnym podawać na ryżu. Sposób przygotowaniaRyż ugotować w lekko osolonej wodzie. Na rozgrzanym oleju zeszklić cebulę pokrojoną w piórka i czosnek. Podlać odrobiną wody (według uznania). Następnie na środku patelni zrobić miejsce, położyć rybę i gotować pod przykryciem, aż dorsz będzie gotowy. Składniki: – ryż brązowy – 50 g– dorsz świeży, filety bez skóry – 150 g– cebula – 30 g– papryka – 100 g– ananas – 80 g– olej rzepakowy – 5 g– miód pszczeli – 10 g– pomidor – 150 g– mały ząbek czosnku, sól, pieprz.

6. Jaglanka z jabłkiem, poppingiem i migdałami

Podawać z plasterkami jabłka, poppingiem, migdałami. Składniki: – płatki jaglane – 50 g– mleko 1, 5% tłuszczu – 250 g– jabłko – 200 g– popping z amarantusa – 10 g– migdały – 10 g– cynamon. Posypać cynamonem. Sposób przygotowaniaPłatki zalać mlekiem, zagotować.

7. Sałatka z pieczonym burakiem, fetą i komosą

Dla wydobycia orzechowego smaku można ją dodatkowo wysuszyć i podprażyć na suchej patelni, ciągle mieszając. Garnek zdjąć z ognia i odstawić pod przykryciem na 10 minut. Olej wymieszać ze szczyptą soli i pieprzu, polać buraki. Fetę pokroić w kostkę. Podawać na ciepło lub na zimno. Sposób przygotowaniaKomosę dokładnie opłukać na sitku pod bieżącą zimną wodą. Następnie komosę zalać połową szklanki wody (ok. 125 ml) i gotować, aż wchłonie cały płyn. Buraki umyć, obrać ze skórki, pokroić w małą kostkę, przełożyć do naczynia żaroodpornego. Piec przez 30 minut w 150–180°C. Wszystkie składniki wymieszać, doprawić odrobiną soli, pieprzem, bazylią i oregano. Składniki: – burak – 150 g– ser feta – 70 g– olej lniany – 5 g– słonecznik (nasiona) – 10 g– komosa ryżowa – 40 g– bazylia, oregano, sól, pieprz.

8. <extra_id_0> Tajine <extra_id_1> Tajine <extra_id_2> Tajine English:

Cytrynę pokroić w ćwiartki. Zagotować wywar z włoszczyzny. Obłożyć kurczaka ziemniakami pokrojonymi w plastry, marchewką pokrojoną w paski, kawałkami cytryny i oliwkami, a następnie całość zalać bulionem i dusić do momentu, aż warzywa będą miękkie. Sposób przygotowaniaPrzyprawy wymieszać z olejem i natrzeć kawałki kurczaka. Posiekać cebulę i czosnek w drobną kostkę. Następnie obsmażyć kurczaka w rondlu razem z cebulą i czosnkiem. Składniki: – ziemniaki – 200 g– mięso z piersi kurczaka, bez skóry – 120 g– cebula – 50 g– marchew – 50 g– oliwki czarne marynowane – 15 g– olej rzepakowy – 10 g– wywar z włoszczyzny – 150 g– cytryna, czosnek, kmin rzymski, kolendra, papryka słodka, imbir, kurkuma.

9. Serniczki bananowe z polewą kakaową

Wlać do silikonowych foremek na babeczki lub innych, wyłożonych papierem do pieczenia. Gdy lekko przestygną, wyjąć z piekarnika, przełożyć na talerzyk i polać polewą przygotowaną z zagotowanego mleka kokosowego z dodatkiem kakao. Sposób przygotowaniaWszystkie składniki zmiksować na gładką masę. Serniczki piec w temperaturze 180°C przez ok. 15 minut. Składniki: – ser twarogowy chudy – 125 g– banan – 150 g– jaja kurze całe (1 szt.) – 60 g– mąka ziemniaczana – 15 g– daktyle suszone – 45 g– cukier waniliowy – 10 g– kakao naturalne w proszku, bezglutenowe – 10 g– mleko kokosowe – 40 g.

Kategorie:
Zródło

Chevallier L., 51 zaleceń dietetycznych w wybranych stanach chorobowych, Wrocław 2010, 30–34.
Cielecka E.K., Dereń K., Grzegorczyk A., Nadwrażliwość pokarmowa, „Alergia, Astma, Immunologia” 2010, 15(3), 118–124.
Dutkiewicz A., Najnowsze schematy żywieniowe przy nietolerancji glutenu, „Food Forum” 2017, 3(19), 44–47.
Marcason W., Is here evidence to support the claim that a gluten-free diet should be used for weight loss?, „Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics” 2011, 111(11), 1789.
Rybicka I., Gliszczyńska-Świgło A., Niedobory składników odżywczych w diecie bezglutenowej, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2016, 97(3), 183–186.
Swora E., Stankowiak-Kulpa H., Mazur M., Dieta bezglutenowa w chorobie trzewnej, „Nowiny Lekarskie” 2009, 5–6(78), 324–329.
Ścibor K. et al., Nietolerancja glutenu problemem zdrowotnym XXI wieku, „Journal of Clinical Healthcare” 2015, 1, 18–24.