Szukaj
Język
Czy tłuszcz palmowy jest szkodliwy
Spis treści
1. Tłuszcze – podział
Są też niezbędne do przyswajania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – A, D, E, K. Podstawowy podział to ten ze względu na pochodzenie (roślinne i zwierzęce) oraz ze względu na obecność wiązań podwójnych (nasycone i nienasycone). Wyjątek stanowią tłuszcze palmowy i kokosowy, które mimo roślinnego pochodzenia zawierają duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych. Zapewniają organizmowi dużą ilość energii, są źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), wspierają działanie układu nerwowego oraz biorą udział w syntezie hormonów. Tłuszcze to grupa związków lipidowych o zróżnicowanej budowie. Tłuszcze nasycone wytwarzane są przede wszystkim przez organizmy zwierząt, natomiast nienasycone występują głównie w produktach pochodzenia roślinnego. Tłuszcze są niezbędnym składnikiem diety.2. Tłuszcz palmowy – rodzaje
Uzyskać można dwa rodzaje produktu: Wiodącymi producentami oleju palmowego są Indonezja i Malezja (oba te kraje odpowiedzialne są za 85% jego światowej produkcji), Tajlandia oraz Kolumbia. Tłuszcz palmowy uzyskuje się z palmy oleistej (olejowca gwinejskiego), rośliny uprawianej w krajach o tropikalnym klimacie.3. Tłuszcz palmowy – aspekty zdrowotne
Główną kontrowersją wokół oleju palmowego jest jednak kwestia dużej zawartości tłuszczów nasyconych. Ponadto nie ma jednoznacznych dowodów na to, że olej palmowy znacząco zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia schorzeń układu krążenia, a kwestia ta wymaga dalszych badań (M.M. Specjaliści zalecają jednak zastąpienie w diecie tłuszczów bogatych w nasycone kwasy tłuszczowe olejami roślinnymi o większej zawartości kwasów jedno- i wielonienasyconych (np. Olejem lnianym czy rzepakowym), które mogą obniżać ryzyko chorób układu krążenia (M. Tłuszcze typu trans, obecne w utwardzanym oleju palmowym, niewątpliwie działają niekorzystnie na zdrowie. Ich duże spożycie może wiązać się również z występowaniem insulinooporności (J. Kapka-Skrzypczak, M. Tłuszcze trans występują przede wszystkim w wysokoprzetworzonej żywności o niskiej wartości odżywczej, która nie wpływa dobrze na stan zdrowia. Olej palmowy może pojawić się od czasu do czasu w zbilansowanej diecie, gdyż zapewnia podaż energii i jest nośnikiem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Nieutwardzany olej palmowy, ze względu na swoją stałą konsystencję, zastępuje w niektórych produktach częściowo uwodornione oleje. Co ciekawe, badania wykazały, że kwas palmitynowy pochodzenia roślinnego ma nieznaczny wpływ na podwyższenie poziomu cholesterolu całkowitego we krwi i cholesterolu LDL w zestawieniu z kwasem palmitynowym pochodzenia zwierzęcego. Urugo i wsp. 2021). Jarosz i wsp. 2020). Mogą zwiększać ryzyko miażdżycy i schorzeń układu krążenia poprzez podnoszenie stężenia cholesterolu LDL i obniżanie stężenia cholesterolu HDL. Niedźwiecka, L. Michalak-Majewska 2013). Najkorzystniejszym wyborem będzie surowy olej palmowy – źródło karotenoidów, witaminy E i skwalenu – jednak jest on najrzadziej spotykany w produktach. Warto jednak zwrócić uwagę na jego formę oraz pochodzenie. Dzięki temu ogranicza się zawartość tłuszczu trans w żywności, co jest rozwiązaniem korzystnym dla zdrowia – rafinowany tłuszcz palmowy jest lepszy od utwardzanych tłuszczów roślinnych.4. Kontrowersje ekologiczne wokół oleju palmowego
Uzyskanie miejsc na tereny uprawne tej rośliny wymaga wycinki i wypalania lasów tropikalnych. Szczególnie dotyczy to orangutanów, których populacja z tego powodu znacznie zmalała. Z drugiej strony uprawa, zbiór i tłoczenie oleju dają pracę wielu ludziom. The Roundtable on Sustainable Palm Oil), czyli Stowarzyszenia Na Rzecz Zrównoważonego Przetwórstwa Oleju Palmowego. RSPO wydaje certyfikat umożliwiający oznaczanie produktów jako zawierających certyfikowany olej palmowy, w zamian wymaga od producentów i dostawców spełnienia wysokich wymagań na każdym etapie produkcji oraz regularnych kontroli. Palmy olejowe rosną w rejonach tropikalnych, na terenie lasów i torfowisk. Wiąże się to z niszczeniem siedlisk wielu zwierząt – nierzadko gatunków zagrożonych. Dodatkowo w wyniku podpaleń wydzielają się duże ilości dwutlenku węgla, co powoduje zanieczyszczenie środowiska i napędzanie zmian klimatycznych. Ze względu na coraz większą świadomość zagrożenia ekologicznego wśród ekologów, przetwórców i producentów oleju palmowego powołana została organizacja RSPO (ang. Organizacja ta zrzesza firmy przetwarzające lub handlujące olejem palmowym, które nie przyczyniają się do niszczenia terenów tropikalnych. W trakcie omawiania tematu oleju palmowego nie sposób nie poruszyć kwestii ekologii.
