Czy guma do żucia pomaga schudnąć? Przegląd badań
Spis treści
1. Skład gum do żucia
Kluczowe składniki gum do żucia to: – baza gumowa, która nadaje elastyczność i sprężystość, – substancje słodzące, takie jak cukier, syrop glukozowy, sacharoza, ksylitol, sorbitol, mannitol, aspartam czy ascesulfam K, – aromaty i barwniki pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, – wypełniacze takie jak węglan wapnia czy talk, które odpowiadają za odpowiednią teksturę i objętość produktu, – konserwanty wydłużające trwałość gumy, – zmiękczacze i środki utrzymujące wilgoć, np. Parafina, woski roślinne, oleje, glicerol, które zapobiegają wysychaniu i twardnieniu gumy.– emulgatory, w tym lecytyna sojowa, zapewniają jednorodność masy, – substancje glazurujące nadające połysk i chroniące powierzchnię gumy (K. Uzahkov, M. Mimo że guma do żucia jest mała, złożoność jej składu naprawdę zaskakuje. Karimkulov, I. Karimkulov 2024). Zawarte w niej substancje mają nadać produktowi charakterystyczną strukturę, smak i trwałość.2. Rodzaje gum do żucia
Są smaczne, ale w nadmiarze mogą szkodzić zdrowiu i negatywnie wpływać na stan uzębienia; – gumy bezcukrowe: słodzone zamiennikami cukru, zarówno sztucznymi jak i naturalnymi, dzięki czemu są mniej kaloryczne, nie szkodzą zębom, a niektóre z nich mogą wręcz wspierać profilaktykę próchnicy (np. Gumy z ksylitolem); – gumy funkcjonalne: wzbogacone o witaminy, składniki mineralne, kofeinę czy ekstrakty roślinne. Zazwyczaj szybko tracą smak (N. Na rynku dostępnych jest mnóstwo różnych rodzajów gum do żucia, z których każdy ma inne właściwości, smak i przede wszystkim skład. Według producentów ich zadaniem jest nie tylko odświeżenie oddechu, ale także wsparcie koncentracji, trawienia, odporności czy innych funkcji organizmu; – gumy balonowe: mają specjalną, bardziej elastyczną bazę i zwykle intensywnie owocowy smak. Konar i wsp. 2016); – gumy nadziewane i drażowane: mogą mieć płynne lub żelowe wnętrze oraz być pokryte chrupiącą powłoką cukrową. Wyróżnić można m.in.: – gumy cukrowe: klasyczne, często w kolorowych opakowaniach, zazwyczaj wybierane przez dzieci.3. Czy guma do żucia może wspierać odchudzanie
Sam proces żucia aktywuje receptory w jamie ustnej i tym samym sprzyja regulacji wydzielania hormonów odpowiedzialnych za uczucie głodu i sytości, czyli leptyny i greliny. Warto jednak podkreślić, że wyniki badań nie wskazują jednoznacznie na zmniejszenie spożycia kilokalorii w ciągu dnia u osób, które regularnie żują gumę (C. Badania wskazują, że żucie gumy może wspierać mechanizmy kontroli apetytu (C. W efekcie do organizmu trafia sygnał o częściowym zaspokojeniu potrzeby jedzenia, który może ograniczyć chęć sięgania po przekąski, zwłaszcza po posiłkach lub w chwilach zwiększonej ochoty na coś słodkiego lub wysokokalorycznego. Jiménez-Ten Hoevel i wsp. 2025). Jiménez-Ten Hoevel i wsp. 2025).4. Guma do żucia może zwiększać wydatek energetyczny
Hamad, A. Hayashi 2016). Wartość ta zależy od twardości produktu, ponieważ to on wpływa na stopień zaangażowania mięśni żuchwy (A. Van Casteren i wsp. 2022). Hamada i wsp. 2021). Wyniki pokazały, że podczas żucia gumy: – wzrastały liczba kroków i długość pokonanego dystansu, – zwiększały się prędkość marszu i tętno, – wydatek energetyczny był istotnie wyższy w zestawieniu z grupą kontrolną. Żucie gumy dodatkowo pobudza układ nerwowy i tym samym może sprzyjać większemu zaangażowaniu mięśni i poprawie wydolności fizycznej, zwłaszcza u osób starszych. Hamada i wsp. 2021). Efekt ten był jednak nieznaczny – u mężczyzn ważących 80 kg wydatek energetycznych zwiększał się o 30 kcal (Y. Miyaj, N. Obserwację tę potwierdzono również w badaniu eksperymentalnym z 2022 r. – żucie bezsmakowej gumy może podnieść tempo metabolizmu o 10–15% powyżej poziomu spoczynkowego. Co ciekawe, badanie przeprowadzone w 2021 r. Udowodniło, że żucie gumy może pośrednio zwiększać wydatek energetyczny podczas aktywności fizycznej, zwłaszcza u kobiet po 40. Roku życia (Y. W eksperymencie uczestnicy maszerowali przez 15 minut w naturalnym tempie – raz żując gumę, a raz przyjmując tabletkę o identycznym składzie (bez bazy gumowej). Zaobserwowane efekty mogą wynikać z tzw. Synchronizacji sercowo-lokomotorycznej (CLS), czyli zjawiska polegającego na zsynchronizowaniu rytmu serca z rytmem ruchu podczas marszu. W praktyce oznacza to, że ten prosty nawyk podczas spaceru może mieć znaczenie w kontekście profilaktyki zdrowotnej i wspomagania kontroli masy ciała (Y. Badania przeprowadzone w 2016 r. Wykazały, że osoby, które po posiłku żuły gumę przez 15 minut, spalały nieco więcej kilokalorii niż te, które tego nie robiły.5. Gumy z kofeiną a odchudzanie
Yang i wsp. 2024). Wyniki jasno pokazały, że może być to sposób na krótkoterminową utratę kilogramów. Ponadto uczestnicy badania odczuwali mniejsze zmęczenie przy porównywalnym wydatku energetycznym i tętnie niż osoby, które żuły klasyczną gumę. Liu i wsp. 2025). Najnowsze badania pokazują, że regularne żucie gumy z kofeiną nie prowadzi do istotnej utraty tkanki tłuszczowej, wyraźnego wzrostu wydatku energetycznego ani obniżenia poziomu glukozy we krwi (C.C. Co jednak ciekawe, zbadano również wpływ żucia gumy zawierającej kofeinę na masę ciała kulturystów przygotowujących się do zawodów sylwetkowych. Mechanizm ten opiera się jednak na pobudzeniu układu współczulnego, w wyniku którego dochodzi do wzrostu objętości wydalanego moczu i szybszego osiągnięcia założonego poziomu utraty masy ciała spowodowanego głównie utratą wody. Nie zaobserwowano natomiast różnic w liczbie spalanych kilokalorii podczas wysiłku, co oznacza, że efekt szybszej utraty masy ciała nie wynika ze zwiększenia tempa przemiany materii, lecz z nasilonego działania diuretycznego kofeiny (H.S. Gumy do żucia z dodatkiem kofeiny, choć często reklamowane jako produkty wspierające odchudzanie, nie mają realnego wpływu na trwałą redukcję masy ciała.6. Efekt przeczyszczający gum do żucia
W literaturze naukowej opisano przypadki, w których nadmierne żucie gumy doprowadziło do przewlekłych biegunek, bólów brzucha i wzdęć. W skrajnych przypadkach dochodziło nawet do znacznej, niezamierzonej utraty masy ciała (nawet do 20% masy wyjściowej) spowodowanej odwodnieniem, zaburzeniami wchłaniania oraz niedożywieniem (J. Warto stanowczo podkreślić, że utrata masy ciała wynikająca z przewlekłych biegunek i zaburzeń wchłaniania jest zjawiskiem wyjątkowo niebezpiecznym dla zdrowia. Nadmierne żucie gum zawierających poliole, takie jak sorbitol, mannitol czy ksylitol, które są powszechnie stosowane jako słodziki w gumach bezcukrowych, może prowadzić do przyspieszenia perystaltyki jelit, rozluźnienia stolca, a w większych dawkach – do biegunek. Wiąże się to m.in. Z połykaniem zbyt dużej ilości powietrza (aerofagią), które prowadzi do zwiększonej ilości gazów w przewodzie pokarmowym. Bauditz i wsp. 2008). Tego typu redukcja masy ciała nie ma nic wspólnego ze zdrowym odchudzaniem i może zagrażać życiu, prowadząc do osłabienia, zaburzeń pracy serca, nerek i innych narządów, a także do trwałych uszkodzeń przewodu pokarmowego. Efekt przeczyszczający pojawia się najczęściej przy spożyciu powyżej 20 g polioli dziennie, co odpowiada około 16–18 gumom bezcukrowym, jednak u osób szczególnie wrażliwych objawy mogą pojawić się już przy niższych dawkach.