Szukaj
Język
Cyfrowy detoks – czym jest i dlaczego warto go zastosować
Spis treści
1. Skutki nadużywania mediów społecznościowych
Ponadto nie można też zapominać, że sieć i media społecznościowe są także świetnymi narzędziami w biznesie, np. Jako dodatkowy kanał marketingowy. Zgodnie z wynikami badań media społecznościowe stale pobudzają organizm do wydzielania dopaminy, czyli neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za odczuwanie przyjemności, np. Podczas spotkania z bliskim przyjacielem, po wykonanym treningu lub w trakcie jedzenia ulubionego posiłku. Tym samym ta wymuszona potrzeba nieustannego sprawdzania social mediów sprawia, że wyzwolona stymulacja dopaminowa może wiązać się z wieloma konsekwencjami (R. Moradzadeh 2020). FOMO to nic innego jak chęć nieustannego przebywania w sieci, aby nie przegapić istotnych informacji, trendów lub wydarzeń towarzyskich. Związek pomiędzy korzystaniem z mediów społecznościowych a obniżeniem kondycji psychicznej został potwierdzony w badaniach (N.Y. Hassan 2017). W badaniu wykazano realny związek pomiędzy występowaniem zachowań agresywnych i paranoicznych a czasem spędzanym na platformie internetowej. Fardouly i wsp. 2018; F. Camerini 2022). Poczucie samouprzedmiotowienia rosło proporcjonalnie do czasu spędzanego w Internecie. Dostęp do Internetu jest równoznaczny z możliwością korzystania z nieskończonego źródła wiedzy. Niestety korzystanie z social mediów niesie za sobą również wiele negatywnych skutków dla zdrowia, zwłaszcza psychicznego. Na podobnej zasadzie działają media społecznościowe, które z każdym „scrollem” nasilają wydzielanie dopaminy. Burhan, J. Do głównych negatywnych skutków nadużywania mediów społecznościowych należą: – problemy ze wzrokiem, – zwiększone odczuwanie stresu, – skłonność do zaburzeń lękowych, – pogorszenie postawy ciała (np. Szyja smartfonowa), – obniżona samoocena wraz z poczuciem niespełnienia, zmniejszenie produktywności w codziennych i zawodowych obowiązkach, – zaniedbanie relacji międzyludzkich w realnym świecie na rzecz tych w sieci, – pogorszenie większości zdolności poznawczych, np. Krótszy czas skupienia, – FOMO (ang. Fear of missing out), czyli stan nazywany strachem przed wypadnięciem z obiegu. FOMO niezwykle często towarzyszą stres, pogorszenie koncentracji, zaburzenia snu. Rad, T. Grupa 147 osób w kwietniu 2013 r. Miała przez kwartał intensywnie korzystać z Facebooka. W innych badaniach analizowano wpływ korzystania z platformy Instagram na postrzeganie własnego ciała (J. Pedalino, A.L. W badaniach łącznie wzięło udział 567 nastolatek w wieku 19–25 lat. Ponadto wykazano, że częste oglądanie zdjęć z hashtagów promujących wakacyjne sylwetki przyczyniło się do wzrostu poczucia samouprzedmiotowienia i zniekształcenia u kobiet przekonania dotyczące swojego wyglądu. Media społecznościowe niosą za sobą szereg zalet, które można wykorzystać w codziennym życiu, m.in. Szybką komunikację przy pomocy komunikatorów, możliwość poznania nowych ludzi i wymiany spostrzeżeń na konkretne tematy czy wygodne robienie zakupów.2. Jak rozpoznać uzależnienie od Internetu
W jednym z badań przeprowadzonym wśród 368 studentek stwierdzono realny związek pomiędzy uzależnieniem od social mediów a chorobą afektywną dwubiegunową (ChAD). Delgado-Rodriguez, R. Moreno-Padilla 2022). Cerutti i wsp, 2016; (R. Lu i wsp. 2023). Sygnałami wskazującymi na nałogowe korzystnie z social mediów są: zaniedbywanie codziennych obowiązków (domowych i zawodowych), wycofanie społeczne, apatia oraz nieustanne przebywanie w sieci. Badanie dotyczące zadowolenia z własnego ciała u młodych kobiet pokazało szereg zachowań kompulsywnych, które towarzyszyły aktywnemu i intensywnemu korzystaniu z mediów społecznościowych (R. Linares, M. Mowa tu o m.in. Zaburzeniach odżywiania, niskiej samoocenie, nieustannych próbach wdrażania nowych metod związanych z odchudzaniem oraz rosnącym pragnieniu posiadania szczupłej sylwetki.Ponadto przesadne korzystanie z urządzeń cyfrowych i mediów społecznościowych może przyczynić się do zaburzeń snu, dolegliwości bólowych głowy, mięśni, brzucha i kręgosłupa, osłabienia i spadku poziomu energii oraz nudności (R. Cerutti i wsp. 2017; J.X. Podobnie jak w przypadku innych nałogów behawioralnych uzależnienie od Internetu czy mediów społecznościowych może przez długi czas pozostawać nierozpoznane.3. Główne cele detoksu technologicznego
– Zwiększenie świadomości na temat negatywnych skutków nadmiernego korzystania z mediów społecznościowych/Internetu/urządzeń cyfrowych i próba zredukowania poświęcanego na nie czasu.– Pobudzenie samooptymalizacji w celu redukcji nadmiernego stresu i innych aspektów wynikających z przesadnego użycia smartfonów, laptopów itp.– Zminimalizowanie negatywnych skutków zbyt długiego przebywania w sieci czy też korzystania z social mediów i komunikatorów, np. Problemów poznawczych, osłabionych kontaktów interpersonalnych, zaburzeń snu i zasypiania. Strategie realizacji detoksu cyfrowego są zróżnicowane, co oznacza, że konieczne jest indywidualne podejście.4. Przykładowe sposoby przeprowadzenia abstynencji technologicznej
– Wprowadzenie treningów uważności i zarządzania emocjami.– Zmiana zakresu obowiązków w pracy, np. Więcej działań offline niż online.– Używanie urządzeń z dobowym limitem czasowym lub całkowite zaniechania ich użycia.– Ograniczenie korzystania z mediów społecznościowych lub konkretnych platform/aplikacji.– Stosowanie aplikacji, które mają zapewnić dobrostan cyfrowy.– Udział w szkoleniach lub spotkaniach grup wsparcia dotyczących nałogu technologicznego.5. <extra_id_0> Efekty przeprowadzonego <extra_id_1> - <extra_id_2>Efekty
Po zakończonym okresie 46% studentów wyraziło chęć ponownej przerwy od korzystania z mediów społecznościowych. El-Khoury i wsp. 2020). W eksperymencie wzięło udział 500 osób w wieku 18–35 lat. Użytkownicy tego typu aplikacji nie przejawiali zachowań dotyczących problematycznego użycia smartfona, które obserwowano wśród osób niekorzystających z aplikacji do detoksu (D. Celem kolejnego badania było sprawdzenie efektów dwutygodniowej przerwy od social mediów w grupie 43 studentów. Aż 12 studentów nie było w stanie ograniczyć korzystania ze smartfona. Cyfrowy detoks nie miał, co prawda, wpływu na poziom aktywności fizycznej czy nawyki żywieniowe, ale przyczynił się do poprawy jakości snu i czasu jego trwania. Coyne, S.J. Uzależnienie od mediów społecznościowych i urządzeń cyfrowych stało się obiektem zainteresowań naukowców. Aż 65% respondentów przyznało, że nie skorzystałoby z fachowej pomocy psychologicznej w celu przeprowadzenia cyfrowego detoksu (J. W innym badaniu sprawdzono skuteczność stosowania aplikacji do przeprowadzenia cyfrowego detoksu. Prawie 42% uczestników korzysta z tego typu rozwiązań. Schmuck 2020). U uczestników wprowadzono dzienny limit korzystania z aplikacji do mediów społecznościowych (30 minut). Uczestnicy, którzy pomyślnie ukończyli badanie, zmniejszyli czas przeznaczony na media społecznościowe o średnio 77%. Ponadto 14-dniowa przerwa doprowadziła do zmniejszenia odczuwanego stresu i poczucia presji, a także poprawiła samopoczucie (P. Woodruff 2023). Wielu z nich zdecydowało się sprawdzić w praktyce efektywność przeprowadzenia cyfrowego detoksu.Badanie przeprowadzone w grupie 68 studentów pokazuje, że zaledwie 32% uczestników było w stanie wykonać detoks trwający co najmniej 5 dni.
