Choroby wątroby w starszym wieku – prewencja, dieta, wskazówki
Spis treści
1. Funkcje wątroby
Położona jest pod przeponą, w prawym podżebrzu. Do funkcji wątroby należą: – detoksykacja, czyli zamiana pobranych z krwi różnych substancji trujących (np. Alkoholu, amoniaku) w związki nieszkodliwe, – metabolizm leków, – wytwarzanie żółci, która jest potrzebna do wchłaniania tłuszczów i może być magazynowana w pęcherzyku żółciowym, – udział w przemianie materii, – magazynowanie krwi, – regulacja stężenia glukozy we krwi, gdyż przyjmuje krew z jelit, do której zostały wchłonięte aminokwasy i cukry, – magazynowanie zapasów witamin – A, D, z grupy B, synteza i magazynowanie białek, – produkcja protrombiny i fibrynogenu, czyli substancji niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, – produkcja heparyny, czyli czynnika rozrzedzającego krew, – udział w termoregulacji, czyli dostosowywaniu temperatury, by nie doprowadzić do przegrzania lub wychłodzenia organizmu, – udział w procesach odpornościowych – wątroba zawiera specjalne komórki (makrofagi), które odpowiadają za usuwanie szkodliwych cząstek docierających do niej wraz z krwią. Wątroba jest największym gruczołem znajdującym się w ciele człowieka. Pełni wiele funkcji istotnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Na kolejnym etapie wytwarzane są cytokiny, które biorą udział w odpowiedzi układu odpornościowego. U kobiet waży ok. 1, 3 kg a u mężczyzn – 1, 5 kg.2. Czynniki uszkadzające wątrobę
Wątroba jest narażona na działanie czynników, które mogą mieć negatywny wpływ na jej funkcjonowanie. Do czynników uszkadzających hepatocyty (komórki wątroby) należą alkohol, leki, wirusy, toksyny.3. <extra_id_0> Źródła <extra_id_1> <extra_id_2> Źródło:
Jego przedawkowanie prowadzi do uszkodzenia wątroby, dlatego należy go stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub informacjami podanymi na ulotce. Powszechnie stosowanym lekiem o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym jest paracetamol. Niektóre leki, podobnie jak alkohol, mogą spowodować uszkodzenie wątroby, gdyż to właśnie w niej zachodzi proces detoksykacji.4. <extra_id_0> Przeczytaj więcej o <extra_id_1>. <extra_id_2>
W przypadku wirusowego zapalenia typu A do zakażenia dochodzi najczęściej przez skażoną wodę lub żywność. Wirusy i inne patogeny mogą prowadzić do różnych chorób wątroby, w tym wirusowego zapalenia wątroby. Profilaktycznie można wykonać szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i typu B. Wirusowym zapaleniem wątroby typu B można zarazić się u dentysty, tatuażysty czy kosmetyczki, jeżeli narzędzia nie są odpowiednio sterylizowane.5. <extra_id_0> Źródło <extra_id_1> Źródła <extra_id_2>
Odkrojenie kawałka z widoczną zmianą nie jest dobrym pomysłem, gdyż zarodniki pleśni znajdują się już w całym produkcie. Do zachowania zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu potrzebna jest zdrowa wątroba. Toksyny, które mogą uszkadzać wątrobę, to m.in. Pleśnie czy metale ciężkie. Zjedzenie spleśniałego produktu może wywołać szybką reakcję organizmu i dolegliwości żołądkowo-jelitowe, a długofalowe spożywanie takich produktów będzie narażało wątrobę i inne narządy na uszkodzenie. Warto o nią zadbać i unikać czynników, które jej szkodzą. Jeśli na produkcie widoczna jest pleśń, należy go wyrzucić w całości.6. Czynniki regenerujące wątrobę
Należy pamiętać, że włączenie ziół powinno być skonsultowane z lekarzem, gdyż niektóre z nich mogą wchodzić w interakcje z lekami i zamiast pomóc, mogą zaszkodzić. Priorytetem jest dbanie o wątrobę, by jak najlepiej spełniała swoje funkcje. Regenerację i pracę wątroby mogą wspomóc kurkuma, rokitnik, ostropest plamisty. Fitoterapia, czyli ziołolecznictwo, może być przydatna zarówno w leczeniu, jak i zapobieganiu chorobom wątroby.7. Najczęstsze choroby wątroby w wieku starszym
Istnieje silny związek między nadmierną masą ciała a wystąpieniem niealkoholowego stłuszczenia wątroby, dlatego bardzo ważne jest zadbanie o prawidłową masę ciała. Najczęściej stwierdza się tę chorobę u osób między 40. A 60. Rokiem życia, ale odnotowuje się ją we wszystkich grupach wiekowych. Na występowanie niealkoholowego stłuszczenia wątroby narażone są osoby z otyłością, cukrzycą typu 2, hiperlipidemią i zespołem metabolicznym.8. Polekowe uszkodzenie wątroby
Do uszkodzenia tego narządu może dojść u każdego niezależnie od wieku, jeśli zostanie przekroczona dawka uznana za toksyczną. Osoby starsze często mogą nie zdawać sobie sprawy z tego, że niektóre zioła i suplementy diety wdrożone bez konsultacji z lekarzem mogą spowodować poważne konsekwencje zdrowotne. Jej powodem mogą być zaburzenia w procesie metabolizmu leków w organizmie i nawet po przyjęciu dawki zalecanej może wystąpić takie działanie niepożądane. Najczęstszą przyczyną uszkodzenia wątroby są leki przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze (w tym antybiotyki), leki psychotropowe i neurologiczne oraz leki immunomodulacyjne, a w ostatnich latach także zioła i suplementy diety. Szczególna predyspozycja do uszkodzenia wątroby przez leki obserwowana jest u osób starszych.9. Marskość wątroby
Nahon i wsp. 2010). Nie ma możliwości, by całkowicie wyleczyć marskość wątroby, a w zaawansowanym stadium choroby konieczny jest przeszczep. W ciągu 5 lat u 20% osób z poalkoholową marskością wątroby lub po zakażeniu HCV dochodzi do rozwoju raka wątrobowokomórkowego (P. Leczenie opiera się na zindywidualizowanej farmakoterapii, wyeliminowaniu alkoholu i wprowadzeniu odpowiedniej diety. Marskość wątroby jest nieodwracalnym stanem uszkodzenia wątroby, który zagraża życiu.10. Jak zadbać o wątrobę – wskazówki
Redukcja masy ciała większa niż 5% pozwala na zmniejszenie stłuszczenia wątroby.2. Unikać nadmiernego przyjmowania leków przeciwbólowych, suplementów diety i ziół – przyjmowanie leków, suplementów i ziół należy skonsultować z lekarzem, gdyż nieświadomie można pogorszyć stan swojego zdrowia i doprowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia wątroby.4. Zadbać o urozmaicony i zbilansowany jadłospis – stawiać na produkty jak najmniej przetworzone i sezonowe, które będą dostarczały do organizmu wiele cennych składników odżywczych.6. Warto skonsultować się z dietetykiem w celu ułożenia zbilansowanego planu żywieniowego dostosowanego do stanu zdrowia.7. Wprowadzić aktywność fizyczną – warto włączyć ruch do swojego życia, gdyż wpływa on korzystnie na zdrowie, także wątroby – obniża aktywność enzymów wątrobowych u osób z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby. 1. Wyeliminować lub zmniejszyć spożycie alkoholu – nawet małe dawki alkoholu są toksyczne dla wątroby, a przyjmowanie go regularnie w większych ilościach może prowadzić do powstania chorób tego narządu, ale nie tylko.3. Nie jeść spleśniałych produktów – zawierają aflatoksyny, które uszkadzają wątrobę i wykazują działanie rakotwórcze.5. Unikać restrykcyjnych diet – zbyt duże restrykcje żywieniowe mogą powodować niedobory witamin i składników mineralnych. Unikać smażenia potraw – wątroba po tłustych i ciężkich potrawach będzie bardziej obciążona, dlatego warto wprowadzić do diety inne sposoby obróbki kulinarnej, jak gotowanie w wodzie, na parze, duszenie, grillowanie czy pieczenie.8. Zmiana stylu życia poprzez wprowadzenie zdrowej i zbilansowanej diety obfitującej w produkty nieprzetworzone, włączenie aktywności fizycznej dostosowanej do wieku i możliwości (np. Spacery), a także wyeliminowanie alkoholu i nienadużywanie różnego rodzaju leków i suplementów diety pozwolą lepiej funkcjonować wątrobie, a dzięki temu całemu organizmowi. Utrzymywać prawidłową masę ciała – unormowanie masy ciała jest korzystne dla zdrowia i pozwala uniknąć wielu chorób przewlekłych, w tym chorób wątroby.