Szukaj
Język
Burnout syndrome – przyczyny i objawy wypalenia zawodowego
Spis treści
1. <extra_id_0> Czym to? Polski: <extra_id_1>. <extra_id_2>
Zgodnie z tym poglądem burnout syndrome jest objawem czy też następstwem przesadnego wyczerpania i nadmiernego obciążenia psychofizycznego dotyczącego miejsca pracy. Freudenberger 1974). Bańka 2000). Mowa tu o: narastającym wyczerpaniu emocjonalnym, depersonalizacji i obniżonym poczuciu dokonań osobistych, które zazwyczaj występują u osób realizujących tzw. Usługi społeczne, czyli pracujących z innymi ludźmi w specyficzny sposób (C. Na przestrzeni lat naukowcy starali się rozwinąć termin wypalenia zawodowego na różne sposoby. Maslach, S. Leiter 1996). Sęk 2000). Schaufeli, D.S. Próba zdefiniowania syndromu wypalenia zawodowego okazuje się trudna, bo choć to zagadnienie jest przedmiotem zainteresowania badaczy od lat 70., to w praktyce naukowcy rozpatrują ten problem według różnych kategorii. Jedna z pierwszych teorii mówi, że syndrom wypalenia jest połączeniem problemów fizycznych, psychologicznych i behawioralnych – następuje na skutek rozczarowania i braku nagrody za poświęcenie się konkretnej sprawie zawodowej, np. Wielomiesięcznemu projektowi (H.J. Inna koncepcja zakłada, że stan wypalenia należy rozpatrywać w dwóch wymiarach: – społeczno-kulturowym, tzw. Ogólne rozczarowanie egzystencjalne; – w kontekście stresu zawodowego, który jest stanem ciągłego zmagania się z poczuciem zagrożenia i odpowiedzialności wskutek określonych warunków pracy (A. Niemniej jednak jedną z najbardziej trafnych definicji jest ta, zgodnie z którą postrzega się syndrom wypalenia zawodowego jako złożony i postępujący proces związany z trzema odmiennymi zjawiskami psychologicznymi. Maslach 1982). Niektórzy zauważyli, że zamiast depersonalizacji jednostka przejawia cynizm, a zamiast obniżonego poczucia własnych dokonań – następuje utrata indywidualnej efektywności (C. Jackson i M. Zdaniem niektórych naukowców burnout syndrome może wystąpić tak naprawdę u każdego pracownika, który nie stosuje konstruktywnych strategii radzenia sobie z długotrwałym stresem w miejscu zatrudnienia (H. Inni specjaliści definiują wypalenie zawodowe jako chroniczny negatywny stan psychiczny, który wynika z pracy, może rozwinąć się u każdej zdrowej psychicznie osoby i manifestuje się m.in. Pogłębiającym się uczuciem wyczerpania, apatią i zniechęceniem, obniżeniem skuteczności działań, spadkiem motywacji i wzrostem negatywnych postaw, które utrudniają przystosowanie się do aktualnych warunków pracy (W.B. Enzmann 1998). Część uczonych dostrzega nie tyle podobieństwo, co identyczność pomiędzy wypaleniem a stresem zawodowym.2. Stres związany z miejscem pracy
Raczej jest to rezultat niezdolności pracownika do radzenia sobie z sytuacjami stresowymi, które w przypadku niektórych profesji są wręcz nieuniknione. Nie ulega wątpliwości, że dużą rolę w pojawieniu się wypalenia odgrywa stres i zdaniem badaczy jest to czynnik nierozerwalnie związany z tym zjawiskiem. W innych przypadkach sytuacje stresowe mogą być związane z wcześniej wspomnianym negatywnym środowiskiem pracy lub sposobem zarządzania firmą, np. Wynagrodzenie nieadekwatne do zakresu pełnionych obowiązków, przesadne obciążenie zadaniami, konflikty z współpracownikami lub przełożonymi. Warto jednak podkreślić, że burnout syndrome nie stanowi skutku stresu zawodowego samego w sobie.3. <extra_id_0> Indywi Polski: <extra_id_1>. <extra_id_2> English:
Oprócz powyższych nie można zapominać, że wypalenie zawodowe jest ściśle związane z indywidualnymi cechami osobowości jednostki. Mowa tu o takich postawach jak np. Perfekcjonizm, bierność, trudności z organizacją własnego czasu (prywatnego i zawodowego), niedbałość o zdrowie psychiczne i fizyczne, niskie poczucie własnej wartości i własnej skuteczności.4. Zawody szczególnie narażone na burnout syndrome
Właśnie dlatego osoby związani z mediami, branżą komunikacji i biznesu są podatni na charakterystyczny rodzaj stresu zawodowego, tzw. Stres informacyjny. Mowa m.in. O nauczycielach, pracownikach ochrony zdrowia (pielęgniarki, lekarze, farmaceuci), osobach zatrudnionych w opiece społecznej, kuratorach sądowych, prawnikach. Choć każdy pracownik, niezależnie od profesji, jest narażony na wypalenie, to w praktyce część grup zawodowych jest na nie szczególnie podatna. Kolejną grupą są zawody społeczne, czyli świadczące usługi dla dużej liczbie potencjalnych klientów. Do ostatniej grupy należą osoby, które wykonują zawody odznaczające się dużym niebezpieczeństwem i narażeniem na przewlekły stres, np. Policjanci, służba więzienna, wojskowi, strażacy czy ratownicy górscy. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na osoby, których praca jest związana z szybkim i intensywnym przepływem dużej ilości informacji.5. Jak radzić sobie z syndromem wypalenia zawodowego
W jednym z przeglądów naukowych wykazano, że aż 13 z 17 przeprowadzonych analiz potwierdza skuteczność psychoterapii i interwencji psychospołecznych w kontekście zmniejszenia (osłabienia) uczucia wypalenia. Korczak, M. Schneider 2012). Badanie skoncentrowane w głównej mierze na organizacjach ochrony zdrowia wskazuje, że konieczne jest dostarczanie pracownikom praktycznych informacji i nauka umiejętności radzenia sobie ze stresem zawodowym. Dewey i wsp. 2020). Konieczne jest zatem, aby pracodawcy, lekarze, psycholodzy wraz z organizacjami rządowymi opracowali wspólnie metody przeciwdziałania jego występowaniu. Złożoność tego problemu utrudnia zaproponowanie jednego konkretnego sposobu leczenia. Złaszcza że syndrom wypalenia zawodowego jest też uwarunkowany szeregiem indywidualnych cech każdego pracownika. Szczególnie korzystna okazała się psychoterapia behawioralno-poznawcza, która poprawiła problem wyczerpania emocjonalnego pracowników (D. Wastian, M. Niemniej jednak zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest mocne ukierunkowanie na zapobieganie syndromowi wypalenia zawodowego. Na przykładzie personelu medycznego mowa o takich rozwiązaniach jak np. Prowadzenie systematycznych badań pracowników pod kątem chorób psychicznych, ułatwienie dostępu do opieki psychiatrycznej i psychologicznej czy przestrzeganie zasad work-life balance (C. Wypalenie zawodowe jest realnym problemem, który w czasach dużego narażenia na stres, masowego oddziaływania bodźców cyfrowych i intensywnego pędu życia będzie stale narastać. W przeciwnym razie kolejne pokolenia będą coraz szybciej odczuwać frustrację związaną z miejscem pracy, co może doprowadzić nie tylko do poważnych konsekwencji zdrowotnych, ale i kryzysu społeczno-ekonomicznego. Z uwagi na fakt, że istotną rolę w wypaleniu odgrywają sfery psychiczna i emocjonalna osób zatrudnionych, warto rozważyć rozpoczęcie psychoterapii.
