Szukaj
Język
Błędy żywieniowe Polaków – jak na co dzień dokonywać zdrowszych wyborów
Spis treści
1. Niepokojące statystyki
Najnowsze dane wskazują, że ponad 50% kobiet i prawie 70% mężczyzn ma nadwagę, a ponad 20% populacji naszego kraju cierpi na otyłość (NFZ 2024). Te alarmujące liczby są bezpośrednio związane z dietą bogatą w nasycone kwasy tłuszczowe, cukry proste i przetworzone produkty spożywcze, a ubogą w błonnik, świeże owoce i warzywa.2. Wpływ na zdrowie
Obciążenie dla systemu zdrowia wynikające z leczenia tych chorób jest ogromne, a koszty społeczne i ekonomiczne rosną wraz z pogarszającym się trendem zdrowotnym. Zwiększają ryzyko wielu chorób przewlekłych, jak cukrzyca typu 2, choroby sercowo-naczyniowe, a także niektóre rodzaje nowotworów. Nadmierna masa ciała i otyłość to nie tylko kwestie estetyczne, ale przede wszystkim zdrowotne.3. Potencjalne rozwiązania
Promowanie aktywności fizycznej jako nieodłącznego elementu zdrowego stylu życia jest równie ważne. Aby odwrócić te niepokojące trendy, konieczne jest podjęcie działań na wielu poziomach. Ponadto przepisy regulujące jakość dostępnych produktów spożywczych i reklamę żywności mogłyby przyczynić się do poprawy jakości stosowanej diety. Edukacja żywieniowa powinna stać się priorytetem zarówno w szkołach, jak i w ramach publicznych kampanii zdrowotnych, aby zwiększyć świadomość na temat korzyści płynących ze zdrowego odżywiania.4. Błędy żywieniowe Polaków
Dieta wielu osób w Polsce nadal pozostaje daleka od ideału pomimo rosnącej świadomości na temat zdrowego odżywiania. W codziennych wyborach żywieniowych Polaków można dostrzec szereg nawyków, które odstają od zaleceń dietetycznych i mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.5. Nadmierne spożycie przetworzonej żywności
Tłuszcze trans, znajdujące się m.in. W słodyczach, słonych przekąskach czy fast foodach, mogą zwiększać poziom tzw. Złego cholesterolu LDL i obniżać poziom tzw. Dobrego cholesterol HDL, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia serca. Dodatkowo wysoka zawartość cukrów prostych w codziennej diecie sprzyja rozwojowi cukrzycy typu 2, otyłości, próchnicy, a także może przyczyniać się do występowania problemów metabolicznych, w tym zespołu metabolicznego (M.M. Powszechne jest sięganie po żywność wysokoprzetworzoną, która jest łatwo dostępna, ale jednocześnie uboga w wartościowe składniki odżywcze. Z kolei nadmierne spożywanie soli wiąże się z ryzykiem rozwoju nadciśnienia tętniczego, prowadzącego do zwiększenia ryzyka poważnych schorzeń układu krążenia, takich jak zawał serca czy udar mózgu. Lane i wsp. 2024). Te produkty, choć kuszą niską ceną i długim terminem przydatności do spożycia, często zawierają składniki, które w nadmiarze mogą negatywnie wpływać na zdrowie (Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego 2022).6. Niewystarczająca ilość warzyw i owoców
Owoce i warzywa to kluczowe źródło witamin, składników mineralnych, antyoksydantów i błonnika, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie organizmu i mogą pomóc w zapobieganiu wielu chorobom (WHO 2020). Zgodnie z rekomendacjami WHO dorosły człowiek powinien spożywać co najmniej 400 g warzyw i owoców dziennie, aby czerpać pełne korzyści zdrowotne, a zwiększenie tej ilości do 800 g może jeszcze bardziej potęgować pozytywne efekty. Mimo że w zaleceniach żywieniowych specjaliści podkreślają znaczenie warzyw i owoców w diecie, Polacy nadal spożywają ich zbyt mało.7. Nadmierna konsumpcja czerwonego mięsa
W odpowiedzi na te zagrożenia eksperci z zakresu zdrowia publicznego zalecają ograniczyć spożycie czerwonego mięsa (do maksymalnie 500 g tygodniowo) na rzecz białek roślinnych. González i wsp. 2020). Chociaż te potrawy są smaczne i sycące, ich regularne spożywanie wiąże się z ryzykiem zdrowotnym, w tym zwiększonym ryzykiem raka jelita grubego, schorzeń układu krążenia i cukrzycy typu 2. Zalecają także większe spożycie ryb bogatych w kwasy tłuszczowe omega-3 oraz drobiu, który jest zdrowszą alternatywą (N. Tradycyjna polska dieta, bogata w czerwone mięso takie jak wołowina, wieprzowina i baranina, jest głęboko zakorzeniona w kulinarnych tradycjach.8. Zbyt niskie spożycie ryb i owoców morza
Shahidi, P. Pomimo licznych korzyści zdrowotnych spożycie ryb i owoców morza w Polsce utrzymuje się znacznie poniżej poziomów zalecanych przez specjalistów (Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego 2022). Alternatywą dla tranu mogą być suplementy zawierające algi Schizochytrium sp., Crypthecodinium cohnii lub Ulkenia sp. Nie tylko wspomagają funkcjonowanie układu nerwowego, ale również przyczyniają się do obniżenia poziomu trójglicerydów i poprawy elastyczności naczyń krwionośnych, co może zmniejszać ryzyko schorzeń układu krążenia (F. Ambigaipalan 2018). W związku z tym rekomenduje się uzupełnianie diety w kwasy omega-3 za pomocą tranu, jednak ta forma suplementacji także nie cieszy się dużą popularnością. Ryby i owoce morza są bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, które pełnią kluczową funkcję w utrzymaniu zdrowia serca i mózgu.9. <extra_id_0> Źródła <extra_id_1> <extra_id_2> Źródło:
Ponadto przewlekłe nadużywanie alkoholu zwiększa ryzyko wielu typów nowotworów i może mieć negatywny wpływ na życie rodzinne oraz zawodowe osób uzależnionych (H.F.J. Nadmiar alkoholu w diecie ma poważne konsekwencje zdrowotne i jest powszechnym problemem w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach. Hendriks 2020). Regularne spożywanie jego dużych ilości może prowadzić do licznych chorób, w tym uszkodzenia wątroby (marskości, niewydolności), zaburzeń psychicznych (depresji, lęku) oraz problemów sercowo-naczyniowych (niewydolności serca, nadciśnienia tętniczego).
