Biała dieta – zasady diety, kiedy warto ją stosować
Spis treści
1. Założenia białej diety
Oznacza to rezygnację z dużej grupy produktów – m.in. Kolorowych napojów (kawy, herbaty, soków i syropów oraz alkoholu, przede wszystkim czerwonego wina), części owoców i warzyw, czekolady oraz przypraw (kurkumy, curry, cynamonu, czerwonej papryki). Opracowanie własne na podstawie źródeł (E. Rojek, wylecz.to). Jak wskazuje nazwa, biała dieta opiera się przede wszystkim na produktach o jasnej barwie, a wyklucza te o intensywnym kolorze. Produkty dozwolone oraz przykładowe składniki przeciwwskazane w różnych kategoriach spożywczych przedstawiono w tabeli poniżej. Chudzyńska, dietetycy.org.pl; M. Zaleca się przygotowywanie posiłków przede wszystkim z wykorzystaniem następujących technik: gotowania, pieczenia oraz duszenia bez dodatku tłuszczu. Jej celem jest eliminacja ekspozycji na zawarte w żywności naturalne oraz sztuczne barwniki.2. Kiedy stosować białą dietę
XX w.), jednak cieszy się dużą popularnością, w związku z czym na przestrzeni kolejnych dekad obserwowano jej rozwój. Wykorzystywane są wówczas preparaty zawierające nadtlenek wodoru lub nadtlenek karbamidu. Jest to sytuacja, w której zęby stają się potencjalnie podatniejsze na przyjmowanie innych barwników z otoczenia, z tego względu zaleca się ich ograniczenie poprzez stosowanie białej diety. Różnią się one sposobem oraz miejscem działania – nie zawierają wspomnianych wcześniej środków chemicznych, ale substancje ścierne, które pozwalają na mechaniczne usunięcie osadów i barwników. Stosowanie preparatów rozjaśniających (o działaniu mechanicznym) nie wymaga stosowania ograniczeń dietetycznych. To procedura stosunkowo nowa (po raz pierwszy została opisana w latach 80. Obecnie wybielanie może być prowadzone pod kontrolą lekarza lub higienistki w gabinecie dentystycznym, może być także wykonane samodzielnie przez pacjenta. Substancje te mają działanie chemiczne – oddziałują na ząb poprzez wnikanie w jego głąb i utlenianie barwników znajdujących się w tkance. Oprócz preparatów wybielających dostępne są także środki rozjaśniające. W związku z tym oddziałują wyłącznie na powierzchnię zębów i nie mają zdolności przenikania do ich wnętrza. Biała dieta jest polecana podczas wybielania zębów.3. Jak długo stosować białą dietę
Najczęściej jednak zaleca się żywienie zgodne z zasadami białej diety przez 1–2 tygodnie. Wpływa na to wiele czynników, m.in. Sposób wybielania, zastosowany preparat czy długość terapii (wybielanie w warunkach domowych zwykle trwa dłużej). Biała dieta jest sposobem żywienia przeznaczonym do stosowania jedynie przejściowo podczas trwania wybielania, o długości tego okresu decyduje dentysta bądź higienistka wykonująca zabieg.4. Czy biała dieta jest zdrowa
Zaletami są również wybór metod obróbki termicznej pozwalających na zachowanie wartości odżywczej posiłku oraz rezygnacja ze smażenia na głębokim tłuszczu. Ponadto przy eliminacji produktów pełnoziarnistych oraz wielu owoców i warzyw może być uboga w błonnik, zaś rezygnacja z produktów w różnych kolorach powoduje zmniejszenie ilości prozdrowotnych polifenoli dostarczanych z pożywieniem. Z punktu widzenia żywieniowego wśród korzyści białej diety można wymienić eliminację żywności przetworzonej, słodyczy oraz czerwonego mięsa. Liczne wykluczenia stosowane w diecie powodują jednak, że może być ona monotonna i uciążliwa w stosowaniu. Należy jednak pamiętać, że ten sposób żywienia jest przeznaczony jedynie do krótkoterminowego stosowania, w związku z czym nie powinien negatywnie wpłynąć na zdrowie i samopoczucie. Są to składniki, które spożywane w nadmiarze nie sprzyjają utrzymaniu zdrowia i powinny być ograniczane.5. Wskazówki
Przed wybielaniem warto zatem podjąć kroki mające na celu jego maksymalne ograniczenie, a najlepiej całkowitą rezygnację. Warto również sięgać po produkty bogate w wapń (m.in. Naturalny nabiał), ponieważ składnik ten pełni ważną funkcję w procesie mineralizacji kości i zębów. W okresie wybielania pasta do zębów powinna mieć jasną barwę; należy także unikać płynu do płukania o intensywnym kolorze (niebieski, zielony, różowy) i zastąpić go preparatem bezbarwnym. Można natomiast podjąć kroki mające na celu spowolnienie tego procesu i nawet po zakończeniu stosowania ścisłej białej diety napoje silnie barwiące o ciemnym kolorze (kawa, herbata, czerwone wino, napoje typu cola oraz soki) spożywać przez słomkę, by ograniczyć ich kontakt z zębami. Czynnikiem oddziałującym na powstawanie przebarwień jest palenie tytoniu. Podczas przygotowywania posiłków należy zwrócić uwagę na ich temperaturę, gdyż preparaty wybielające często powodują nadwrażliwość zębów, co może wywołać ból oraz nieprzyjemne odczucia podczas spożywania potraw skrajnie gorących bądź zimnych. Ponadto istotny jest odpowiedni dobór produktów do higieny jamy ustnej. Wybielanie zębów nie jest procesem pozwalającym uzyskać stałe efekty; to naturalne, że wraz z upływem czasu barwa szkliwa będzie się zmieniać. Dobór produktów pod kątem koloru jest jednym z czynników sprzyjających uzyskaniu oraz utrzymaniu efektu w okresie wybielania zębów, jednak również inne codzienne czynności mają na niego wpływ.6. Skuteczność białej diety
W opublikowanym w 2015 r. Przeglądzie zebrano wyniki pięciu badań w celu określenia konieczności stosowania białej diety podczas wybielania zębów. Zauważono, że spożywanie wina oraz ciemnych owoców podczas wybielania nie wiązało się z osłabieniem efektu zabiegu, zaś wpływ kawy oraz herbaty był nieistotny statystycznie. Matis i wsp. 2015). Zalecanie stosowania białej diety w czasie wybielania oraz krótko po jego zakończeniu jest powszechną praktyką w gabinecie dentystycznym. Analizie poddano wpływ spożywania kawy, herbaty oraz czerwonego wina, a także (w czterech spośród pięciu prac) owoców o intensywnym kolorze (jeżyn, borówek). Autorzy zwrócili jednak uwagę na wyższe prawdopodobieństwo powstania przebarwień na wybielonych już zębach, co wskazuje na większe znaczenie stosowania białej diety w okresie po zakończeniu terapii (B. Badana grupa była jednak relatywnie mała, potrzebne są zatem dalsze badania, by jednoznacznie określić oddziaływanie sposobu żywienia na efekt wybielania zębów. Trwają natomiast prace nad potwierdzeniem skuteczności takiego postępowania.