Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Bataty – właściwości i zastosowanie w kuchni

Strona główna Artykuły Bataty – właściwości i zastosowanie w kuchni

Bataty – właściwości i zastosowanie w kuchni

Batat zaczyna coraz częściej gościć w polskich domach. Jego lekko słodki smak sprawia, że dania są wyjątkowe – stanowi zatem świetny dodatek do dań wytrawnych oraz do tych przygotowywanych na słodko.

Spis treści

1. Batat – podstawowe informacje

Należy do gatunku rodzin powojowatych i wywodzi się z Ameryki Południowej (J. Tarko, I. Dzięki swoim właściwościom odżywczym batat staje się coraz popularniejszy zarówno w Polsce, jak i na całym świecie (A. Sagan, A. Słodki ziemniak wykorzystywany jest do produkcji m.in. Sago (rodzaj granulowanej mąki lub kaszy), napojów alkoholowych, syropu skrobiowego czy produktów kandyzowanych. Krochmal-Marczak, B. Batat uprawiany jest w krajach podzwrotnikowych Ameryki, Afryki oraz Azji. Słupski, T. Drożdż 2018). Starek, A. Blicharz-Kania 2018). Oprócz tego stanowi surowiec do produkcji żywności probiotycznej (B. Sawicka 2013). W Polsce nazywany jest wilcem ziemniaczanym, z kolei w Ameryce Północnej słodkim ziemniakiem.

2. Wartość odżywcza batatów

Obecne są w nich także luteina, cystyna oraz aminokwasy egzogenne – tryptofan, lizyna oraz metionina. Krochmal-Marczak, B. Ponadto zawierają duże ilości błonnika rozpuszczalnego, który może wspierać zapobieganie zaparciom czy walkę z otyłością. Dzięki zawartości kwasu cholorogenowego bataty mogą wykazywać działanie przeciwnowotworowe oraz antywirusowe. Słupski, T. Drożdż 2018). Krochmal-Marczak, B. Zarówno liście, jak i bulwa batata zawierają wiele cennych składników odżywczych wpływających pozytywnie na organizm człowieka. Bulwy z kolei są przede wszystkim cennym źródłem węglowodanów (B. Sawicka 2013). W bulwach znajdują się również witamina C, prowitamina A, niacyna, witamina B6 i witamina K. W słodkich ziemniakach obecne są także fitosterole, które obniżają stężenie cholesterolu (J. Tarko, I. Zawartość wybranych składników w 100 g batata (B. Sawicka 2011): – energia – 86 kcal, – białko – 1, 6 kcal, – tłuszcze – 0, 1 g, – węglowodany – 20, 1 g, – błonnik pokarmowy – 3, 0 g, – wapń – 30 mg, – potas – 337 mg, – magnez – 25 mg, – witamina A – 14187 IU, – witamina C – 2, 4 mg, – witamina B3 – 0, 6 mg, – witamina B6 – 0, 2 mg, – witamina K – 1, 8 mg. Liście stanowią bogactwo witamin A, C czy B.

3. Bataty – zastosowanie w kuchni

Najczęściej przyrządza się z niego frytki bądź chipsy, które mają stanowić zdrowszą wersję przekąski z ziemniaków, jednak jego wyjątkowy smak pozwala na przygotowanie innych ciekawych potraw. Poniżej przygotowano kilka propozycji na wykorzystanie słodkich ziemniaków w kuchni. Na jego bazie można przygotować dania zarówno słodkie, jak i wytrawne. Dodatek batata do sałatki, dań mięsnych czy makaronów będzie świetnym rozwiązaniem. Batat jest warzywem, które posiada wiele zastosowań w kuchni.

4. Kremowy makaron z kurczakiem i sosem z batata

Makaron ugotować zgodnie z instrukcją umieszczoną na opakowaniu.2. Na patelni rozgrzać oliwę z oliwek, smażyć pokrojonego kurczaka przez ok. 10 minut4. Dodać do kurczaka, dusić 5 minut.5. Wrzucić na patelnię, podlać wodą, dusić 15 minut.6. Ugotowany wcześniej makaron dodać na patelnię i dokładnie wymieszać.8. Wartość odżywcza (1 porcja): – energia: 609 kcal, – białko: 36, 9 g, – tłuszcze: 8, 4 g, – węglowodany: 97, 0 g. Sposób przygotowania1. Pierś z kurczaka umyć, osuszyć i pokroić w niewielką kostkę.3. Czosnek przecisnąć przez praskę, cebulę posiekać. Marchew oraz batat obrać, pokroić na mniejsze kawałki. Po tym czasie dodać koncentrat oraz przyprawy, dusić kolejne 5 minut.7. Gotowe danie przełożyć na talerz. Czas przygotowania: 45 minut Składniki (na 1 porcję): – batat – sztuka (200 g), – filet z kurczaka – porcja (100 g), – makaron pełnoziarnisty – szklanka (70 g), – marchew – sztuka (45 g), – koncentrat pomidorowy – 2 łyżeczki (30 g), – woda – ¼ szklanki (60 ml), – cebula – plaster (20 g), – czosnek – ząbek (5 g), – oliwa z oliwek – łyżeczka (5 g), – sól – szczypta (0, 2 g), – pieprz – szczypta (0, 2 g), – papryka słodka – szczypta (0, 2 g).

5. Koktajl z batata i mango

Obrany i pokrojony w kostkę batat gotować do miękkości (ok. 15 minut).2. Mango wydrążyć, dodać do batata wraz z mlekiem i masłem orzechowym, zblendować. Czas przygotowania: 25 minut Składniki (na 1 porcję): – batat – sztuka (200 g), – mango – ½ sztuki (140 g), – mleko – szklanka (240 ml), – masło orzechowe – łyżeczka (10 g). Po tym czasie warzywo odcedzić i ostudzić.3. Wartość odżywcza (1 porcja): – energia: 440 kcal, – białko: 13, 6 g, – tłuszcze: 9, 1 g, – węglowodany: 75, 4 g. Sposób przygotowania1.

6. Sałatka z pieczonym batatem i serem feta

Batat obrać, pokroić w kostkę, polać oliwą i doprawić do smaku. Do miski dodać rukolę, pokrojony w plasterki ogórek oraz pomidorki koktajlowe.3. Wartość odżywcza (1 porcja): – energia: 397 kcal, – białko: 13, 5 g, – tłuszcze: 16, 6 g, – węglowodany: 47, 0 g. Sposób przygotowania1. Piec przez 20 minut w piekarniku nagrzanym do 200°C.2. Następnie dodać upieczony batat i pokruszony ser feta, całość posypać pestkami słonecznika. Czas przygotowania: 30 minut Składniki (na 1 porcję): – batat – sztuka (200 g), – rukola – garść (20 g), – pomidorki koktajlowe – garść (100 g), – ogórek – sztuka (50 g), – ser feta – 2 plastry (40 g), – oliwa z oliwek – łyżeczka (5 g), – pestki słonecznika – łyżka (10 g), – sól – szczypta (0, 2 g), – pieprz – szczypta (0, 2 g).

Kategorie:
Zródło

Krochmal-Marczak B., Sawicka B., Możliwości wykorzystania batata (Ipomoea batatas L. [Lam]) w produkcji żywności funkcjonalnej, Składniki bioaktywne surowców i produktów roślinnych, pod red. Słupskiego J., Tarki T., Drożdż I., Kraków 2018, 5–14.
Krochmal-Marczak B., Sawicka B., Właściwości zdrowotne i znaczenie gospodarcze batata ipomea batatas l.(Lam), Ziołolecznictwo, biokosmetyki, żywność funkcjonalna, pod red. Wawer I., Trziszki T., Krosno 2013, 256–265.
Krochmal-Marczak B., Sawicka B., Uprawa batata ipomoea batatas l.[Lam.] W warunkach południowo-wschodniej Polski, Współczesne dylematy polskiego rolnictwa, pod red. Kondrackiego S., Skrzyczyńskiej J., Zarzeckiej K., Biała Podlaska 2011, 155–169.
Starek A., Sagan A., Blicharz-Kania A., Parametry tekstury i ocena sensoryczna bulw batata kształtowane procesem kulinarnym, „Acta Scientiarum Polonorum Technica Agraria” 2018, 17(1–2), 23–31.