Atakuje nas tłuszcz!
Spis treści
1. Choroby towarzyszące otyłości
Nadwaga czy otyłość, zwłaszcza otyłość brzuszna, często wpływają na zachorowania na cukrzycę typu 2. Otyłość przypuszczalnie wpływa na rozwinięcie się cukrzycy w wyniku pojawienia się insulinooporności. Bezpośrednio z otyłością związane jest również nadciśnienie tętnicze. Osoby z nadwagą są też o wiele bardziej narażone na udar mózgu, niewydolność serca, chorobę wieńcową oraz hiperlipidemię, czyli podwyższony poziom cholesterolu we krwi. Otyli są bardziej zagrożeni rakiem jelita grubego, prostaty, macicy oraz sutków. To bolesna dolegliwość, która może powodować trudności w samodzielnym poruszaniu się. Ponadto nieprawidłowa masa ciała sprzyja problemom ze snem, chronicznemu przemęczeniu, powstawaniu żylaków czy też pojawieniu się dny moczanowej. Największym niebezpieczeństwem, jakie niesie za sobą otyłość, jest występowanie chorób współtowarzyszących. Choroba ta znacząco skraca długość życia. Dodatkowo otyłość sprzyja powstawaniu stanu zapalnego, który może wpływać na pojawienie się chorób zespołu metabolicznego. Przyczynami pojawienia się tej współtowarzyszącej jednostki chorobowej są rozwój hipowolemii krwi krążącej i wzrost oporu obwodowego w krążeniu, co może przyczyniać się do przerostu lewej komory serca. Badania wykazały również związek nadwagi z występowaniem nowotworów. Obciążanie kości i stawów nadmierną masą ciała może prowadzić do zwyrodnień. Otyłość u kobiet źle wpływa na ciążę i stwarza ryzyko groźnych dla dziecka i matki powikłań. Zmniejsza też odporność na stres i może prowadzić do kłopotów natury psychicznej, w tym napadów złości, kompulsywnego objadania się oraz depresji. Badania, w których wzięło udział ok. 1, 8 mln mężczyzn i kobiet wykazały, że przy wartościach BMI powyżej 30 kg/m² umieralność znacząco wzrastała, zwłaszcza na choroby niedokrwienne, cukrzycę, choroby sercowo-naczyniowe czy raka jelita grubego.2. Otyłość w Polsce i na świecie
Współczynnik ten wzrasta zarówno wśród bogatych, jak i biednych społeczeństw. Według informacji z 2016 r. Liczba dzieci powyżej 5. Roku życia, u których stwierdzono otyłość, wzrosła z 22 mln (1975 r.) do 124 mln (2016 r.). Eksperci przekonują, że za 10 lat ponad 70 mln uczniów szkół podstawowych lub młodszych dzieci będzie cierpiało na nadwagę. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że z powodu nadwagi rocznie umiera ponad 2, 8 mln ludzi, co stanowi piąty co do częstości współczynnik zgonów na świecie. Sytuacja nie prezentuje się wcale lepiej wśród dzieci. W ciągu ostatnich 20 lat w Polsce liczba kilkulatków i nastolatków z nadwagą wzrosła trzykrotnie. Przyjmuje się, że otyłość jest najczęściej występującą chorobą metaboliczną.3. Rozpoznanie otyłości
Najprostsza metoda to obliczenie swojego BMI. Kalkulator BMI znajduje się na stronie: https: //www.fabrykasily.pl/bmi Należy jednak pamiętać, że wskaźnik ten jest ogólny i niestety ma wiele ograniczeń. Dzięki pomiarom obwodów ciała można sprawdzić, czy w talii nie odkłada się zbyt wysoki poziom tkanki tłuszczowej trzewnej, która jest bardziej niebezpieczna dla organizmu niż tkanka tłuszczowa zlokalizowana w pozostałych częściach ciała. Dla mężczyzn natomiast znaczne ryzyko tych powikłań zaczyna się przy obwodzie talii powyżej 94 cm, a wysokie – powyżej 102 cm. Natomiast stosunek WHtR w klasyfikacji otyłości brzusznej jest podobny w przypadku obydwu płci i wynosi 0, 5, co oznacza, że obwód talii (WC) nie powinien przekraczać połowy wysokości ciała (Ht/2). Dlatego tak ważne jest kontrolowanie masy ciała. Wynik można uzyskać dzieląc, masę ciała (w kilogramach) przez wzrost podniesiony do kwadratu (podany w metrach). Podczas oceny sylwetki i masy ciała warto również zwrócić uwagę na obwód talii (WC – waist circumference) i WHtR, czyli stosunek obwodu tali do wzrostu. Normy obwodu talii (WC) są następujące dla kobiet: powyżej 80 cm – występuje znaczne ryzyko powikłań metabolicznych, powyżej 88 cm – to ryzyko jest już bardzo wysokie. Aby pomiar obwodu talii był prawidłowy, należy go dokonać w połowie odległości między dolnym brzegiem żeber a górnym brzegiem kości biodrowej. Każdy kilogram powyżej zalecanej, prawidłowej masy ciała zwiększa ryzyko groźnych powikłań.4. Pierwsza pomoc dla osób otyłych
W przypadku osób bardzo otyłych niezbędne są wizyta u lekarza pierwszego kontaktu i wykonanie podstawowych badań w celu oceny stanu zdrowia pacjenta i ewentualnego podjęcia leczenia powikłań. Specjalista na początku przeprowadza wywiad z pacjentem. Trzecim krokiem jest podjęcie aktywności fizycznej. Co zrobić, kiedy waga wymknie się spod kontroli? Kolejny krok to spotkanie z dietetykiem. Po konsultacji przygotowuje pełny, optymalny jadłospis i porady dotyczące tego, jak unikać zbędnych kilokalorii. Najlepiej skonsultować tę decyzję z lekarzem. Oczywiście pierwszą reakcją powinno być przejście na zdrową dietę.