Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Ashwagandha – charakterystyka, skład, właściwości, zastosowanie

Strona główna Artykuły Ashwagandha – charakterystyka, skład, właściwości, zastosowanie

Ashwagandha – charakterystyka, skład, właściwości, zastosowanie

Powszechnie występuje również w środkowej i południowej Azji. Czym tak naprawdę jest witania ospała? W jaki sposób należy ją stosować? Znana i stosowana w tradycyjnej medycynie starohinduskiej od wielu tysięcy lat. Od niedawna zyskuje popularność ze względu na wpływ, jaki wykazuje na zdrowie. Jakie prozdrowotne właściwości posiada? Czy spożywanie ashwagandhy poza korzystnymi efektami może powodować także skutki uboczne? Wywodzi się z Indii.

Spis treści

1. Ashwagandha – krótka charakterystyka

Witania ospała, która dla wielu z pewnością jest lepiej znana jako ashwagandha, to roślina oferująca niezliczone korzyści. Pochodzi głównie z Indii, gdzie uprawia się ją na globalną skalę, lecz powszechnie występuje także w krajach takich jak Iran, Afganistan, Pakistan, Bangladesz, Sri Lanka czy Egipt. Ashwagandhacharakteryzuje się kwiatami o żółto-zielonej barwie oraz czerwonymi lub ciemnopomarańczowymi owocami przypominającymi jagody. To właśnie korzeń oraz owoce są wykorzystywane w lecznictwie. Występuje m.in. W południowo-wschodniej części Europy i w Afryce. Osiąga nawet do 150 centymetrów wysokości. W Europie cieszy się stale rosnącym zainteresowaniem i coraz większą popularnością zarówno wśród badaczy, jak i konsumentów. Świeży korzeń tej rośliny odznacza się nieprzyjemnym zapachem określanym mianem końskiego, skąd wywodzi się jego nazwa – ashwagandha w języku sanskryckim oznacza „zapach konia”. Witania ospała jest krzewem z rodziny psiankowatych.

2. Ashwagandha – skład

Głównym elementem składowym ziela ashwagandhy są tak zwane witanolidy – substancje o strukturze witaferyny A, mającej charakter laktonu. Korzeń ashwagandhy stanowi natomiast źródło substancji z grupy glikowitanolidów, do której należą sitoindozydy oraz witanozydy. Dodatkowo w witanii ospałej można znaleźć związki z grupy fitosteroli (beta-sitosterole), alkaloidy, głównie nikotynowe, takie jak np. Anahigryna czy anaferyna, kumaryny, fenolokwasy (kwas chlorogenowy), a także całkiem spore ilości żelaza. Oferuje nam całą gamę różnorodnych korzyści zdrowotnych. To właśnie dzięki nim roślina ta działa m.in. Przeciwbakteryjnie, przeciwnowotworowo, hamuje podział komórek na drodze mitozy oraz skutecznie obniża ciśnienie tętnicze krwi. Te z kolei wspierają przede wszystkim działanie układu nerwowego, lecz nie tylko. Witania ospała zawiera wiele niezwykłych substancji aktywnych wykazujących właściwości farmakologiczne, dzięki czemu nosi miano rośliny o działaniu adaptogennym.

3. Ashwagandha – właściwości i zastosowanie

Przypisuje się jej bowiem działanie przeciwlękowe oraz antydepresyjne. Związki znajdujące się w witanii ospałej wykazują zdolność pobudzania receptorów układu GABA-ergicznego umiejscowionych w podwzgórzu, przez co dochodzi do zahamowania wydzielania kortykoliberyny. Dlatego też suplementacja ashwagandhą może przynieść ulgę i pomóc osobom narażonym na permanentny stres. Wynika to z faktu, że ashwagandha spowalnia proces tworzenia się płytek beta-amyloidu, które działają destrukcyjnie na neurony osób cierpiących na różnego rodzaju choroby neurodegeneracyjne. To ważne, gdyż u osób cierpiących na chorobę Alzheimera obserwuje się znaczny niedobór tego neuroprzekaźnika. Ashwagandha korzystnie wpływa także na procesy rozrodcze. Dobroczynnie wpływa na libido. Witania ospała hamuje także peroksydazę lipidów, zwiększa liczbę plemników i ich ruchliwość oraz reguluje poziom hormonów reprodukcyjnych. Witania ospała korzystnie wpływa także na układ odpornościowy. Zawarte w niej substancje nasilają namnażanie komórek swoistego układu odpornościowego, zwanych limfocytami B i T, oraz wzmagają aktywność komórek NK (natural killers), przez co wykazują działanie cytotoksyczne i przeciwbakteryjne. Poprawia bowiem przepływ substancji odżywczych do wnętrza komórek, niweluje anemię, wzmacnia układ krążenia, poprawia profil lipidowy krwi poprzez obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego, LDL i triglicerydów oraz podniesienie poziomu HDL. Dodatkowo witania ospała wykazuje następujące działanie: – stymuluje gruczoł tarczowy, wspomaga jego pracę, co skutkuje zmniejszeniem nasilenia objawów jego niedoczynności, – poprawia koordynację i czas reakcji, przez co zwiększa wydolność fizyczną, – poprawia napięcie mięśni i działa anabolicznie, a tym samym wzmacnia tkankę mięśniową, – wspomaga leczenie alergii i astmy, łagodzi nieżyt nosa, dzięki czemu poprawia funkcje oddechowe, – działa moczopędnie i redukuje obrzęki, – wspomaga pracę trzustki, nerek i wątroby, – opóźnia procesy starzenia. Badania naukowe potwierdzają skuteczność ashwagandhy we wspieraniu funkcjonowania układu nerwowego. Zwiększa koncentrację i usprawnia proces zapamiętywania. W rezultacie zwiększa się tolerancja organizmu na napięcie nerwowe. Ponadto istnieją także doniesienia, że witania ospała może być skutecznym elementem terapii choroby Alzheimera. Substancje aktywne zawarte w witanii ospałej posiadają zdolność hamowania acetylocholinoesterazy rozkładającej acetylocholinę, która usprawnia procesy pamięciowe w mózgu. Ashwagandha pobudza również neurogenezę – stymuluje syntezę nowych neuronów oraz wydłużenie aksonów. Badania naukowe dowodzą, że poprawia ona funkcje seksualne zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Niweluje problemy z erekcją u mężczyzn. Wszystko to sprawia, że poprawia jakość nasienia, a tym samym stanowi dobrą alternatywę dla mężczyzn zmagających się z niepłodnością. Jest skuteczna w leczeniu chorób autoimmunologicznych. Ashwagandha wspomaga również działanie układu krwionośnego. Działa także hipoglikemicznie i hipotensyjnie. Lista prozdrowotnych funkcji witanii ospałej jest długa.

4. Ashwagandha – jak wybrać odpowiedni produkt?

Dostępne są preparaty w formie tabletek i korzenia przeznaczonego do sporządzania wywarów. Ważne jest, by produkt był dobrej jakości. Zaleca się przyjmowanie 1–2 tabletek na dobę, w zależności od zaleceń producenta. Do stosowania witanii ospałej, poza ciążą i okresem karmienia piersią, nie ma żadnych przeciwwskazań. W medycynie ajurwedyjskiej ashwagandha jest stosowana od tysięcy lat jako tonik poprawiający witalność i pracę mózgu. W świetle doniesień naukowych witania ospała jest prawdziwym dobrodziejstwem natury. Ashwagandha to roślina, która niewątpliwie powinna być stosowana przez każdego z nas – zarówno przez osoby zdrowe, jak i zmagające się z różnymi chorobami. Obecnie ashwagandha jest produktem łatwo dostępnym na rynku. Sięgając po preparat w formie tabletek, należy zwrócić szczególną uwagę na skład. Do grupy tej należą preparaty zawierające ekstrakt z korzenia ashwagandhy standaryzowany na 2, 5% witanolidów i więcej. Jeśli wybierzemy świeży korzeń ashwagandhy, zaleca się jego parzenie bądź gotowanie pod przykryciem przez kilka minut, a następnie picie wywaru dwa razy dziennie. Nie należy jednak przekraczać zalecanych dawek, mimo że nie odnotowano jak dotąd skutków ubocznych po spożyciu tej rośliny. Stosuje się ją także w leczeniu wielu różnych schorzeń. W Polsce zyskuje ona coraz większą sławę, co jest dobrym znakiem. Kupując ten produkt, podejmujemy najtrafniejszą decyzję w życiu, ponieważ inwestujemy w nasze zdrowie. Można ją znaleźć zarówno w sklepach internetowych, jak i stacjonarnych oferujących zdrową żywność.

Kategorie:
Zródło

Sengupta P. et al., Role of Withania somnifera (Ashwagandha) in the management of male infertility, „Reproductive BioMedicine Online” 2017, 1–16, 29277366.
Dongre S., Langade D., Bhattacharyya S., Efficacy and safety of Ashwagandha (Withania somnifera) root extract in improving sexual function in women: a pilot study, „Biomed Research International” 2015, 1–9, 284154.
Kuboyama T., Tohda C., Komatsu K., Effects of Ashwagandha (roots of Withania somnifera) on neurodegenerative diseases, „Biological and Pharmaceutical Bulletin” 2014, 37(6), 892–897.
Ven Murthy M.R. et al., Scientific basis for the use of Indian ayurvedic medical plants in the treatment of neurodegenerative disorders: ashwagandha, „Central Nervous System Agents in Medicinal Chemistry” 2010, 10(3), 238–246.
Obidoska G., Sadowska A., Rośliny o działaniu adaptogennym, „Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin” 2004, 233, 163–171.
Mishra L.C, Singh B.B., Dagenais S., Scientific basis for the therapeutic use of Withania somnnifera (ashwagandha): a review, „Alternative Medicine Review” 2000, 4, 334–346.