Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Arginina – czym jest i jak ją stosować?

Strona główna Artykuły Arginina – czym jest i jak ją stosować?

Arginina – czym jest i jak ją stosować?

W ostatnich latach odkryto istotne działanie argininy na organizm, dlatego warto dbać o jej odpowiedni poziom. Arginina jest aminokwasem względnie egzogennym. By zapewnić właściwą podaż, warto wiedzieć, gdzie występuje arginina, jak działa i czy należy ją suplementować? Osoby młode powinny dostarczać ją do organizmu wraz z dietą, natomiast dorośli są w stanie endogennie produkować odpowiednie ilości argininy.

Spis treści

1. Występowanie argininy

Wraz z postępującym procesem starzenia się organizmu zmniejsza się produkcja endogennej argininy i zalecane jest jej uzupełnianie z dietą. Niewielkie ilości występują także w białkach mleka. Na pulę argininy w ustroju oprócz przemian endogennych i wewnątrzkomórkowej degradacji białek wpływa także podaż aminokwasów z dietą. Bogatym źródłem argininy są produkty zawierające białko zwierzęce i roślinne: soja, wołowina, wieprzowina, indyk, orzechy włoskie, nerkowca, laskowe, ziemne, brazylijskie, sezam, słonecznik, pestki dyni, migdały, siemię lniane, czekolada, kasza gryczana i makrela. Tylko połowa argininy dostarczonej z pożywieniem do organizmu w wyniku trawienia jest wchłaniana do krwi, zaś 40% ulega rozkładowi w jelicie cienkim. Szczególnie o prawidłowy jej poziom należy dbać w przypadku zwiększonego zapotrzebowania – przy urazach, w stanach chorobowych i momentach znacznego obciążenia organizmu procesami katabolicznymi.

2. Działanie argininy

Szlaki metaboliczne argininy różnią się w zależności od poszczególnych narządów i komórek. Zapewnia detoksykację organizmu poprzez przekształcenie toksycznego amoniaku w mocznik w cyklu mocznikowym. Kreatyna odgrywa kluczową rolę w energetyce mięśniowej, wpływa na usprawnienie metabolizmu tlenowego i obniżenie poziomu kwasu mlekowego. Podaż argininy wpływa także na produkcję hormonu wzrostu (GH). Zbyt duże ilości hormonu wzrostu negatywnie wpływają na organizm, zwiększają ryzyko chorób nowotworowych i zmniejszają wychwyt glukozy, która jest substratem energetycznym, zwłaszcza w sportach wytrzymałościowych. Arginina w śródbłonku naczyń odpowiada za syntezę tlenku azotu (NO), który stymuluje układ immunologiczny, zmniejsza stany zapalne, ułatwia gojenie ran (zwłaszcza w przypadku oparzeń) i rozszerza naczynia krwionośne. Niedobór NO ma istotny wpływ na tworzenie się blaszki miażdżycowej i utlenianie cząsteczek cholesterolu frakcji LDL. Arginina jest potrzebna do produkcji nasienia, zachowania odpowiedniej ilości plemników i ich ruchliwości. Arginina powstaje w cyklu mocznikowym i bierze udział w syntezie białek, kreatyny, mocznika, proliny, poliamin i tlenku azotu. Arginina ma wpływ na prawidłowe funkcjonowanie i ochronę wątroby. Arginina jest substratem w syntezie kreatyny, która jest prekursorem wskaźnika prawidłowej pracy nerek – kreatyniny. W przypadku osób trenujących pozwala to na zwiększenie obciążeń treningowych, wzrost masy mięśniowej i zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej. GH oddziałuje na układ immunologiczny i ośrodkowy układ nerwowy. Podaż argininy przed snem jeszcze bardziej stymuluje wydzielanie GH. Ponadto bierze udział w rozluźnianiu mięśni gładkich, poprawia krążenie krwi i pomaga w regeneracji uszkodzonych włókien mięśniowych. Aminokwas opóźnia także proces starzenia się organizmu dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym oraz wpływa na syntezę kolagenu. Ponadto wywiera pozytywny wpływ na mikrobiom jelitowy i poprawia insulinowrażliwość u osób z cukrzycą typu 2, co wpływa na obniżenie ryzyka rozwoju choroby i jej późniejszych powikłań. Aminokwas spełnia funkcję regulatorową i stymuluje wydzielanie glukagonu, insuliny, prolaktyny i hormonu wzrostu.

3. <extra_id_0> Zastosowanie <extra_id_1> Tytuł:

Arginina jako lek stosowana jest w chorobach układu krążenia: nadciśnieniu tętniczym, chorobie niedokrwiennej, miażdżycy, udarach mózgu i zakrzepach, a także w przypadku cukrzycy, jaskry, bezpłodności u mężczyzn, poparzeń i infekcji. Niestety nie ma jednoznacznych badań, które dowodzą korzystnego wpływu suplementacji argininą w sportach siłowych i wytrzymałościowych. Najbardziej efektywne jest stosowanie preparatu przed treningiem. Arginina jest wykorzystywana w postaci czystej, wyizolowego aminokwasu L-argininy lub jako syntetyczne związki – AAKG (arginina z kwasem glutarowym), chlorowodowek lub jabłczan L-argininy. Arginina suplementowana jest bardzo często przez sportowców w celu wspomagania zdolności wysiłkowych organizmu. Zalecana dobowa dawka argininy powinna wynosić 5 g – jest to dawka podstawowa, nie powoduje żadnych skutków ubocznych. W przypadku stosowania dużych dawek argininy mogą pojawić się dolegliwości żołądkowo-jelitowe (nudności, biegunki, odwodnienie). Najlepiej przyswajalną formą jest ta najbardziej zbliżona do naturalnej, występującej w żywności.

4. <extra_id_0> Zastosowanie <extra_id_1> Tytuł:

Dodatkowo między zażyciem suplementu diety i leku należy zachować kilkugodzinny odstęp, by nie zaszła między nimi interakcja. Każda suplementacja powinna zostać poparta wykonaniem badań laboratoryjnych i konsultacją z lekarzem. Argininy nie powinny suplementować osoby chorujące na schizofrenię, kobiety w ciąży, matki karmiące, osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe, osoby z niewydolnością nerek, wątroby i dróg żółciowych, zaburzeniami trawienia i wchłaniania oraz zaawansowanym nadciśnieniem tętniczym.

5. <extra_id_0> O <extra_id_1> O argininie Polski:

Ponadto podawanie dużych dawek argininy może zaburzać równowagę innych aminokwasów. Arginina jest aminokwasem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu, natomiast zarówno jej nadmiar, jak i niedobór nie są korzystne dla organizmu. Racjonalna i dobrze zbilansowana dieta pozwala na dostarczenie odpowiednich ilości argininy, by można było odczuć pozytywny wpływ tego aminokwasu na organizm. Jeśli w ustroju jest za dużo argininy, produkowane są też zbyt duże ilości tlenku azotu, a to odwraca całkowicie jego działanie – zamiast obniżać ciśnienie, podwyższa je i usztywnia naczynia krwionośne, zamiast je uelastyczniać.

Kategorie:
Zródło

Durkalec-Michalski K., Jeszka J., Czy suplementacja argininą jest skuteczną metodą wspomagania zdolności wysiłkowych w sporcie?, „Studia Periegetica”, 2011, 6, 101–110.
Ścibor D., Czeczot H., Arginina – metabolizm i funkcje w organizmie człowieka, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 2004, 58, 321–332.
Ścibor D., Czeczot H., Arginina – metabolizm i funkcję w układzie sercowo-naczyniowym, „Advances in Clinical and Experimental Medicine” 2005, 14(5), 1041–1050.
Piatti P. et al., Wpływ długotrwałego stosowania l-argininy na poprawę insulinowrażliwości obwodowej i wątrobowej u chorych na cukrzycę typu II, „Diabetes Care” 2001, 24(5), 875–880.
Wilmore D., Enteral and parenteral arginine supplementation to improve medical outcomes in hospitalized patients, „The American Society for Nutritional Sciences” 2004.
Zozulińska D., Majchrzak A., Znaczenie argininy w patologii przewlekłych powikłań cukrzycy, „Diabetologia Doświadczalna i Kliniczna” 2004, 4(5), 331–336.
Opinia dotycząca argininy wydana przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie PD-2187/78/RW/06.