Aktywność fizyczna jako element profilaktyki chorób układu krążenia

1. Funkcje układu krążenia

2. Aktywność fizyczna jako element profilaktyki chorób układu krążenia

1. Funkcje układu krążenia

Składa się z układów limfatycznego i krwionośnego. Ponadto transportuje produkty przemiany materii do narządów wydalających. Układ naczyniowy może współdziałać w czynnościach, które wykonuje dany narząd, np. W wymianie gazowej, która zachodzi w płucach, czy wytwarzaniu moczu w nerkach (B. Układ krążenia, inaczej sercowo-naczyniowy, to układ zamknięty. Najważniejszą funkcją układu sercowo-naczyniowego jest przenoszenie tlenu i składników odżywczych do poszczególnych komórek i narządów w organizmie człowieka. Istotną rolę odgrywa krążąca w naczyniach krwionośnych krew, która reguluje temperaturę ciała poprzez przenoszenie ciepła; rozdziela hormony, które wpływają na funkcjonowanie narządów, tkanek i układów; bierze udział w gojeniu się ran oraz zwalczaniu procesów zapalnych i zakażeń. Marecki 2004). Jego zadaniem jest tłoczenie krwi do tętnic i naczyń włosowatych, które oplatają narządy.

2. Aktywność fizyczna jako element profilaktyki chorób układu krążenia

Ciało człowieka jest stworzone do ruchu, jeżeli rezygnujemy z niego w ciągu dnia, np. Wybieramy jazdę samochodem do pracy czy oglądanie telewizji zamiast spaceru, możemy narazić się na liczne problemy zdrowotne. Blair i wsp. 1996). Odpowiednia dawka ruchu w ciągu dnia zapobiega wystąpieniu licznych chorób cywilizacyjnych, jak otyłość, nadwaga, cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, nowotwory, osteoporoza czy depresja. Przyczynia się do poprawy koncentracji, koordynacji nerwowo-mięśniowej, sprawności, a tym samym jakości życia. Dzięki temu osoba starsza może pozostać jak najdłużej sprawna i niezależna. (S.N. Drygas, A. W analizach naukowych zwrócono również uwagę na to, że regularna aktywność fizyczna może pogłębić deficyt kaloryczny nawet o 700–2000 kcal w skali tygodnia. Wydatek ten wpływa na zmniejszenie ryzyka choroby wieńcowej o 30% (do nawet 50%), a także zmniejsza śmiertelność ogólną w wyniku innych chorób o 25–30% (W. Jegier 2003). Morris i M.D. Osoby, które przeznaczały największą ilość czasu na ruch w ciągu dnia, zdecydowanie rzadziej zapadały na chorobę wieńcową. Do podobnych wniosków w swoim badaniu doszli R.S. Przeprowadzony przez nich eksperyment trwał kilkanaście lat. Wykazano, że w grupie badanych mężczyzn ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej spadło. W jaki sposób? Aby poprawić krążenie krwi w kończynach dolnych, wystarczy uprawiać regularną aktywność fizyczną. Już krótki spacer w ciągu dnia wpłynie istotnie na redukcję ryzyka wystąpienia żylaków. Poza licznymi korzyściami zdrowotnymi można dodatkowo miło spędzić czas z bliskimi, a także dotlenić organizm. Dzięki temu ściany żył wzmocnią się, a krążenie krwi w nogach będzie lepsze. W skuteczny sposób zmniejszają ryzyko schorzeń układu krążenia, dyslipidemii, otyłości oraz nadciśnienia tętniczego. Wystąpieniu zmian miażdżycowych sprzyjają siedzący tryb życia, otyłość, nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia i nieprawidłowa dieta (H.C. W 2002 r. Whelton i wsp. Przeprowadzili metaanalizę, która obejmowała 54 badania. Zauważono, że wysiłek fizyczny o charakterze wytrzymałościowym wpłynął na obniżenie ciśnienia rozkurczowego o 2, 58 mmHg oraz skurczowego o 3, 48 mmHg. Braith i wsp. Doszli do podobnych wniosków, jednak wykazali, że regularna aktywność fizyczna może obniżyć ciśnienie rozkurczowe i skurczowe nawet o 8–10 mmHg. Zarówno w pracy, jak i w czasie wolnym brakuje odpowiedniej dawki aktywności fizycznej. W wielu badaniach naukowych przeprowadzonych na grupach osób z różnych krajów jednoznacznie stwierdzono, że regularna aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności wpływa pozytywnie na prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia i redukuje prawdopodobieństwo wystąpienia chorób CVD (ang. Chronic venous disease) i zgonu (S.N. Ponadto w publikacjach naukowych zauważono, że regularna aktywność fizyczna pozytywnie wpływa na ogólne zdrowie człowieka, zmniejsza tym samym ryzyko przedwczesnej śmierci. Z kolei u osób starszych aktywność fizyczna jest niezwykle ważna w kontekście zachowania zdrowia fizycznego. Zmniejsza również istotnie ryzyko upadków. Blair i wsp. 1995; W. Jegier 2003). Różnice wynikają m.in. Z rodzaju uprawianej aktywności fizycznej, jej intensywności oraz czasu trwania wysiłku. Drygas, A. J.N. Crawford przeprowadzili badanie, w którym wykazano, że u aktywnych fizycznie kierowców autobusu ryzyko wystąpienia zawału serca było znacznie niższe niż u kierowców, którzy nie uprawiali regularnie sportu. U osób aktywnych, które zachorowały, zauważono znacznie łagodniejszy przebieg choroby. Paffenbarger Jr. I wsp. Przebadanych zostało 17 tysięcy absolwentów uczelni wyższych w USA, którzy regularnie uprawiali różnego rodzaju sport. Dzięki regularnej aktywności fizycznej można również zmniejszyć ryzyko wystąpienia żylaków nóg. Otóż czynnikami, które przyczyniają się do wystąpienia tego problemu, są otyłość, brak odpowiedniej dawki ruchu w ciągu dnia, spędzanie dużej ilości czasu w pozycji siedzącej czy palenie papierosów. Nie muszą być to specjalne i wymagające ćwiczenia. Warto więc w ramach odpoczynku zamiast oglądania telewizji czy grania w gry komputerowe wybrać spacer. W trakcie pracy w pozycji siedzącej warto wykonywać krótkie przerwy – wstać, pójść po coś do picia lub wykonać kilka ćwiczeń w celu pobudzenia krążenia krwi. Regularna aktywność fizyczna wpływa korzystnie na układ krążenia poprzez zmiany adaptacyjne, które usprawniają jego funkcjonowanie. Regularne treningi już w młodym wieku zapobiegają rozwojowi miażdżycy. McGill 2000). S.P. Każde z nich sprawdzało wpływ aktywności fizycznej na ciśnienie tętnicze u osób ze stwierdzonym nadciśnieniem. R.W. Można zaobserwować, że obecnie ludzie coraz więcej czasu spędzają w pozycji siedzącej.