Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Aktywność fizyczna a zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Strona główna Artykuły Aktywność fizyczna a zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Aktywność fizyczna a zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Sport może negatywnie wpłynąć na pracę układu pokarmowego i powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe, a to z kolei może przełożyć się na pogorszenie wyników sportowych. Czy aktywność fizyczna może także wpłynąć pozytywnie na układ pokarmowy człowieka? Nie poświęca mu się należytej uwagi zwłaszcza w grupie sportowców wyczynowych, spośród których każdy przynajmniej raz w życiu doświadczył zaburzeń żołądkowych i jelitowych. Czy każda aktywność fizyczna może wywołać zaburzenia żołądkowo-jelitowe? Wpływ aktywności fizycznej na funkcjonowanie układu pokarmowego jest zagadnieniem, które nie zostało jeszcze w pełni zbadane.

Spis treści

1. Dolegliwości związane z zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi

Wysiłkowe zaburzenia żołądkowo-jelitowe zdecydowanie częściej dotykają osoby, które uprawiają dyscypliny o charakterze długodystansowym i wytrzymałościowym (E.P. De Oliveira, R.C. Jeukendrup 2014). W zaburzeniach pracy dolnego odcinka przewodu pokarmowego mogą pojawić się nadmierne gazy, wzdęcia, biegunki, bóle w okolicy podbrzusza czy uczucie niepełnego wypróżnienia. Częstotliwość ich występowania oraz specyfika różnią się u poszczególnych sportowców. Burini, A. Zaburzenia dotyczące górnych odcinków przewodu pokarmowego wywołują dolegliwości takie jak zgaga, odbijanie, nudności, bóle w klatce piersiowej i nadbrzusza. EIGS (ang. Exercise-induced gastrointestinal syndrome) to zaburzenia pracy przewodu pokarmowego wywołane wysiłkiem fizycznym.

2. Przyczyny zaburzeń żołądkowo-jelitowych

Najczęściej występuje w postaci mikrourazów wywołanych ruchem i pracą mięśni. Pfeiffer i wsp. 2012, Bi L.; G. Warto zaznaczyć, że wpływ aktywności fizycznej na funkcjonowanie układu pokarmowego może być zarówno pozytywny, jak i negatywny. Z kolei aktywność fizyczna o wysokiej intensywności może działać odwrotnie, negatywny wpływ będzie dotyczył głównie produktów o stałej konsystencji. Warto jednak mieć na uwadze, że suplementy takie jak kreatyna, niesteroidowe leki przeciwzapalne, żele energetyczne bogate w fruktozę czy batony, które zawierają poliole, mogą negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie układu pokarmowego; – odwodnienie – osoby aktywne fizycznie są zdecydowanie bardziej narażone na odwodnienie, co sprzyja rozwojowi zaburzeń żołądkowo-jelitowych; – stres (psychiczny, fizyczny oraz metaboliczny) – u sportowców, którzy biorą udział w zawodach, stres jest związany głównie ze startami; – zmniejszenie ukrwienia w okolicy przewodu pokarmowego; – uszkodzenie mechaniczne jelit w wyniku aktywności fizycznej. Ponadto u sportowców wyczynowych można zaobserwować zmiany w obrębie jelita grubego; – czynniki osobnicze, jak płeć, uwarunkowania genetyczne; – skład jakościowy diety; – obciążenie treningowe (B. Triadafilopoulos 2003). Wysiłek o niskiej intensywności może wpłynąć na przyspieszenie procesu opróżniania żołądka. Przyczyny występowania zaburzeń żołądkowo-jelitowych nie zostały jeszcze w pełni poznane, jednak czynniki, które mogą się do tego przyczyniać, to: – stosowanie suplementów diety – nie każdy suplement przyczyni się do rozwoju i/lub nasilenia zaburzeń żołądkowo-jelitowych.

3. W jaki sposób można wyleczyć zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Konsultacja ze specjalistą pozwoli również wykluczyć poważne choroby. W pierwszej kolejności warto zaznaczyć, że zaburzenia żołądkowo-jelitowe utrzymujące się dłużej niż 1–2 dni wymagają konsultacji ze specjalistą, który postawi diagnozę medyczną i wdroży odpowiednie leczenie. Na podstawie uzyskanej diagnozy medycznej lekarz wdroży odpowiednie działania medyczne mające na celu wyeliminowanie dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Należy pamiętać, że chorobę może rozpoznać wyłącznie lekarz, warto zaufać jego wiedzy i poddać się niezbędnej diagnostyce.

4. Czy aktywność fizyczna może pozytywnie wpłynąć na funkcjonowanie układu pokarmowego

Ponadto choroby zapalne jelit znacznie rzadziej dotykają osoby aktywne fizycznie. Aktywność fizyczna o średniej i niskiej intensywności (np. Bieganie, jazda na rowerze czy pływanie) może przynieść wiele korzyści w kontekście prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Ruch zapobiega również zaleganiu moczu i poprawia metabolizm w wątrobie. Regularne ćwiczenia zmniejszają ryzyko wystąpienia zaparć (ruch ułatwia perystaltykę jelit i motorykę), a także nowotworu jelita grubego.
Zródło

de Oliveira E.P., Burini R.C., Jeukendrup A., Gastrointestinal complaints during exercise: prevalence, etiology, and nutritional recommendations, „Sports Medicine” 2014, 44(1), 79–85.
Pfeiffer B. et al., Nutritional intake and gastrointestinal problems during competitive endurance events, „Medicine & Science in Sports & Exercise” 2012, 44, 344–351.
Bi L., Triadafilopoulos G., Exercise and gastrointestinal function and disease: an evidence-based review of risks and benefits, „Clinical Gastroenterology and Hepatology” 2003, 1(5), 345–355.