5 przepisów na pyszne napoje orzeźwiające
Spis treści
1. Woda – funkcje, zapotrzebowanie
Woda znajduje się w każdej komórce ludzkiego ciała, bierze udział w wielu ważnych procesach zachodzących w organizmie, m. in. Utrzymuje stałą temperaturę ciała, oczyszcza organizm z toksyn, reguluje gospodarkę kwasowo-zasadową i wodno-elektrolitową. Według norm dorosły Polak powinien wypijać ok. 2, 5 l wody dziennie, natomiast dorosła Polka – 2 l. Jest to ilość płynów, która dostarczana jest również z żywności. To, ile dokładnie powinno się pić, zależy m. in. Od temperatury otoczenia, codziennej diety oraz rodzaju uprawianej aktywności fizycznej. Zapotrzebowanie na wodę zmniejsza się, gdy w menu na co dzień znajduje się więcej produktów bogatych w wodę, jak warzywa i owoce. Zapotrzebowanie na wodę jest większe w przypadku wzrostu temperatury otoczenia, w czasie gorączki, w przypadku zaparć, biegunki, stosowania diety bogatoresztkowej i bogatobiałkowej oraz zwiększonej aktywności fizycznej.2. Gospodarka wodno-elektrolitowa
Woda w organizmie występuje razem z elektrolitami, tj. Sód, potas, chlor, wodorowęglany, fosforany i białczany. W organizmie występuje w płynie zewnątrz- i wewnątrzkomórkowym. Niedobór wody przyczynia się do zaburzeń równowagi gospodarki wodno-elektrolitowej, a co za tym idzie – zmian w objętości płynów zewnątrz- i wewnątrzkomórkowych oraz ciśnienia osmotycznego. Woda transportowana jest zarówno ze światła przewodu pokarmowego do osocza lub odwrotnie. To, w jakim kierunku przechodzi, zależy od różnicy osmolalności między osoczem a treścią pokarmową w świetle jelit. Osmolalność to ilość rozpuszczonych w płynie cząsteczek czynnych, tj. Glukoza, sód. Prawidłowa osmolalność osocza wynosi 281–297 mOsm/kg wody. Woda przechodzi ze środowiska o mniejszej osmolalności do środowiska o większej osmolalności. Głównym regulatorem wchłaniania wody jest sód.3. Odwodnienie – skutki
Organizm nie ma zdolności magazynowania nadmiaru wody, dlatego należy regularnie dostarczać ją z zewnątrz. Najlepiej pić ją małymi łykami przez cały dzień. Organizm broni się przed odwodnieniem m. in. Poprzez zwiększone wchłanianie sodu. Dzięki temu więcej wody przedostaje się z przewodu pokarmowego do krwiobiegu, co pomaga w utrzymaniu równowagi gospodarki wodno-elektrolitowej. Niedobór wody prowadzi do poważnych zaburzeń zdrowotnych. Odwodnienie na poziomie 1% objawia się pogorszeniem koncentracji, pamięci, obniżoną aktywnością fizyczną, zmniejszeniem apetytu i zaburzoną termoregulacją. Dalsza utrata wody wynosząca 4% prowadzi do nadmiernej senności i drażliwości, a odwodnienie na poziomie wyższym niż 8% może doprowadzić nawet do śmierci.4. Napoje izotoniczne
Napoje izotoniczne znane są ze swoich właściwości nawadniających. Nawadniają lepiej niż czysta woda. Wszystko za sprawą zawartości węglowodanów, składników mineralnych i witamin. Osmolalność izotoników jest podobna do osmolalności płynów ustrojowych. Dlatego też bardzo szybko i skutecznie nawadniają. Napoje izotoniczne polecane są sportowcom w celu efektywnego uzupełniania płynów i elektrolitów, które zostały utracone w czasie wysiłku fizycznego. Izotonik powinien być tak skomponowany, aby uzupełniać składniki mineralne, przywracać równowagę wodno-elektrolitową, ciśnienie między płynami zewnątrz- i wewnątrzkomórkowymi, dostarczać energii oraz zapewniać szybkie opróżnianie żołądka. Napój izotoniczny powinien charakteryzować się osmolalnością 270–330 mOsm/kg wody. Ponieważ napoje izotoniczne dostępne w sklepie często zawierają zbędne dodatki, tj. Konserwanty, słodziki czy syntetyczne barwniki, warto przygotować domowy izotonik. W 100 ml napoju izotonicznego powinno znajdować się 4–8 g węglowodanów, 23–69 mg sodu oraz 24–32 kcal.5. Przepis na domowy izotonik
– woda 1 l, – miód pszczeli 75 g (3 łyżki), – cytryna 80 g (sztuka), – sól 1 g (szczypta), – mięta (kilka listków). Czas przygotowania: 5 minut. Z cytryny wyciśnij sok. Wszystkie składniki wymieszaj.6. Pyszne napoje orzeźwiające
Jeśli ktoś nie uprawia wyczynowej aktywności fizycznej, nie musi sięgać po napoje izotoniczne. Wystarczy woda z dodatkiem owoców, warzyw czy ziół. Woda z dodatkami bardzo dobrze nawadnia i orzeźwia w upalne dni. Dodatek owoców, warzyw i ziół zmienia jej smak, który jest tym intensywniejszy, im dłużej napój pozostanie w lodówce. Stanowi zatem świetną alternatywę dla osób, które nie lubią smaku czystej wody. Ponadto woda z owocami jagodowymi czy cytrusami dostarcza witaminy C, która jest silnym przeciwutleniaczem i jest niezbędna do syntezy kolagenu. Do przygotowania wód smakowych warto wybierać wody wysokozmineralizowane, które dostarczają powyżej 1500 mg składników mineralnych/l. Uzupełniają one dietę o składniki mineralne, jak potas, wapń, sód czy magnez.7. Malina z cytryną
(dzbanek) – maliny 120 g (szklanka), – cytryna 40 g (0, 5 sztuki), – woda mineralna 1 l. Czas przygotowania: 5 minut. Cytrynę umyć i pokroić w plastry. Cytrynę i maliny wrzucić do dzbanka. Zalać wodą i wstawić do lodówki na ok. Godzinę.8. Wiśnia i limonka
(dzbanek) – wiśnie 80 g (garść), – limonka 50 g (0, 5 sztuki), – woda mineralna 1 l. Czas przygotowania: 5 minut. Owoce opłukać i wydrylować. Z limonki wycisnąć sok. Wszystkie składniki wymieszać i wstawić do lodówki na ok. Godzinę.9. Jagody i pomarańcza
(dzbanek) – jagody 70 g (0, 5 szklanki), – pomarańcza 150 g (0, 5 sztuki), – woda mineralna 1 l. Czas przygotowania: 5 minut. Pomarańczę umyć i pokroić w plastry. Jagody lekko rozgnieść widelcem. Owoce wrzucić do dzbanka. Zalać wodą i wstawić do lodówki na ok. Godzinę.10. Pomarańcza i mięta
(dzbanek) – woda mineralna 1 l, – pomarańcza 150 g (0, 5 sztuki), – mięta (kilka listków). Czas przygotowania: 5 minut. Pomarańczę umyć i pokroić w plastry. Owoce wrzucić do dzbanka. Zalać wodą i wstawić do lodówki na ok. Godzinę.11. Cytryna i ogórek
(dzbanek) – woda mineralna 1 l, – cytryna 150 g (0, 5 sztuki), – ogórek gruntowy 50 g (sztuka). Czas przygotowania: 5 minut. Cytrynę i ogórek umyć i pokroić w plastry. Wszystkie składniki umieścić w dzbanku. Wstawić do lodówki na ok. Godzinę.