5 produktów najgorszych dla wątroby
Spis treści
1. Budowa wątroby
Okryta jest błoną surowiczą, pod którą znajdują się tkanka podsurowicza oraz błona włóknista. Jej większa część położona jest po prawej stronie jamy brzusznej, pod przeponą (A. Ramatowski 1998; B. Graczyk 1997). Jest zbudowana z komórek miąższowych (hepatocytów), które stanowią 80%, z komórek siateczkowo-śródbłonkowych gwiaździstych (16%) oraz komórek nabłonka dróg żółciowych (4%). Wątroba podzielona jest na cztery płaty: prawy, lewy, ogoniasty oraz czworoboczny. Michajlik, W. Gołąb, W.Z. Wątroba to największy gruczoł w organizmie człowieka, jego masa wynosi ok. 1, 5 kg.2. Funkcje wątroby
Warto podkreślić, że wątroba jest głównym miejscem, w którym dochodzi do przemian węglowodanów, tłuszczów, białek, hormonów, substancji odżywczych, leków, a także toksyn (D. Stamford, D. Wątroba pełni wiele funkcji niezwykle istotnych dla organizmu człowieka. McLaughlin, J. White 2009). Zaliczyć do nich można m.in. Magazynowanie, np. Witamin czy glikogenu, tworzenie i wydzielanie żółci, metabolizm substancji odżywczych i witamin, detoksykację substancji egzogennych i endogennych (toksyny, leki), uczestniczenie w gospodarce lipidowej czy też pełnienie funkcji odpornościowej.3. Przetworzone mięso
Istotny jest rodzaj wybieranego mięsa, zaleca się ograniczenie przetworzonego oraz czerwonego mięsa (do 500 g tygodniowo) ze względu na zawartość dużej ilości nasyconych kwasów tłuszczowych oraz soli i cukru. Ograniczenie spożywania przetworzonego mięsa będzie miało korzystny wpływ na kondycję wątroby, ale także zapobiegnie wzrostowi poziomu cholesterolu we krwi czy zmianom miażdżycowym. Mięso w diecie człowieka odgrywa ważną rolę, ponieważ jest źródłem pełnowartościowego białka, a także składników mineralnych oraz witamin. Należy wybierać chude mięso takie jak drób, indyk czy cielęcina. Innym szkodliwym czynnikiem, który może wpływać na pogorszenie stanu wątroby, jest nadmierne spożywanie przetworzonego mięsa (np. Boczek, kiełbasa, parówki).4. Sól
Nadmierna konsumpcja soli może również przyczyniać się do uszkodzenia wątroby. Zbyt duże jej spożycie może prowadzić do zwłóknienia wątroby. Warto czytać etykiety produktów i wybierać te z mniejszą zawartością soli lub bez jej dodatku. Zawartość soli w wybranych produktach: – pieczywo (100 g) – 1, 0–1, 2 g soli, – wędliny (100 g) – 1, 5–2, 3 g soli, – ryby wędzone (100 g) – 0, 6–2, 7 g soli, – ser twarogowy (100 g) – 0, 10 g soli, – ketchup (100 g) – 2, 40 g soli, – tofu (100 g) – 0, 05–1, 1 g soli. Może powodować nie tylko nadciśnienie tętnicze, ale również zwiększać ryzyko innych chorób układu sercowo-naczyniowego, kamicy nerek, osteoporozy czy nowotworów. Według najnowszych zaleceń osoby dorosłe nie powinny spożywać w ciągu dnia więcej niż 5 g soli (płaska łyżeczka). Należy ograniczyć zarówno nadmierne dosalanie potraw, jak i spożywanie przetworzonych produktów, w których znajdują się duże ilości soli. Sól zaleca się zastąpić aromatycznymi ziołami, np. Tymiankiem, rozmarynem lub miętą. Spożywanie nadmiernych ilości soli wpływa niekorzystnie na zdrowie człowieka.5. Jak wspierać wątrobę? Zalecenia żywieniowe
Ważna jest również zmiana nawyków żywieniowych. W diecie należy uwzględniać owoce i warzywa (z przewagą tych drugich), które są dobrym źródłem witamin, składników mineralnych, a także błonnika pokarmowego, który również wpływa korzystnie na pracę wątroby. Tłuszcze nasycone, które znajdują się głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, warto zamienić na tłuszcze nienasycone, np. Różnego rodzaju orzechy, awokado, olej rzepakowy czy oliwę z oliwek.Nie należy także zapominać o rybach, które są świetnym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. W jednym z badań zauważono, że spożycie kwasów tłuszczowych omega-3 miało pozytywny wpływ na leczenie stłuszczenia wątroby. Warto zamienić je na chude mięso (drób), ryby oraz nasiona roślin strączkowych. Zbyt szybka utrata masy ciała nie jest korzystna dla wątroby, ponieważ może dochodzić do jej stłuszczenia. Oczywiście nie są to jedyne artykuły spożywcze, które negatywnie wpływają na kondycję tego narządu. Zaleca się, aby regularnie spożywać posiłki, nie podjadać między posiłkami, a także nie spożywać posiłków przed pójściem spać oraz w nocy. Zaleca się spożywanie dziennie przynajmniej 400 g warzyw i owoców, najlepiej różnokolorowych, które będą źródłem wielu składników odżywczych. Wykazują m.in. Działanie przeciwzapalne, wspierają pracę mózgu oraz serca. Kolejną ważną kwestią jest ograniczenie mięsa czerwonego i przetworów mięsnych ze względu na dużą zawartość tłuszczów nasyconych, a także soli i cukru. W przypadku nadmiernej masy ciała należy dążyć do jej zredukowania (najlepiej 0, 5–1 kg tygodniowo). Aby zadbać o wątrobę, należy przede wszystkim unikać wyżej wymienionych produktów.