Szukaj
Język
Wegetariański styl odżywiania u dzieci – bezpieczne rozwiązanie?
Spis treści
1. Dieta roślinna oparta na warzywach i jej wpływ na zdrowie dziecka
Istnieje wiele powodów, dla których rodzice mogą decydować się na wprowadzanie diet roślinnych u dzieci, przy czym jednym z najważniejszych powodów jest kwestia zdrowotna. Wykluczenie produktów pochodzenia zwierzęcego z diety dzieci może budzić kontrowersje u niektórych ludzi, jednak międzynarodowe towarzystwa naukowe, takie jak Amerykańskie Towarzystwo Dietetyczne (V. Melina, W. Craig, S. Levin 2016) i Kanadyjskie Towarzystwo Pediatryczne (M. Amit 2010), jednoznacznie wskazują na korzyści zdrowotne związane z konsumpcją odpowiednio zaplanowanej diety wegetariańskiej na bazie roślinnej przez małe dzieci. Taka dieta może stanowić zdrowy sposób żywienia na każdym etapie życia, w tym dla dzieci i młodzieży, co potwierdzają badania naukowe.2. Czynniki do rozważenia przy wprowadzaniu diety wegańskiej dla małego dziecka
Należy podjąć odpowiednie działania w zakresie edukacji żywieniowej całego domu oraz systematycznie śledzić stan zdrowia. Regularna oceniać menu jest również niezbędna pod kątem jakości, zbilansowania i zawartości składników często niedostępnych w diecie wegańskiej, takich jak białko, witamina B12, witamina D, wapń, żelazo, cynk, jod oraz długołańcuchowe, wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Może to być również konieczne, aby wykorzystać produkty wzbogacone o te składniki i stosować odpowiednią suplementację. W przypadku dzieci, głównym wskaźnikiem równowagi żywieniowej będą zmiany masy ciała, które należy monitorować.3. Jak zbilansować dietę małego wegetarianina
Najważniejszym aspektem jest zapewnienie odpowiedniego źródła składników odżywczych, dopasowanego do wieku i poziomu aktywności fizycznej dziecka. W kontekście prawidłowego wzrostu i rozwoju dziecka kluczowe jest zapewnienie odpowiednich ilości białka wraz z dietą. Ponieważ białko roślinne ma mniejszą wartość odżywczą niż białko pochodzenia zwierzęcego, konieczne jest wprowadzenie różnych źródeł tego składnika do diety oraz zapewnienie jego jakości (P. Müller 2020). To pomaga w dostarczaniu niezbędnych ilości wszystkich egzogennych aminokwasów. Ze względu na zwiększone potrzeby żywieniowe dzieci może być konieczne zwiększenie zawartości białka w diecie małych dzieci. Innym ważnym składnikiem jest wapń, którego odpowiednie ilości zapewniają dzieciom m.in. prawidłowy rozwój kości i uzębienia. Przyjmuje się, że dzieci na diecie wegetariańskiej powinny dostarczać takie ilości wapnia, które spełniają standardowe zalecenia dotyczące spożycia tego mikroelementu w tej grupie wiekowej. W diecie dzieci powinny znajdować się napoje roślinne wzbogacone w wapń. Rodzice i opiekunowie podczas zakupów powinni zwrócić szczególną uwagę na skład takich produktów. Dodatkowo duże ilości wapnia znajdują się w zielonych warzywach liściastych, takich jak brokuły, jarmuż, kapusta, dlatego powinny być one uwzględnione w codziennym jadłospisie dziecka. Inne źródła wapnia to orzechy, nasiona, suszone owoce i fasola, których także nie powinno brakować. Jeśli dostarczanie wapnia przez dietę nie jest możliwe, może być konieczne stosowanie suplementacji. Warto także zwrócić uwagę na podaż żelaza oraz zadbać o zwiększenie wchłanialności żelaza niehemoowego z produktów roślinnych, np. poprzez spożywanie odpowiednich ilości witaminy C, która poprawia wchłanianie tego pierwiastka (M. A. Desmond i wsp. 2021). W przypadku stwierdzonych niedoborów żelaza należy zastosować odpowiednią suplementację po konsultacji z lekarzem.4. Streszczenie
Niektórzy mogą sądzić, że dieta wegańska nie jest odpowiednia dla poprawnego rozwoju i wzrostu dziecka, a potrzeby żywieniowe dzieci korzystających z takiego rodzaju żywienia są niemożliwe do spełnienia i mogą niesieć ze sobą ryzyko niedoborów kluczowych elementów odżywczych. Badania jednak wskazują, że dzieci, które stosują dietę wegańską w porównaniu z dziećmi, które są na diecie konwencjonalnej, przyjmują znacznie więcej błonnika pokarmowego i mniej tłuszczu oraz cholesterolu (S. Weder i współpracownicy 2019). Badacze udowodnili, że zastosowanie roślinnej diety w dzieciństwie może zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia w dorosłości (M. A. Desmond i współpracownicy 2018). Dieta wegańska może być niedoborowa w białko, wapń, witaminę B12, omega-3 oraz charakteryzować się niską biodostępnością cynku i żelaza, co może mieć znaczenie w kontekście prawidłowego rozwoju i wzrostu dziecka. Jest dobrze znane, że dzieci, tak jak kobiety w ciąży i matki karmiące piersią, należą do grupy osób o szczególnych potrzebach żywieniowych, jednak przy odpowiednio skomponowanej diecie roślinnej - zróżnicowanej, uwzględniającej żywność wzbogaconą - możliwe jest zaspokojenie zapotrzebowania na większość składników odżywczych. Należy zwrócić uwagę, że składniki odżywcze, witaminy i sole mineralne powinny być w pierwszej kolejności dostarczane wraz z dietą, jeśli jednak nie jest to możliwe, warto rozważyć dodatkową suplementację, którą należy skonsultować z lekarzem. Kluczową rolę odgrywają tu lekarze i dietetycy w edukowaniu rodziców i opiekunów w zakresie korzyści i zagrożeń wynikających ze stosowania diety wegańskiej u dzieci.
