Objawy występujące w ciąży i dieta – mdłości, zaparcia, kwaśne żołądko, obrzęki
Spis treści
1. Niepokojące uczucie mdłości i wymiotów podczas ciąży
Uczucie mdłości i wymiotów podczas ciąży (NVP) jest jednym z najczęściej występujących dolegliwości, na które narzekają kobiety w czasie ciąży. Mogą dotyczyć nawet 70-80% przyszłych mam (M. Bustos, R. Venkataramanan, S. Caritis 2017). Zwykle pojawiają się w pierwszym trymestrze ciąży, choć czasami utrzymują się dłużej. Najczęściej ustępują około 22 tygodnia ciąży, ale u około 10% kobiet mogą trwać do końca. Popularna nazwa „poranne mdłości” nie oddaje w pełni rzeczywistego stanu, gdyż wielu ciężarnych cierpi na te objawy przez cały dzień. Prawdopodobnie są one spowodowane wysokim poziomem gonadotropiny kosmówkowej – jednego z najważniejszych hormonów produkowanych w czasie ciąży. Uczucie mdłości i wymioty zazwyczaj nie stanowią zagrożenia dla matki i dziecka i często są uważane za normalny element ciąży. Jednak mogą one znacznie obniżyć jakość życia i samopoczucie. Co ciekawe, wykazano, że łagodne przebieg NVP wiąże się z korzyściami dla płodu – zmniejszeniem ryzyka niskiej masy urodzeniowej, przedwczesnego porodu i poronienia (M. Bustos, R. Venkataramanan, S. Caritis 2017). U niektórych kobiet rozwija się jednak ciężka postać NVP, zwana niepowściągliwymi wymiotami ciężarnych (hyperemesis gravidarum, HG), które mogą prowadzić do odwodnienia, utraty masy ciała i zaburzeń elektrolitowych. Ten stan niekiedy wymaga hospitalizacji.2. Unikanie zaparć w czasie ciąży
Zaparcia podczas ciąży mogą być przykrym doświadczeniem, ale istnieje wiele działań, które pomogą zapobiec temu nieprzyjemnemu stanowi. Zwykle są one spowodowane przemianami hormonalnymi i ciągłym powiększaniem się macicy, która uciska odbytnicę. Brak ruchu fizycznego lub niewystarczający przyjmowany płyn również mogą przyczynić się do obniżenia ilości masy kałowej. Aby zapobiec zaparciom, należy spożywać dużą ilość płynów, zwiększać ilość błonnika w diecie i prowadzić regularną aktywność fizyczną, jeśli stan zdrowia pozwala na to. Jeśli te metody nie pomogą, lekarz może zalecić bezpieczne dla kobiet w ciąży leki farmakologiczne, takie jak te na bazie laktulozy lub sorbitolu.3. Poczucie pieczenia nazywane Zgaga
Zgaga jest stanyem, który często występuje podczas ciąży (szczególnie w trzecim trymestrze) i całkowicie zanika po porodzie. Jest ona spowodowana refluksem żołądkowo-przełykowym, czyli cofnięciem się treści pokarmowej do przełyku. W trakcie ciąży jest ona związana z działaniem hormonów – progesteron i estrogeny rozluźniają i obniżają ciśnienie dolnego zwieracza przełyku, a powiększająca się macica naciska na żołądek, co sprzyja wypychaniu jego zawartości. Aby temu nieprzyjemnemu stanowi zapobiec, zaleca się spożywanie mniejszych porcji, ale częściej. Ostatni posiłek powinien być spożyty 2–3 godziny przed snem, aby objawy nie pojawiały się w nocy. Niektóre produkty, takie jak kawa, herbata, napoje gazowane, ostre przyprawy, owoce cytrusowe i soki z cytrusów, pomidory, mięta, czekolada oraz tłuste posiłki, mogą nasilać zgagę, dlatego warto je wykluczyć z diety na pewien czas.4. Opuchlizna w czasie ciąży
Opuchlizna występuje częściej w drugiej połowie ciąży i związana jest z nadmiernym nagromadzeniem się wody w organizmie. Przeważnie dotyczy ona kończyn dolnych (stóp, łydki czy kostek) oraz dłoni, a może być także towarzysząca mrowieniem, skurczami czy uczuciem ciężkości. Dolegliwości te wynikają z zwiększonej ilości krążącej krwi oraz utrudnionego odpływu z naczyń żylnych i limfatycznych. Opuchlizna może być bardziej widoczna w upalne dni albo jeśli kobieta spędza dużo czasu w pozycji siedzącej. W celu zapobiegania opuchliznie bardzo ważne jest odpowiednie nawodnienie. Przyszłe mamy powinny spożywać co najmniej 2-3 litry wody dziennie, ponieważ niedobór płynów spowoduje ich gromadzenie się w organizmie. Warto również ograniczyć sól w diecie i zastąpić ją przyprawami ziołowymi. W miarę możliwości należy wprowadzić odpowiednią aktywność fizyczną, która uruchamia mięśnie nóg, np. Spacery, pływanie czy gimnastykę. Zaleca się również odpoczywać z uniesionymi nogami - podczas leżenia dobrze umieścić pod nogami poduszkę lub zwinięty koc. Pomocne może być również stosowanie zimnych okładów i żeli chłodzących, np. z mentolem. Jeśli obrzękom towarzyszy zwiększone ciśnienie krwi lub są one bardzo nasilone, konieczna jest konsultacja z lekarzem.