Szukaj
Język
Durian, azjatycka potęga owocowa - źródło, zastosowanie, ciekawe fakty
Spis treści
1. Durian - pochodzenie
Durian (Durio zibethinus L.) to owoc zaliczany do rodziny Bombacaceae. Jego nazwa wywodzi się od malezyjskiego terminu duri, który oznacza kolec. W przemyśle jest również znany jako drzewo durianowe lub kokos durianowy. Durian pochodzi z południowo-wschodniej Azji oraz sąsiednich wysp. Można go znaleźć w stanie dzikim na południu Taninthayi, w Dolnej Birmie oraz wokół wiosek na Półwyspie Malajskim. Powszechnie jest uprawiany wzdłuż dróg lub w sadach od południowo-wschodnich Indii i Cejlonu aż do Nowej Gwinei. Poza Azją, durian jest także uprawiany w Australii, Ameryce Środkowej i Północnej. Najbardziej znaczącym eksporterem owoców durianu jest Tajlandia.2. Durian - egzotyczna roślina tropikalna
Durian jest egzotyczną rośliną tropikalną, która wymaga obfitych opadów deszczu, aby prawidłowo rosnąć. W Indiach kwitnie na brzegach strumieni, gdzie jej system korzeniowy ma dostęp do wody. Najlepiej rozwija się na głębokich glebach aluwialnych lub gliniastych. Zazwyczaj kwitnie w marcu i kwietniu lub we wrześniu i październiku. Drzewa durianu są bardzo wysokie – osiągają nawet 40 m wysokości. Są wyprostowane, z krótkim pniem i nieregularną koroną z szorstkimi, cienkimi gałęziami, które są porośnięte młodymi lub miedzianymi łuskami. Liście są podłużne, lancetowate lub eliptyczne, jajowate, zaokrąglone u podstawy z ostro zakończonym wierzchołkiem. Z wierzchu ciemnozielone i błyszczące, od spodu pokryte szarymi lub brązowo-czerwonymi włoskami. Durian posiada trójpłatkowe kwiaty w kolorach od białego do złocistobrązowego. Durian jest nazywany "królem owoców" z powodu jego dużych rozmiarów oraz wagi – owoce durianu mogą bowiem osiągać do 4 kg wagi i 40 cm długości. Pokryte są grubą zielonkawą lub żółtawą skórką z kolcami. Wewnątrz owocu znajduje się kremowy jadalny miąższ o konsystencji budyniu. Owoce spadają na ziemię, gdzie dojrzewają. Są bardzo nietrwałe. Po opadnięciu z drzewa stają się w pełni dojrzałe w ciągu 2–4 dni, a już po 5 lub 6 dniach są niezdatne do spożycia.3. Durian - smak i zapach
Istnieje wiele odmian durianów, z których samych wyróżnia się około 300. Chociaż kilka z nich jest bezzapachowych, większość charakteryzuje się mocnym, wręcz odrażającym zapachem, który przypomina połączenie zepsutego mięsa oraz sera pleśniowego. Każdemu kojarzy się z czymś innym. Wszyscy, którzy przynajmniej raz wąchali durian, na pewno go zapamiętali. Odkrywca roślin Otis W. Barrett opisał zapach durianu jako połączenie sera, gnijącej cebuli, terpentyny lub czosnku i kilku ostrych przypraw. Po zjedzeniu miąższu stwierdził jednak, że ten zapach jest ledwo zauważalny. Natomiast według A. R. Wallace’a miąższ durianu jest bogatym kremem o smaku migdałów, choć wyczuwa się również smaki przypominające ser śmietankowy, cebulę, wino sherry i inne tego typu produkty. Zachęca do spożywania tego owocu, gwarantując, że nie wywołuje on nudności ani innych ubocznych skutków, a im więcej się go je, tym bardziej ma się na niego ochotę.4. Durian – zawartość składników odżywczych
Owoc durianu jest bogatym źródłem różnych składników odżywczych. Tabela 1. przedstawia zawartość składników odżywczych w ilości 100 g owocu. Średnio ważący około 600 g owoc durianu dostarcza szeroki zakres witamin i minerałów. Durian jest źródłem witamin z grupy B, takich jak B1, B2, B3 oraz B6, a także witaminy C. Owoc ten zawiera także magnez, fosfor, potas, wapń, cynk i duże ilości błonnika. Źródło: Durian, raw or frozen, USDA, ndb. nal. usda. gov/ndb/ (31. 01. 2018).5. Durian - właściwości zdrowotne
Durian posiada szereg właściwości korzystnych dla zdrowia. Miąższ owocu jest stosowany jako efektywny środek przeciwko próchnicy. Napar sporządzany z liści i miąższu wykorzystuje się przy obrzękach, problemach skórnych oraz podczas kąpieli dla osób z żółtaczką. Ponadto, w tradycyjnej medycynie azjatyckiej durian jest również wykorzystywany jako lek przeciwgorączkowy i mocne środek uwodzicielskie.6. Durian - zastosowanie w przygotowaniu potraw
Mięso durianu jest zwykle spożywane w stanie surowym, najlepiej po schłodzeniu w chłodziarce, a czasami ugotowane z cukrem lub w wodzie kokosowej. Następnie wykorzystuje się je jako składnik przyprawy do tradycyjnych potraw i deserów kuchni południowo-wschodniej Azji. W Indonezji stosuje się je przy przygotowywaniu sosu, który łączy się z ryżem. W Palembangu natomiast miąższ podlega procesowi fermentacji, czasami wędzeniu i podawany jest jako przekąska. Mieszkańcy Półwyspu Malajskiego konserwują miąższ durianu w soli, aby zapewnić sobie możliwość spożywania go przez cały rok. Niedojrzałe owoce są gotowane w całości i spożywane podobnie jak warzywa. W sferze kulinarnej wykorzystywane są również nasiona durianu - spożywane w postaci ugotowanej, smażonej, prażonej lub suszonej.7. Durian - gdzie go zdobyć?
Durian można nabyć w specjalistycznych sklepach z kuchnią azjatycką. Niestety, w Polsce jest to bardzo trudne do znalezienia. Istnieje jednak jedna strona internetowa, gdzie cena tego egzotycznego owocu wynosi 250 złotych za sztukę. Mimo że kraje azjatyckie produkują szeroki zakres produktów z durianu, takich jak suszone kawałki lub zachowane w syropie w puszce, takie produkty są rzadko dostępne w polskich sklepach. Jednak, aby poznać smak durianu, można nabyć cukierki durianowe, które zawierają suszony miąższ owocu, choć jego ilość nie jest zbyt obfita, gdyż jest on umieszczony dopiero na czwartym miejscu na liście składników.8. Durian - niezwykle fakty
Z powodu niezwykłego i intensywnego zapachu, spożywanie owocu durian jest zakazane w większości miejsc publicznych na terenie Azji Południowej. Może to być zabawna sytuacja dla podróżujących, gdy widzą w trakcie podróży koleją tablicę z napisem "Nie wolno durianów" (Zdjęcie 1).9. Podsumowanie
Durian stanowi wyjątkowo kontrowersyjny owoc, który pomimo niewygodnego zapachu jest obfitym źródłem witamin i minerałów. W tradycyjnej medycynie orientalnej jest on stosowany jako środek przeciw gorączce oraz jako afrodyzjak. W Polsce dostępność tego owocu pozostaje wciąż mocno ograniczona, jednak warto go spróbować podczas wakacji w Azji.
