Szukaj

„Dieta SIRT“ – co to jest

Strona główna Artykuły „Dieta SIRT“ – co to jest

„Dieta SIRT“ – co to jest

W ciągu ostatnich lat dieta sirtuinowa zyskała niezwykłą popularność. Sławna na całym świecie piosenkarka Adele przy użyciu tej metody schudła aż 50 kg! Dieta SIRT polega na dostarczaniu organizmowi pokarmów obfitujących w polifenole, które mają uruchamiać białka Sir.. W jej ramach są jednak również wprowadzone znaczne ograniczenia żywieniowe, które mogą mieć negatywny wpływ na organizm.

Spis treści

1. Co to są w rzeczywistości sirtuiny

Sirtuiny stanowią grupę białek, które należą do enzymów katalizujących reakcję deacetylacji, polegającą na odłączaniu reszt kwasu octowego od białkowych substratów. Po raz pierwszy te białka zostały zauważone u drożdży Saccharomyces cerevisiae. Następne badania wykazały, że te specyficzne związki są wytwarzane przez wszystkie organizmy. Sirtuiny pełnią istotną rolę w utrzymaniu homeostazy komórkowej, zwłaszcza w stanach zapalnych, stresie oksydacyjnym oraz metabolizmie. Odkryto, że ograniczenie kaloryczne poniżej 30–50% dziennego zapotrzebowania ma wpływ na spowolnienie metabolizmu i może przedłużyć życie wielu organizmom. Za ten efekt odpowiadają właśnie białka Sir. Kiedy geny kodujące sirtuiny są uszkodzone, ten proces nie zachodzi, jednak gdy ulegają nadmiernej ekspresji, proces ten się wzmacnia. Co najważniejsze, odkryto, że do wzrostu aktywności sirtuin dochodzi podczas głodu. Aktywacja sirtuin może przynieść szereg korzyści, nie tylko w przebiegu chorób metabolicznych, ale także w chorobach neurodegeneracyjnych związanych z wiekiem. Dzieje się tak, ponieważ sirtuiny poprzez wpływ na mitochondria zapobiegają wielu zmianom fizjologicznym, które leżą u podstaw procesów patologicznych.

2. Zasady diety SIRT

Dieta SIRT opiera się na dostarczaniu organizmowi pokarmów, które umożliwiają aktywację białek sirtuinowych. Składa się z kilku faz, które różnią się długością trwania i liczbą kalorii.

3. Etap I (7 dni)

– w pierwszym okresie, trwającym 3 dni, należy spożywać 1000 kcal na dobę. Podstawą diety powinny być 3 drinki oraz 1 stałe jedzenie. W następnych dniach (drugi okres) przyjmowana ilość kalorii powinna wynosić 1500 kcal, w skład diety wchodzą 2 drinki i 2 stałe posiłki. Spożywane drinki oraz jedzenie powinny być bogate w związki aktywujące działanie sirtuin, czyli polifenole.

4. ETAP II (14 dni)

– w etapie drugim nie ustala się ilości kalorii. Główną zasadą jest spożywanie 3 regularnych posiłków i 1 drinka, również obfitujących w substancje wzmacniające działanie sirtuin. Celem jest utrzymanie uzyskanych skutków i zapobieganie efektowi yo-yo. W ostatniej fazie nie ma konkretnych wskazówek dotyczących ilości kalorii ani liczby posiłków. Warunkiem jest jednak spożywanie możliwie dużej ilości produktów mających zdolność aktywacji sirtuin i wypicie jednego drinka dziennie.

5. Które produkty powinny być spożywane podczas diety SIRT

Głównym celem diety SIRT jest dostarczanie organizmowi produktów, które zawierają składniki działające przeciwutleniająco. Aktywność biologiczna polifenoli jest mocno powiązana z ich właściwościami, które usuwają nadmiar wolnych rodników z organizmu. Dzięki temu zapobiegają uszkodzeniom komórek i przedwczesnemu starzeniu się organizmu. Spektrum działania polifenoli jest szerokie i obejmuje właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne, przeciwalergiczne, przeciwmiażdżycowe, przeciwzakrzepowe i przeciwmutagenne.

6. Jagody i owoce jagodowe

Do produktów, które charakteryzują się dużą zawartością tych biologicznie aktywnych związków, należą m.in.: - \- przede wszystkim truskawki i jagody, które są znane z dużej ilości składników biologicznie aktywnych, takich jak polifenole oraz ich podklasy, czyli garbniki i flawonoidy. Te związki mają zdolność aktywacji komórkowej ochrony przed utlenianiem, usuwania wolnych rodników oraz zmniejszania ekspresji genów zapalnych.

7. Zielone warzywa liściaste

– – posiadają znaczące ilości substancji takich jak witamina K, beta-karoten, luteina, kwas foliowy, azotany lub też alfa-tokoferol. W badaniu przeprowadzonym w 2018 roku potwierdzono, że spożywanie około jednej porcji zielonych warzyw liściastych dziennie, obfitujących w wymienione wyżej substancje, może hamować spadek funkcji poznawczych wraz z wiekiem. Z całego spektrum warzyw właśnie zielone warzywa liściaste zawierają najpotężniejsze składniki ochronne przed pogorszeniem funkcji poznawczych, których spadek stanowi główną cechę otępienia (M. C. Morris i wsp., 2018);

8. Orzechy

– – are rich in monounsaturated and polyunsaturated fatty acids, which are extremely vital for health. They also contain dietary fiber, vitamins E, K, thiamine, folic acid, selenium, potassium, magnesium, copper, and antioxidants. The SIRT diet emphasizes the significance of walnuts. Research has demonstrated that consuming 21-75 g of walnuts daily can decrease the risk of cardiovascular ailments and enhance lipid profile. Including walnuts in the diet can enhance its quality, replace less nutritious food, reduce overall energy intake, and supply advantageous nutrients, such as polyunsaturated fatty acids, omega-3 fatty acids, and dietary fiber (R. G. M. de Souza et al., 2017);

9. Olej z oliwek

– – badania stwierdziły, że olej z oliwek może zapewnić organizmowi ochronę przed czynnikami rakotwórczymi. Najważniejszym mechanizmem jest tutaj zmniejszanie stresu oksydacyjnego przez zawartość związków aktywnych biologicznie. Polifenole zawarte w oleju z oliwek zmniejszają prawdopodobieństwo raka, powodują pożądane zmiany genetyczne, indukują śmierć komórek, redukują angiogenezę oraz zapobiegają przerzutom (M. Gorzynik-Dębicka i wsp. 2018);

10. Kurkuma

W swoistej diecie SIRT zalicza sie tez przyprawy, takie jak kurkuma, ktorej glownym skladnikiem jest kurkumina, znana ze swoich silnych wlasnosci przeciwzapalnych, przeciwutleniajacych, przeciwbakteryjnych i przeciwnowotworowych.

11. Kawa

– – jest to połączenie wielu związków aktywnych biologicznie i należących do polifenoli. Regularne spożywanie kawy może stanowić ochronę przed wieloma przewlekłymi chorobami, cukrzycą typu 2, otyłością i niektórymi nowotworami. Koreluje również z mniejszym prawdopodobieństwem rozwoju chorób neurodegeneracyjnych, takich jak Choroba Alzheimera, Choroba Parkinsona czy otępienie. Spożywanie kawy wiąże się także z mniejszym ryzykiem zgonu spowodowanego chorobami sercowo-naczyniowymi, chorobą wieńcową oraz udarem mózgu. Oszacowano, że spożycie trzech filiżanek kawy dziennie zmniejsza to ryzyko w największym stopniu. Badania wykazują, że spożycie tej ilości kawy redukuje ryzyko śmierci z powodu chorób układu krążenia o 19%, z powodu choroby wieńcowej o 16%, a z powodu udaru mózgu aż o 30% (R. Poole i wsp. 2017);

12. Kakao oraz gorzka czekolada

W ramach diety SIRT, zalicza się również gorzką czekoladę. Polifenole zawarte w kakao wykazują działanie przeciwutleniające oraz przeciwzapalne. Mogą również modulować mikrobiom jelitowy, co prowadzi do wzrostu bakterii odpowiedzialnych za aktywację szlaku zapalnego. Spożywanie kakao i gorzkiej czekolady wykazuje działanie ochronne dla układu sercowo-naczyniowego. Ponadto poprawia profil lipidowy, prowadząc do wzrostu poziomu cholesterolu HDL oraz obniżenia poziomu cholesterolu LDL (T. Magrone i wsp., 2017)

13. „Czerwony wino”

„posiada znaczne ilości związków polifenolowych. Jednym z nich, biorącym udział w aktywacji sirtuin, jest resweratrol. Związek ten charakteryzuje się silną kardioprotekcyjną działalnością. Umiejętne spożycie czerwonego wina ma pozytywny wpływ na zdrowie. Związki polifenolowe obecne w czerwonym winie cechują się działaniem przeciwzapalnym, przeciwutleniającym, mogą obniżać insulinooporność oraz zmniejszać stres oksydacyjny w organizmie (L. Castaldo i wsp. 2019);”

14. Zielony herbata

Najważniejszymi związkami polifenolowymi w zielonym herbacie są katechiny. Charakteryzują się działaniem przeciwzapalnym, przeciwutleniającym i przeciwnowotworowym. Ochroniaą również przed cukrzycą, chorobami neurologicznymi i sercowo-naczyniowymi, wspomagają regulację poziomu cholesterolu oraz wspierają utratę masy ciała.

15. Czy dieta z aktywatorami sirtuin funkcjonuje?

Działa. Strata masy ciała jest szybka, ale nie jest to spowodowane konsumpcją produktów aktywujących sirtuiny. Przyczyną jest bardzo duży niedobór energetyczny wprowadzony w pierwszej fazie diety (bowiem wynosi tylko 1000 kcal). Potrzeby dorosłej osoby w dobrym stanie zdrowia z średnim poziomem aktywności fizycznej są znacznie wyższe od tej wartości. Zapotrzebowanie kaloryczne jest uzależnione od m.in. Masy i składu ciała, wieku, płci, stanu fizjologicznego (ciąża, choroba) oraz podejmowanej aktywności fizycznej. W diecie SIRT te czynniki nie są jednak brane pod uwagę. Tak duże restrykcje odżywcze powodują, że spożywana ilość kilokalorii może być znacznie niższa od podstawowej przemiany materii. W zdrowym i racjonalnym odchudzaniu jest to niedopuszczalne. Niewątpliwie, na diecie SIRT strata masy ciała już w pierwszym tygodniu może wynosić nawet 3 kg, jednak przy racjonalnym odchudzaniu spadek powinien mieścić się w granicach 0,5-1 kg tygodniowo. Tak duży niedobór energii może nieść za sobą szereg negatywnych konsekwencji zdrowotnych: pogorszenie ogólnego stanu zdrowia, obniżenie masy mięśniowej, osłabienie siły mięśniowej, osłabienie odporności, zakłócenia gospodarki wodno-elektrolitowej, zakłócenia perystaltyki jelitowej, zakłócenia trawienia i wchłaniania, kolonizacja jelita cienkiego chorobotwórczymi bakteriami, obniżenie filtracji nerkowej, kwasica metaboliczna.

16. Podsumowanie

Nie jest zdrowym podejściem dieta, która uwzględnia olbrzymie ograniczenia żywieniowe. Jeśli jednak pominiemy okres drastycznych ograniczeń kalorycznych i dopasujemy zapotrzebowanie energetyczne indywidualnie, dieta SIRT może być bardzo korzystnym sposobem odżywiania. Oparty jest ona na produktach nieprzetworzonych, świeżych i bogatych w polifenole. Te związki występują głównie w warzywach i owocach, które są podstawą zdrowej żywności. Są także źródłem witamin, składników mineralnych, błonnika pokarmowego oraz innych składników biologicznie aktywnych. Dieta SIRT zawiera także zdrowe źródła tłuszczów, których uwzględnienie w diecie ma znaczący wpływ na zdrowie organizmu. Podsumowując, dieta SIRT może przynieść wiele korzyści zdrowotnych, jeśli pominiemy okres drastycznych restrykcji i dopasujemy zapotrzebowanie indywidualnie. Utrata masy ciała nastąpi powoli, ale w znacznie zdrowszy sposób.
Zródło

Castaldo L. et al., Red Wine Consumption and Cardiovascular Health, „Molecules (Basel, Switzerland)” 2019, 24(19), 3626.
de Souza R.G.M. et al., Nuts and Human Health Outcomes: A Systematic Review, „Nutrients” 2017, 9(12), 1311.
Gorzynik-Dębicka M. et al., Potential Health Benefits of Olive Oil and Plant Polyphenols, „International Journal of Molecular Sciences” 2018, 19(3), 686.
He Y. et al., Curcumin, inflammation, and chronic diseases: how are they linked?, „Molecules” 2015, 20(5), 9183–9213.
Khan N., Mukhtar H., Tea Polyphenols in Promotion of Human Health, „Nutrients” 2019, 11(1), 39.
Kupis W. et al., The role of sirtuins in cellular homeostasis, „Journal of Physiology and Biochemistry” 2016, 72(3), 371–380.
Magrone T., Russo M.A., Jirillo E., Cocoa and Dark Chocolate Polyphenols: From Biology to Clinical Applications, „Frontiers in Immunology” 2017, 8, 677.
Miller K., Feucht W., Schmid M., Bioactive Compounds of Strawberry and Blueberry and Their Potential Health Effects Based on Human Intervention Studies: A Brief Overview, „Nutrients” 2019, 11(7), 1510.
Morris M.C. et al., Nutrients and bioactives in green leafy vegetables and cognitive decline: Prospective study, „Neurology” 2018, 90(3), 214–222.
Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. Jarosza M., Warszawa 2020, 26.