Czy soja może powodować szkody? Przemyślane rozważania
Spis treści
1. Związek spożycia soi i płodności mężczyzn
W odniesieniu do spożycia soi i płodności mężczyzn, szczególnie istotne są izoflawony soi. Są one szczególnie ważne w okresie menopauzalnym i mogą mieć pozytywny wpływ na organizm kobiety, aczkolwiek należą do flawonoidów (polifenoli), które są często spotykanymi w roślinach związkami. Wykazują przede wszystkim działanie przeciwutleniające. Przypominają budową żeńskie hormony płciowe - estrogeny, stąd też są często nazywane fitoestrogenami. Jednakże sprawa komplikuje się w przypadku mężczyzn. Istnieją obawy, że spożycie izoflawonów soi może mieć wpływ na obniżenie płodności u mężczyzn i wywoływać u nich objawy ginekomastii. Badania przeprowadzone przez Czupryńską K., Marchlewicz M. i Wiszniewską B. wykazały wpływ fitoestrogenów na płodność i rozwój płciowy szczurów. Należy jednak pamiętać, że wyniki badań na zwierzętach nie można bezpośrednio przenieść na ludzi. Faktem jest, że izoflawony soi działają z receptorami estrogenowymi, jednak odpowiedź ta nie jest zawsze taka sama. Warto zauważyć, że w większości badań, w których mężczyźni spożywali soję w ilości bezpiecznej (1-3 porcje/dzień), nie wykazano jej szkodliwego wpływu na płodność. Natomiast w literaturze można znaleźć dwa przypadki, w których opisano zaburzenia hormonalne oraz objawy ginekomastii u mężczyzn, którzy spożywali izoflawony sojowe w ilości ok. 360 mg/dzień, co daje ok. 3 litrów napoju sojowego na dzień. Taka ilość spożycia soi jest rzadko spotykana nawet w krajach azjatyckich, gdzie jest ona bardzo popularna.2. Soja: jej oddziaływanie na funkcjonowanie tarczycy
Nieprzyjemną rzeczywistością jest fakt coraz częstszego występowania przypadków chorób tarczycy. Wielu ludzi cierpi z powodu niedoczynności tarczycy lub nadczynności tarczycy. Ale czy spożywanie soi może mieć szkodliwy wpływ na działanie tego kluczowego organu? Odpowiedź, tak jak zawsze, jest złożona. Zawarte w soi izoflawony mogą hamować aktywność tyreoperoksydazy, enzymu tarczycy angażowanego w syntezę jej hormonów. Jednak u osób zdrowych, które nie mają niedoborów składników odżywczych, nie stwierdzono znaczącego związku między spożyciem soi a występowaniem problemów tarczycy. Należy mieć na uwadze, że aby spożycie soi miało negatywny wpływ na funkcję tarczycy, musi być związane z wysokim spożyciem związków antyodżywczych, zespołem zaburzonej wchłanialności, upośledzonym funkcjonowaniem układu odpornościowego, problemami z wątrobą. Warto zauważyć, że osoby z potwierdzonymi dysfunkcjami tarczycy powinny zawsze monitorować poziom hormonów tarczycy, a osoby spożywające soję powinny pamiętać, by zachować przerwę między przyjmowaniem leków a spożywaniem soi, ponieważ soja może zmniejszać wchłanianie leków.3. Uczulenie na produkty sojowe
Dla osób cierpiących na alergie pokarmowe, istotne jest uświadomienie sobie, że soja oraz jej produkty należą do grupy ośmiu głównych alergenów żywnościowych. Oprócz mleka, jajek, ryb, orzechów, pszenicy lub owoców morza, soja odpowiada za występowanie około 90% reakcji alergicznych. Warto zauważyć, że sojowe alergeny są termostabilne, co oznacza, że mogą być obecne w produktach spożywczych poddanych obróbce cieplnej. Obecnie prowadzone są badania nad procesem produkcyjnym ziaren sojowych, który pozwoli na uzyskanie ziaren hipoalergicznych.