Czy cała prawda o mleku jest ideałem czy trucizną?
Spis treści
1. Prawdziwe fakty o mleku
Co to takiego jest mleko? Jest to wydzielina gruczołów ssaków, niezbędna do dostarczania pożywienia potomstwu. W 100 gramach mleka o zawartości 3,2% tłuszczu znajduje się: 61 kcal, 3 gramy białka, 3,2 gramy tłuszczu, 5 gramów węglowodanów, 113 miligramów wapnia, 10 miligramów magnezu, 132 miligramy potasu oraz 0,17 miligrama witaminy B2. Wokół mleka narosło wiele kontrowersji. Szczególnie niepokojące są oskarżenia o szkodliwe działanie mleka i produktów mlecznych na zdrowie. Niektórzy nawet twierdzą, że mleko jest uzależniające. Teoria o tym, że spożywanie mleka może przyczyniać się do zwiększenia ryzyka złamań, chorób układu sercowo-naczyniowego lub niedokrwistości, nie znajduje jednak żadnego potwierdzenia w badaniach. Warto jednak przeanalizować wszystkie argumenty za i przeciw, aby ustalić, czy ktokolwiek i kiedykolwiek powinien zrezygnować z mleka.2. Mleko – dlaczego nie warto jego spożywać?
Jedną z głównych przyczyn, dla której można rozważyć rezygnację z mleka, jest nietolerancja laktozy. Laktoza, czyli cukier mleczny zbudowany z glukozy i galaktozy, rozkładana jest w przewodzie pokarmowym przez enzym laktazę, który pochodzi z rąbka szczoteczkowego nabłonka jelita cienkiego. W przypadku niedoboru laktazy cukier niestrawiony przechodzi do jelita grubego i tam ulega rozkładowi przez bakterie do kwasów i gazów, co powoduje powstanie wzdęć i biegunek. Jednakże, statystyki w Polsce z 2013 r. pokazują, że przeciętnie Polak spożywał rocznie 275 kg nabiału i masła. Co ciekawe, nawet osoba z nietolerancją laktozy zwykle toleruje ją w pewnych dawkach. Ponadto fermentowane produkty mleczne zawierają zdecydowanie mniej cukru mlecznego, więc można spożywać ich więcej. Co więcej, mleko pozbawione laktozy ma wyższy indeks glikemiczny. W tym produkcie laktoza jest już rozłożona do cukrów prostych – glukozy i galaktozy, w związku z czym wchłaniają się one szybciej i gwałtowniej podnoszą glikemię.3. Kilka argumentów przemawiających za spożywaniem mleka
Przede wszystkim mleko jest doskonałym źródłem białka, wapnia, magnezu i witaminy B2 o wysokiej wartości. W diecie zwykle brakuje wapnia. Niewielu ludzi zdolnych jest do spożycia przynajmniej 800 mg dziennie. To możliwe jest dopiero po wprowadzeniu do codziennej diety zalecanych przez Instytut Żywności i Żywienia 3 porcji produktów mlecznych. Badania przeprowadzone na uczniach w wieku od 15 do 18 lat wykazały, że wyższe spożycie mleka koreluje z niższą masą ciała i niższym wskaźnikiem BMI u dziewczyn. Badania epidemiologiczne także potwierdzają potencjalne istnienie takiej zależności. Tłuszcz mleczny, zawarty w mleku, jest źródłem sprzężonego kwasu linolowego (CLA). CLA przypisuje się wiele pozytywnych właściwości, w tym przeciwdziałanie raku, cukrzycy i nadmiernej masie ciała. Różne izomery tego kwasu mogą działać na różne sposoby. Uważa się, że CLA pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała poprzez zwiększenie wydatkowania energii w spoczynku oraz modulację wydzielania adiponektyny, leptyny i cytokin.4. Streszczenie
Milko nie powinno być postrzegane jako czegoś złego. Jest to źródło wielu cennych składników odżywczych, takich jak wapń. Szczególnie zalecane jest spożywanie produktów mlecznych, które uległy procesowi fermentacji, ponieważ zawierają one bakterie probiotyczne, które są korzystne dla organizmu, a także mają mniejszą zawartość cukru. Raporty o szkodliwości mleka nie są zwykle poparte badaniami naukowymi. Eliminacyjne diety mają być praktykowane tylko wtedy, gdy istnieje wyraźna potrzeba ich stosowania. Zazwyczaj powodują one więcej szkód niż pożytku.