Szukaj

Buraki - składniki odżywcze, zastosowanie w kuchni

Strona główna Artykuły Buraki - składniki odżywcze, zastosowanie w kuchni

Buraki - składniki odżywcze, zastosowanie w kuchni

Burak, tuż obok marchewki i kapusty, jest najpopularniejszym warzywem w naszym kraju. Jest prawdziwym skarbcem witamin, składników mineralnych, błonnika pokarmowego i związków chemicznych, takich jak saponiny i antocyjany, w tym betanina. Stanowi również bogate źródło azotanów, które przekształcają się w tlenek azotu, NO. NO posiada zdolność rozszerzania naczyń krwionośnych i w rezultacie przyczynia się do skuteczniejszego dostarczania tlenu do mięśni. Jest to szczególnie istotne dla osób aktywnych fizycznie, ponieważ zaobserwowano korzystny wpływ buraków na zwiększenie zdolności wysiłkowych.

Spis treści

1. Właściwości odżywcze różnych owoców

W 100 g borówki znajduje się znaczna ilość składników mineralnych takich jak potas (325 mg), fosfor (40 mg), magnez (23 mg), wapń (16 mg), żelazo (0, 8 mg), a także witamin takich jak B11, czyli kwas foliowy (109 µg), witamina A (33 IU) czy witamina C (4, 9 mg). 100 g borówek dostarcza zaledwie 43 kcal. W borówkach znajdują się także barwnik indolowy betanina (znana jako czerwień borówkowa, w 100 g borówki znajduje się 128, 7 mg tego związku), barwniki antocyjany oraz kwasy organiczne, jak np. Szczawiowy, jabłkowy, które wpływają korzystnie na smak borówek. Należy jednak pamiętać, że borówki w zestawieniu z innymi owocami dostarczają większych ilości sacharozy (6, 5 g/100 g), należą do produktów o średnim indeksie glikemicznym. Osoby mające problemy z gospodarką węglowodanową powinny zatem kontrolować ilość spożywanych borówek. Jeżeli te owoce pojawiają się w ich jadłospisie, najlepiej żeby spożywali je na surowo lub ugotowane al dente.

2. Korzyści zdrowotne buraków

Substancje bioaktywne występujące w buraku, takie jak bioflawonoidy, karoteny, betanina i antocyjany, pomagają utrzymywać dobre zdrowie i zapobiegać chorobom związanym z dietą, w szczególności nowotworom. Betanina, która nadaje burakom ich charakterystyczną barwę, ma właściwości przeciwnowotworowe, przeciwutleniające i przeciwbakteryjne. Burak jest także wykorzystywany w leczeniu anemii, niepokoju nerwowego, grypy, przeziębienia i gruźlicy. Dzięki wysokiej zawartości błonnika pokarmowego, który ułatwia trawienie i reguluje poziom glukozy oraz gospodarkę lipidową, buraki są cennym składnikiem diety redukcyjnej. Burak obfituje także w kwas foliowy, który jest niezbędny dla kobiet w ciąży lub planujących ciążę, ponieważ pomaga zapobiegać uszkodzeniu nerwów płodu. Ponadto, buraki mogą łagodzić objawy menopauzy i chronić przed chorobami serca.

3. Stosowanie buraków w działalności kuchennej

Dawniej spożywano wyłącznie liście buraka, obecnie częściej spożywamy korzenie. Buraki możemy przyrządzić przez ugotowanie, spożycie surowe lub marynowanie. Najlepiej skorzystać ze świeżych, młodych buraków. Dzięki marynowaniu w kwaśnym płynie stają się bardziej pikantne, ale również zmniejsza się ilość zawartych w nich pożytecznych składników odżywczych. Buraki stanowią nie tylko doskonałe uzupełnienie dla zup i głównych dań, ponadto można je wykorzystać do przygotowania innych posiłków. Jeśli posiadamy odpowiedni sprzęt, możemy przygotować smaczny i odżywczy sok z buraka. Doskonale smakuje w połączeniu z jabłkiem i marchewką. Z buraków można także przygotować sałatkę, jednak należy pamiętać o wcześniejszym obraniu i ugotowaniu. Istnieje wiele pomysłów na stosowanie buraków w kuchni – można przygotować z nich pastę na kanapki, carpaccio, pasztet, a nawet ciasto.
Zródło

Szustakowska-Chojnacka M., 100 roślin w twojej kuchni, Warszawa 2015, 179–184.
Ołtarzewski M., Burak i jego dobroczynne działanie, ncez.pl/abc-zywienia-/zasady-zdrowego-zywienia/burak-i-jego-dobroczynne-dzialanie (7.06.2019).
Wajszczyk B., Na anemię buraki?, ncez.pl/abc-zywienia-/fakty-i-mity/na-anemie-buraki- (7.06.2019).
Klewicka E., Betacyjaniny – biodostępność i biologiczna aktywność, „ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość” 2012, 2(81), 5–21.
USDA Food Composition Databases, ndb.nal.usda.gov/ndb/ (7.06.2019).
Matras A., Sok z buraka – naturalny doping!, „Food Forum” 2017, 5(21), 52–56.