Szukaj
Język
Bezglutenowy plan posiłków podczas ferii - wskazówki
Spis treści
1. Dieta bezglutenowa – jej znaczenie
Dieta bezglutenowa to forma żywienia, której zasadniczym elementem jest całkowite eliminowanie glutenu z codziennego jadłospisu. Gluten stanowi rodzaj białka, które występuje w pewnych produktach pochodzenia zbóż. W różnych zbożach występują określone frakcje glutenu, np. gliadyna w pszenicy, sekalina w życie i hordenina w jęczmieniu. Avenina, która występuje w owsie, ma inną strukturę aminokwasową niż gliadyna w pszenicy, dlatego wiele osób z nietolerancją glutenu toleruje produkty z owsa. Jednak ze względu na możliwość silnego skażenia owsa innymi zbożami, zazwyczaj nie jest on zalecany dla osób z celiakią. Gluten może być przenoszony w postaci aerozolu, dlatego ważne jest rozdzielenie produkcji produktów bezglutenowych i produktów zawierających gluten. Produkty bezglutenowe są oznaczone napisem "produkt bezglutenowy" oraz symbolem przekreślonego kolby, co oznacza, że są odpowiednie dla osób z celiakią. Na diecie bezglutenowej można spożywać jedynie owies bezglutenowy, który jest produkowany w specjalnych warunkach i jest oddzielony od innych zbóż. Jego cena jest znacznie wyższa niż ceny innych produktów owsianych. Wśród zbóż bezglutenowych można wyróżnić kukurydzę, proso, grykę, sorgo, komosę i ryż.2. Bezglutenowa dieta - dla kogo ta metoda żywienia jest zalecana?
Zalecenia stosowania diet bezglutenowych: - choroba trzewna, znana jako celiakia, - nietolerancja glutenu niezwiązana z celiakią, - choroba Dühringa, - alergia na gluten.3. Przygotowanie do podróży bezglutenowej
Podczas naszych wakacji, jeśli będziemy mogli skonsumować posiłek bezglutenowy w mieście lub w hotelu, wystarczy zaprowiantować się w przekąski bezglutenowe. Jeżeli jednak nasze urlopy spędzimy pod namiotem lub w miejscu, gdzie nie będzie możliwości przyjęcia posiłku, należy przewidzieć większe zakupy. W takiej sytuacji zaleca się przygotowanie następujących produktów przed wyjazdem: - masło, olej z oliwek lub olej, - pieczywo bezglutenowe, wafle ryżowe, kukurydziane, sojowe itp., - pasty na kanapki, marynowane mięsa, konserwy rybne itp., - masło orzechowe, konfitury, - mąki bezglutenowe, np. gryczana, kukurydziana, kokosowa, na rynku można również znaleźć specjalne mieszanki mąk bezglutenowych, - makaron bezglutenowy, - kasze bezglutenowe, np. gryczana, jaglana, trójzbożowa itp., - granolę bezglutenową, certyfikowane bezglutenowe płatki owsiane, - przekąski bezglutenowe, np. batony, orzechy, nasiona, pestki, ciastka, knedle, suszone owoce itp., - świeże owoce i warzywa.4. Bezglutenowa dieta podczas podróży
W przypadku dłuższych podróży, można sprawdzić posiłki takie jak: kanapka bezglutenowa z warzywnym sosiem lub serem i warzywami, sałatka z płatkami kaszy bezglutenowej lub makaronem, jogurt z bezglutenowym muesli lub płatkami i świeżymi lub suszonymi owocami. Jeśli podróż odbywa się samolotem, warto wcześniej zweryfikować, czy przewoźnik lotniczy posiada w ofercie menu bezglutenowe. Jeśli nie, warto włożyć do torby podręcznej kanapkę oraz suche przekąski, takie jak zdrowe batony, muffinki, orzechy itp. Przy pakowaniu żywności nie powinno się używać folii aluminiowej, ponieważ może to zakłócać funkcjonowanie urządzeń rentgenowskich na lotnisku.5. Recepty na bezglutenowe przekąski
Składniki: – gorzka czekolada 100 g (jedna płyta), – olej rzepakowy 70 g (⅓ filiżanki), – cukier 70 g (6 łyżek stołowych), – mleko 80 g (⅓ filiżanki), – jaja kurze 100 g (2 sztuki), – mąka gryczana 200 g (1⅓ filiżanki), – kakao 30 g (3 łyżki stołowe), – bezglutenowa proszek do pieczenia 8 g (2 łyżeczki), – amerykańskie żurawiny 50 g (garść), – sól 1 g (prysznic). Czas przygotowania: 50 minut. Instrukcje: 1. Nagrzej piekarnik do 180°C. 2. Namastuj naczynie do pieczenia olejem. 3. Rozłóż czekoladę na mniejsze kawałki i stopi ją w wodnym kąpieli. 4. W misku, połącz schłodzoną czekoladę z olejem, cukrem, mlekiem i jajami. 5. W osobnym naczyniu, połącz mąkę, proszek do pieczenia, kakao i sól. 6. Dodaj suche składniki do mokrych i starannie wymieszaj. 7. Dodaj umyte żurawiny i wymieszaj. 8. Wlaż mieszankę do naczynia do pieczenia i piecz przez 35 minut.6. Kije z daktyli (5 porcji)
Składniki: - suszone daktyle bez pestek 300 g (6 garści), - migdały 60 g (1/2 szklanki), - rozrostowy amarantus 15 g (1/2 szklanki), - gorzka czekolada 50 g (1/2 kostki). Czas przygotowania: 2 godziny. Sposób przygotowania: 1. Zagotować wodę i zamoczyć w niej daktyle przez 20 minut. 2. Odcedzić daktyle i zmiksować z czekoladą i migdałami. 3. Dodać amarantus i dokładnie wymieszać. 4. Przenieść uzyskaną mieszaninę na arkusz papieru do pieczenia i przykryć drugim arkuszem. Wygładzić na grubość około 0,5 cm i wyciąć batony. Włożyć do lodówki na chłodzenie.7. Bezglutenowa dieta i miejsca noclegowe
Podczas planowania wyprawy i wyboru miejsca noclegowego, zawsze warte jest sprawdzenie, czy w ofercie są opcje bezglutenowych posiłków. Jeśli jest to możliwe, warto także upewnić się, że przygotowywanie bezglutenowych potraw jest odpowiednio oddzielone od przygotowywania dań z glutenem. Ważne jest także, aby dowiedzieć się, co dokładnie składa się na te potrawy i czy są one bezpieczne dla osób z nietolerancją glutenu. Jeśli w miejscu noclegu nie ma możliwości przygotowania bezglutenowych dań, można zapytać, czy w pokoju będą dostępne lodówka i mikrofalówka, dzięki którym można odgrzać lub przygotować własne posiłki. Warto także sprawdzić, czy w okolicy znajduje się lokal, który serwuje potrawy bezglutenowe. Jeśli nie, można zabrać ze sobą kilka urządzeń kuchennych, takich jak: kuchenka elektryczna, blendery, miksery, grill elektryczny, patelnie, garnki, zastawy stołowe, lodówka turystyczna i wkłady chłodzące. Dzięki tym urządzeniom można przygotować szybkie i bezpieczne posiłki bezglutenowe. Na przykład dzięki blendery można szybko przygotować sycące koktajle na bazie mleka, jogurtu i owoców, a dzięki mikserom i patelniom można przygotować pyszne naleśniki z dżemem lub masłem orzechowym. Szybkim posiłkiem obiadowym jest także makaron z gotowym bezglutenowym pesto lub kaszotto z warzywami. W miarę możliwości, warto także zabrać ze sobą kilka porcji zup oraz dań bez glutenu, umieścić je w słoikach i zapasteryzować. Świetnie sprawdzą się zupy warzywne z wkładką mięsną, pulpety mięsne, rybne czy leczo. Z certyfikowanych płatków owsianych bezglutenowych można przyrządzić szybką owsiankę. Na śniadanie świetnie jest dobrym wyborem również granola.8. Kasza owsiana z słoika (jedna porcja)
Składniki: - bezglutenowe płatki owsiane 30 g (3 łyżki), - naturalny jogurt 2% 150 g (mała sztuka), - orzechy włoskie 30 g (garść), - maliny 70 g (garść). Czas przygotowania: 10 minut. Instrukcja przygotowania: 1. Zalać wrzątkiem płatki owsiane i odstawić, aby wchłonęły płyn. 2. Wymieszać wszystkie składniki.9. Domowy musli z nasionami słonecznika i suszonymi winogronami (pięć porcji)
Składniki: bezklejowe płatki owsiane 110 g (miseczka), orzechy włoskie 60 g (1/2 miseczki), nasiona słonecznika 60 g (1/2 miseczki), suszone winogrona 50 g (1/2 miseczki), miód pszczeli 50 g (2 łyżeczki), cynamon 1 g (szczypta). Czas przygotowania: 30 minut. Sposób przygotowania: 1. Starannie wymieszać płatki owsiane, orzechy włoskie, nasiona słonecznika, miód i cynamon. 2. Rozgrzać piekarnik do temperatury 150°C. 3. Wyłożyć blachę papierem do pieczenia. 4. Rozłożyć mieszankę na blasze. 5. Piec przez około 20 minut. W trakcie pieczenia kilka razy wymieszać. 6. Na końcu dodać suszone winogrona. Wymieszać.10. Wyjście na zewnątrz do lokalu gastronomicznego - wskazówki dla osób z dietą bezglutenową
Spożywanie posiłków w lokalu gastronomicznym jest wyzwaniem dla osób stosujących dietę bezglutenową. Niejednokrotnie trudno znaleźć lokal, który posiada w ofercie potrawy bezglutenowe. - Przed opuszczeniem domu warto skontaktować się z wybranym lokalem i zapytać, czy w menu znajdują się potrawy bezglutenowe. - W wielu lokalach gastronomicznych istnieje możliwość zmiany lub usunięcia określonego składnika. Warto wyjaśnić peronalowi, gdzie znajduje się gluten. To, co jest oczywiste dla osoby stosującej dietę bezglutenową, może być niejasne dla kucharza czy kelnera, np. zawartość glutenu w bułce tartej. - Warto zapytać, w jaki sposób została przyrządzona potrawa, i nie bać się poprosić o przyrządzenie potrawy ponownie. - Warto poprosić, aby mięso lub ryby były przyrządzane bez panierki, na osobnej patelni, w oddzielnym piekarniku czy na oddzielnym grillu. - Przed zamówieniem sałatki warto upewnić się, że nie ma w niej grzanek. M. Sieklecka, S. Sady, J. Brzezińska porównali wiedzę na temat glutenu osób, które stosują dietę bezglutenową oraz tych, które jej nie realizują. Osoby, które nie stosowały diety bezglutenowej, miały mniejszą wiedzę na temat glutenu i produktów, w których się znajduje. Ankietowani mieli różną wiedzę dotyczącą występowania glutenu w wybranych produktach spożywczych. Tylko niewielki odsetek badanych potrafił prawidłowo określić występowanie glutenu we wszystkich produktach. Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej utworzyło program o nazwie "Menu bez glutenu", w ramach którego przeszkolono pracowników kilkunastu obiektów gastronomicznych w zakresie diety bezglutenowej. Spis tych obiektów można znaleźć na stronie menubezglutenu.pl.
