Aronia - sprawdź jej cenne właściwości (oryginalny tytuł)
Spis treści
1. Aronia i jej właściwości zdrowotne
Aronia czarnoowocowa jest powszechnie uprawiana w Polsce na dużą skalę. Roczna produkcja wynosi 35-40 tys. Ton, z czego większość owoców jest eksportowana. Polska jest największym producentem aronii na świecie. Roślina ta jest doskonale przystosowana do uprawy ekologicznej, jest odporna na szkodniki i choroby, nie wymaga stosowania środków ochrony roślin. Duża zawartość procyjanidyn, należących do grupy tanin skondensowanych, oraz garbników sprawia, że jej owoce są kwaśne. Charakterystyczne odczucie ściągające, które pojawia się po spożyciu aronii, wynika z interakcji między taninami a białkami błony śluzowej oraz receptorami smakowymi języka. Aronia dojrzała jest jednym z najbogatszych źródeł polifenoli, większość z nich stanowią antocyjany. Średnia zawartość polifenoli w 100 g owoców wynosi 2080 mg, dla porównania 100 g czarnej porzeczki dostarcza średnio 560 mg polifenoli, natomiast 100 g malin tylko 126 mg. Oczywiście zawartość ta będzie różna w zależności od odmiany, warunków uprawy i terminu zbioru. Jednak ilość ta znacznie przewyższa ilość przeciwutleniaczy w czarnej porzeczce, owocach czarnego bzu czy malinach. Swoje silne właściwości antyoksydacyjne i antynowotworowe zawdzięcza zawartości antocyjanin, katechin i ich polimerów oraz kwasów fenolowych. Dzięki tym związkom możliwe jest wychwytywanie jonów metali ciężkich, hamowanie działania enzymów odpowiedzialnych za procesy utleniania w organizmie, przerywanie reakcji z udziałem wolnych rodników i neutralizowanie ich. Pozwala to zapobiegać rozwojowi stanów zapalnych, infekcji, chorób metabolicznych, nowotworów, a także sprzyja podnoszeniu ogólnej odporności. Wykazano również, że spożycie aronii czarnoowocowej w odpowiednich ilościach może wpływać znacząco na przebieg choroby popromiennej i zwiększać przeżywalność. Działanie polega m. in. Na hamowaniu generacji wolnych rodników, zwłaszcza rodnika ponadtlenkowego. Owoce aronii znalazły zastosowanie także w kosmetologii – w produkcji żeli chroniących skórę przed promieniowaniem UV.2. Napój z aronii - zdrowe żywienie dla diabetyków
Aronia i jej przetwory odgrywają znaczącą rolę w diecie osób cierpiących na cukrzycę. Jednym z atutów napoju z aronii jest jego zdolność do obniżania wskaźnika glikemicznego roztworu cukrów prostych. Zawarte w aronii antocyjaniny zwiększają wrażliwość komórek peryferycznych na insulinę, podczas gdy kwas chlorogenowy, który także występuje w owocach aronii, hamuje wchłanianie glukozy z jelita cienkiego. Spożywanie aronii może mieć wpływ na zmniejszenie aktywności maltazy i sacharazy w błonie śluzowej jelita cienkiego. Badania kliniczne potwierdziły korzystny wpływ aronii na stan osób chorujących na cukrzycę. Aronia odgrywa także ważną rolę w diecie osób z zespołem metabolicznym, ponieważ nie tylko redukuje poziom cukru i cholesterolu we krwi, ale także obniża ciśnienie tętnicze i wykazuje właściwości przeciwzapalne. Produkty aroniowe są wartościową rekomendacją dla osób z cukrzycą, a także dla osób dbających o zdrowy wzrok. Zalety ich użycia zostały udowodnione zarówno w badaniach laboratoryjnych, jak i w badaniach klinicznych.3. Przetwory owocowe z aronii
Zbiór owoców aronii powinien odbywać się od połowy sierpnia do końca września. Z nich wytwarza się soki, dżemy, konfitury, suszone owoce na herbatki owocowe oraz nalewki. Można je łatwo przygotować samodzielnie w domu. Największą ilość antyoksydantów i rutyny, która odpowiada za wzmocnienie ścian naczyń krwionośnych, zawiera świeżo wyciśnięty sok z aronii. Jeśli jednak ktoś nie lubi lekko gorzkiego smaku, zebrane aronii powinno się zamrozić i przygotować z nich przecier. Dodanie soku cytrynowego do soku aronii poprawia jego walory smakowe, a także wzbogaca go w witaminę C i zapewnia korzystne pH. Alternatywnie można suszyć owoce, np. w piekarniku, przez kilka godzin w temperaturze 50-60°C lub zostawić w ciepłym i suchym miejscu na folii spożywczej. Z powyższych owoców można łatwo przyrządzić herbatkę, wystarczy zalać je wrzątkiem. W Polsce, asortyment preparatów aroniowych jest dość skromny. W aptekach można kupić suszone aronii w proszku jako suplement diety pozbawiony cukru.