4 błędnych przekonań na temat glutenu
Spis treści
1. Zawirowanie glutenu wiąże się z gromadzeniem się tkanki tłuszczowej
Kiedy dowolny składnik żywności zostaje uznany za niebezpieczny, to jest tylko kwestią czasu, zanim ktoś rzuci hasło "To jest powód!", a potem plotka rozprzestrzenia się wśród ludzi - i nikt tak naprawdę nigdy nie wie, skąd się wzięła. W tym przypadku spożycie glutenu zostało powiązane z bardzo specyficzną odmianą tkanki tłuszczowej, mianowicie odmianą trzecią, która jest gromadzona wokół narządów. Jednak solidne badania naukowe nie potwierdzają tego przekonania. Profesor Nicola Kewnow przeprowadziła w 2010 roku analizę, która uwzględniała szereg badań porównujących spożycie pieczywa nisko- i wysokoprzetworzonego oraz ich wpływ na otyłość trzewną. Wyniki wskazywały, że tylko spożycie pieczywa białego jest związane z akumulacją tkanki tłuszczowej, pieczywo pełnoziarniste miało wręcz odwrotny efekt, jednak obie frakcje są obfitym źródłem glutenu.2. Gluten wpływa na naszą głowę i wykazuje działanie podobne do narkotyku
W tym mitu jest ziarno prawdy. Podczas trawienia i wchłaniania glutenu tworzą się peptydy glutenu – małe cząsteczki, które występują w pięciu odmianach. Zostały sklasyfikowane jako egzorfiny, które mogą przekraczać barierę krew–mózg i wpływać na receptory opioidowe, co z kolei wpływa na zachowanie człowieka. Jednak istnieją pewne ważne kwestie, które należy wziąć pod uwagę: – badania, które wykazały potencjalny wpływ peptydów glutenu na receptory opioidowe, zostały przeprowadzone albo w laboratorium na wyizolowanych komórkach, albo na szczurach. Chociaż badania na szczurach są cenne, wykorzystywały gotowe peptydy glutenu, a nie sam gluten. Jest to bardziej podobne do porównania wina i winogron i stwierdzenia, że mają taką samą skuteczność, pomimo że są przyjmowane w różnych formach. Co gorsza, w badaniach na szczurach peptydy glutenu były często podawane nie doustnie, jak nakazywałaby logika, ale dożylnie. W takich warunkach zaobserwowano faktycznie zmiany zachowania, na przykład szczury otrzymujące dawkę peptydów po treningu wykazywały lepsze zdolności uczenia się; – idealne badanie wykazałoby, że u ludzi po spożyciu produktów z glutenem stężenie peptydów glutenu wzrasta, co ma negatywny wpływ na zachowanie i zdolności poznawcze. Jednak takie badanie nie zostało przeprowadzone; – podobne egzorfiny są produkowane nie tylko po spożyciu produktów z glutenem, ale także nabiału, ryżu, szpinaku oraz mięsa. Czy również należy unikać tych produktów?3. Obecność glutenu prowadzi do osłabienia struktury kościa
U ludzi chorujących na celiakię, gluten rzeczywiście wywołuje reakcję zapalną, która w rezultacie prowadzi do ataku na strukturę kości. Jednak osoby zdrowe nie muszą się tego obawiać. Badanie przeprowadzone przez dr A. Jenkinsa wykazało, że grupa spożywająca znaczne ilości produktów zbożowych wzbogaconych w gluten, prezentowała wyższy bilans składników mineralnych, co sugeruje ich większą akumulację w organizmie. Badacze potwierdzili, że dieta bogata w białko i gluten nie ma negatywnego wpływu na bilans wapnia.4. Dieta bezglutenowa: zdrowa i nie powodująca niedoborów
Zniesienie glutenu z diety wielu osób wiąże się ze znaczącymi zmianami w planie żywieniowym oraz usuwaniem produktów obfitujących w witaminy i składniki mineralne. Niestety, w wyniku dieta często nie dostarcza wszystkich niezbędnych mikro- i makroskładników. Jednakże, ta zasada nie jest regułą, a dieta bezglutenowa może być zorganizowana w ten sposób, że jest zdrowa i odżywcza. Jednak osoby, które wprowadzają tę dietę bez odpowiedniej kontroli specjalistów, często popełniają wiele błędów żywieniowych. Badanie przeprowadzone w 2010 roku w Warszawie wykazało, że w niektórych przypadkach dieta bezglutenowa powodowała poważne niedobory witamin i składników mineralnych.