15 mniej popularnych, ale zdrowych warzyw
Spis treści
1. Bakłażan, również znany jako gruszka miłości, oberżyna lub psianka podłużna, jest warzywem należącym do rodziny psiankowatych.
Bakłażan jest warzywem o niskiej wartości energetycznej, dostarczającym ponad 20 kcal w porcji 100 g. Miąższ tego warzywa stanowi źródło znaczących ilości magnezu, potasu oraz wapnia. Ponadto, jest to doskonałe źródło błonnika pokarmowego, gwarantujące prawie dwukrotnie więcej niż brzoskwinie czy jabłka. Bakłażan zawiera również witaminy A, B oraz C. Warzywo to charakteryzuje się silnymi właściwościami antynowotworowymi, przede wszystkim ze względu na obecność dużej ilości antyutleniaczy. Szczególnie ważne jest antyangiogenetyczne działanie nasuniny, substancji występującej w skórce bakłażana. Spożywanie bakłażana może poprawić przemianę materii, zwiększyć ochronę przed chorobami układu krążenia oraz zapobiec rozwojowi chorób nowotworowych. Dzięki błonnikowi bakłażany wykorzystuje się w terapii ukierunkowanej na poprawę funkcjonowania układu pokarmowego oraz obniżenie poziomu cholesterolu. Detoksykacyjne właściwości rośliny mogą być wykorzystane w dietach oczyszczających.2. Karpiel
Karpiel, inaczej brukiew, jest jedną z odmian kapusty rzepak, która jest popularnym warzywem uprawnym. Dzięki dużej zawartości wody oraz znaczącej ilości witamin B i C, karpiel jest polecany przez dietetyków dla osób, które chcą schudnąć. Jest to roślina niskokaloryczna, która może często występować jako dodatek do posiłków. Należy jednak pamiętać, aby nie przesadzać z jej spożyciem, ponieważ może prowadzić do rozwoju niedoczynności tarczycy w wyniku zahamowania transportu jodu przez znaczną ilość cyjanków zawartych w karpielu.3. Koniecznie Bob
Bob to roślina należąca do rodziny strączkowych, która ze względu na niską zawartość tłuszczu i wysoki poziom błonnika pokarmowego, może być stosowana w programach odchudzających. Należy jednak zwrócić uwagę, że nie jest to roślina niskokaloryczna, ponieważ standardowa porcja 100 g dostarcza prawie 110 kcal. Duże ilości kwasu foliowego oraz witamin z grupy B powodują, że Bob jest cenny w regulacji pracy układu nerwowego. Regularne spożywanie Bobu pozwala na pokrycie ponad 100% dziennego zapotrzebowania na kwas foliowy, co zapewnia zdrowy przebieg ciąży oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia wad rozwojowych płodu. Wspomniane związki witamin, wraz z żelazem, mogą przynieść szczególne korzyści w trakcie niedokrwistości, ponieważ biorą udział w procesie syntezy nowych erytrocytów. Inną ważną cechą Bobu jest wysoki poziom białka (7,6 g białka w 100 g ugotowanego Bobu). Wysoka zawartość potasu oraz niewielka ilość sodu wpływają korzystnie na regulację poziomu cholesterolu we krwi.4. Prosty groch
Zwykła odmiana grochu, często nazywana zielonym grochem, pochodzi z regionów Afryki Północnej, Azji, wschodniej i południowej Europy oraz Kaukazu. Obecnie uprawiana jest powszechnie w większości regionów globu. Najbardziej wartościowe właściwości żywieniowe zielonego grochu można uzyskać poprzez spożywanie go surowego. Warzywo to zawiera szereg składników korzystnych dla zdrowia, w tym beta-karoten, błonnik, witaminy (B, C i E) oraz mikroelementy, takie jak fosfor, potas, wapń i żelazo.5. Kapusta znana jako Jarmuż
Jarmuż to jedna z odmian kapusty, która jest charakteryzowana przez długie i bardzo pomarszczone liście. Jest ona głównie uprawiana jako roślina uprawna. Jarmuż jest często uważany za roślinę ozdobną ze względu na swoje liście w różnych kolorach (zielony, fioletowy, brązowy). Jest on również znany ze swojej dużej zawartości antyoksydantów, takich jak beta-karoten, luteina i zeaksantyna, które pomagają poprawić funkcjonowanie narządu wzroku i usuwanie toksycznych związków z organizmu. Jarmuż zawiera również duże ilości błonnika oraz soli mineralnych, takich jak potas i wapń, które pomagają chronić układ krążenia i układ pokarmowy.6. Warzywo przypominające dynię
Warzywo to jest hybrydą dwóch innych warzyw - ogórka i dyni. Największe korzyści dla organizmu przynoszą młode owoce tego warzywa, które charakteryzują się miękkim miąższem oraz jasną, delikatną skórką. Dlaczego warto je spożywać? Po pierwsze, warzywo to wyróżnia się niską zawartością kalorii - 100 gramów dostarcza zaledwie 15 kcal. Owoce tego warzywa nie gromadzą w sobie nadmiaru szkodliwych metali ciężkich. Ich składniki obejmują beta-karoten, witaminy B i C oraz fosfor, potas i wapń. Ponadto, warzywo to wykazuje właściwości moczopędne.7. Kalafior, o grubości nie większej niż 10 mm
Kalarepa to kolejny rodzaj kapusty warzywnej, która podobnie jak jarmuż jest rośliną uprawianą. Rzadko można napotkać dziko rosnącą kalarepę. W Polsce jest jednym z najbardziej popularnych upraw, mimo to rzadko pojawia się na stołach. Jest to szkoda, ponieważ zawiera ona wiele cennych składników. Oprócz witamin A, B i C oraz mikroelementów, takich jak fosfor, jod, magnez, mangan, miedź, potas, wapń czy żelazo, zawiera także inne korzystne związki, takie jak kwas pantotenowy, który reguluje wielorakie procesy w ciele, w tym przyspiesza gojenie się ran, wspomaga pracę układu pokarmowego, krążenia i nerwowego, a także poprawia pigmentację skóry i stan włosów.8. Patison – mniej popularna odmiana dyni
Patison to mniej znana odmiana dyni zwyczajnej, która została przywieziona do Europy przez hiszpańskich podróżników podczas ich wypraw do Ameryki Północnej. Jest to bardzo uniwersalny warzywny produkt, który może być wykorzystany jako farsz, do przygotowania potraw mięsnych, takich jak gulasz, lub jako składnik posiłków obiadowych i sałatek. Ze względu na niską wartość kaloryczną (17 kcal/100 g) często jest stosowany jako składnik diet redukcyjnych oraz może zastępować produkty o większej ilości tłuszczu. Patisony są bogate w beta-karoten, fosfor, magnez, żelazo oraz witaminy B1, B2 i C.9. Babka zwyczajna
Babka zwyczajna, znana także jako paszczak, jest rośliną należącą do rodziny selerowatych. Jej naturalnym środowiskiem są obszary Europy i Azji, choć wraz z upływem czasu rozprzestrzeniła się na całym globie. Dawniej była powszechnie wykorzystywana w polskiej kuchni. Babka zawiera składniki odżywcze takie jak: białko, fosfor, potas, wapń, żelazo oraz witaminy B i C. Warzywo to wykazuje również silne właściwości oczyszczające i moczopędne, co czyni je szczególnie polecane dla osób cierpiących na problemy z nerkami, pęcherzem moczowym lub choroby reumatyczne. Mimo tego, ze względu na wysoką zawartość kalorii, nie jest zalecane stosowanie tego warzywa podczas prób redukcji wagi.10. Rzepa kiszona
Rzepa kiszona jest znana ze swego ostrego i kwaskowatego smaku, jej liście są czerwono-różowe. 100 gramów rzepy kiszonej dostarcza organizmowi 20 kalorii i znaczącą ilość błonnika, co sprawia że stosowanie tego warzywa przez osoby zmagające się z utrzymaniem kształtu jest w szczególności celowe. Poza tym, rzepa kiszona zawiera zdrowe składniki, takie jak fosfor, magnez, żelazo, beta-karoten czy witamina C. Rzepa kiszona zawiera rapontygeninę, bardzo silną substancję należącą do polifenoli, której zdolność do zmniejszania tempa podziału komórek nowotworowych została naukowo udowodniona. Substancja ta wykazuje również właściwości przeciwalergiczne oraz poprawia działanie układu krążenia. Drugą substancją zawartą w rzepie kiszonej jest rapontycyna – substancja o silnym działaniu estrogennym, co ma duże znaczenie dla kobiet w czasie menopauzy oraz nastolatek zmagających się z trądzikiem. Rzepa kiszona jednak nie jest zalecana mężczyznom z niedoborami testosteronu, ponieważ może ona zwiększyć ten niedobór.11. Rukiewka
Rukiewka jest rozpoznawana jako roślina należąca do rodziny kapustowatych. Szczególnie zalecana jest dla osób prezentujących objawy awitaminozy – choroby będącej rezultatem niedoborów niezbędnych składników odżywczych, które są spowodowane przez chorobę, leczenie lub inne czynniki. Wskutek obfitej ilości beta-karotenu oraz witamin C i E warzywo wykazuje bardzo silne właściwości przeciwutleniające, które skutecznie przeciwdziałają rozwojowi wielu stanów chorobowych oraz pogorszeniu stanu zdrowia.12. Brukiew
Brukiew, często określana jako typowa kapusta, jest warzywem korzeniowym, które zawiera znaczne ilości siarki w postaci glikozydów musztardowych. Związki te są odpowiedzialne za charakterystyczny smak i zapach korzeni brukwi. Substancje zawarte w korzeniach poprawiają krążenie krwi w skórze oraz stymulują produkcję niektórych wydzielin, takich jak soki trawienne, ślina i żółć. Ponadto, fitoncydy obecne w brukwi zapewniają ochronę organizmu przed rozwojem drobnoustrojów i chorobotwórczych mikroorganizmów. Brukiew jest również bogata w inne składniki odżywcze, takie jak fosfor, magnez, potas, wapń i żelazo. Wysoki poziom witamin B1, B2, C i PP potwierdza zdrowotne korzyści związane z konsumpcją tego warzywa.13. Salep
Nazwa 'salep' pochodzi z języka tureckiego i odnosi się do zarówno do popularnego napoju, jak i bulw storczyka męskiego, z których napój jest przygotowywany. Termin ten jest często określany jako chiński żeń-szeń. Salep jest naturalnym środkiem pobudzającym, który jest głównie stosowany do leczenia dolegliwości układu pokarmowego, takich jak biegunki, suchość przewodu pokarmowego i problemy z trawieniem. Ponadto, salep jest również często wykorzystywany jako środek rozgrzewający i ułatwiający zasypianie.14. Kończystka
Kończystka to roślina z rodziny astrowatych, która pochodzi z terenów południowej i środkowej Europy oraz niektórych obszarów Azji. Obecnie jest uprawiana tylko w niektórych regionach. Jadalna część tego warzywa to korzeń pokryty czarną powłoką, która po obraniu ujawnia biały miąższ. Smak kończystki przypomina smak popularnych szparagów. Oprócz zawartości soli mineralnych i witamin, zawiera ona także kwas nikotynowy, który odgrywa ważną rolę w syntezie i rozkładzie wielu substancji, takich jak aminokwasy, kwasy tłuszczowe i węglowodany. Ponadto, ma zdolność rozszerzania naczyń krwionośnych oraz hamowania toksycznego działania niektórych związków chemicznych i leków.15. Kwasica, członek rodziny rdestowatych
Kwasica, będąca częścią rodziny rdestowatych, występuje prawie na wszystkich obszarach o klimacie umiarkowanym. Jest ona jednym z głównych źródeł beta-karotenu (jedna porcja 100g tej rośliny pozwoli na pokrycie ponad 75% dziennego zapotrzebowania). Związek ten jest doskonałym środkiem antyoksydacyjnym, który oczyszcza organizm i opóźnia proces starzenia. Ponadto, kwasica zawiera rutynę, która znacząco poprawia stan naczyń krwionośnych i wspiera procesy antyoksydacyjne. Należy także zaznaczyć, że nadmierne spożywanie kwasicy może być niekorzystne dla organizmu z powodu obecności kwasu szczawiowego, który w nadmiarze może prowadzić do zakłócenia wchłaniania wapnia i tworzenia nierozpuszczalnych kryształów szczawianu.