Szukaj
Język
Czy naprawdę jest to dieta bezglutenowa – modna tendencja żywieniowa czy niezbędna konieczność?
Spis treści
1. Co oznacza dieta bezglutenowa?
Dieta bezglutenowa jest regimenem żywieniowym, który wyklucza spożywanie produktów i potraw, które zawierają gluten. Obecnie gluten jest uznawany za drugi, po mleku, alergen pokarmowy. Gluten składa się z mieszanki białek roślinnych gliadyny i gluteiny. Znajduje się w pszenicy, życie oraz jęczmieniu. Owies także powinien zostać usunięty z diety bezglutenowej z powodu możliwej kontaminacji podczas produkcji. Jednakże, jeśli owies ma certyfikat potwierdzający, że jest wolny od glutenu, może być stosowany przez osoby, które przestrzegają diety bezglutenowej.2. Dieta bezglutenowa – sytuacje wymagające jej stosowania
Dieta bezglutenowa jest niezbędna dla osób chorych na celiakię, u których występują alergie na gluten lub nadwrażliwość na ten składnik. Chorzy na celiakię muszą przestrzegać diety bezglutenowej, ponieważ brak ograniczeń żywieniowych może prowadzić do uszkodzenia kosmków jelitowych, utrudniając wchłanianie składników odżywczych, co może doprowadzić do niedoborów pokarmowych. Jest to choroba autoimmunologiczna, która wymaga przestrzegania diety bezglutenowej przez całe życie, aby zachować dobre samopoczucie i uniknąć poważnych powikłań. Alergia na gluten rozpoznawana jest na podstawie wykrycia w badaniach przeciwciał klasy IgE oraz pojawienia się objawów w krótkim czasie po spożyciu tego składnika. Do częstych objawów należą dolegliwości żołądkowo-jelitowe, alergie dróg oddechowych, astma, alergie skórne i atopowe zapalenie skóry. Nadwrażliwość na gluten rozpoznawana jest na podstawie specjalistycznych badań krwi, w których stwierdza się podwyższony poziom przeciwciał klasy IgG. Przyczyną może być zaburzenie mikrobioty jelit, które jest spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak stres, siedzący tryb życia, antybiotyki, alkohol oraz niezdrowe nawyki żywieniowe (w tym nadmierne spożywanie cukru). Aby rozpoznać te choroby, konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich badań laboratoryjnych. Nieuzasadnione wykluczenie glutenu z diety bez poparcia badań diagnostycznych może przynieść więcej szkody niż pożytku.3. Dieta bezglutenowa – dozwolone i przeciwwskazane produkty
Z diety osób nietolerujących glutenu powinno zostać usunięte źródła gliadyny, sekaliny oraz hordeiny, które występują w pszenicy, życie i jęczmieniu. Kontrowersyjna jest eliminacja owsa, jednakże zgodnie z najnowszymi danymi naukowymi, bezpieczne jest spożywanie do 50 g owsa bezglutenowego dziennie. Produkty i posiłki zawierające gluten to: pszenica, w tym orkisz, kamut oraz płaskurka, pszenżyto, żyto, jęczmień, owies, mąki pszenne, żytnie, jęczmienne i owsiane, płatki pszenne, żytnie, jęczmienne i owsiane, musli, kasze manna, kuskus, jęczmienna – pęczak, wiejska, perłowa i mazurska, bulgur, kasze owsiane, makaron pszenny, żytni, pierogi, pyzy, kopytka, naleśniki, pieczywo (jeśli nie jest oznaczone jako bezglutenowe), graham, razowe, białe, bułki, bagietki, maca, pumpernikiel, pieczywo chrupkie, pieczywo cukiernicze – słodkie bułki, ciasta, wafelki, pierniki, biszkopty, herbatniki, sucharki, paluszki, pizza, bułka tarta, produkty mleczne z ziarnami zbóż lub zawierające słód jęczmienny, olej z kiełków pszenicy, proszek do pieczenia, kawa zbożowa, kakao owsiane, piwo, sos sojowy, zupy – z zasmażką, z makaronem, lanym ciastem lub niedozwolonymi kaszami. Produkty bezglutenowe to: ryż brązowy, biały, dziki, kukurydza, gryka, proso, amarantus, komosa ryżowa, teff, sorgo, mąki i kasze ze zbóż naturalnie bezglutenowych, płatki ryżowe, quinoa, amarantusa, tapioka, skrobie kukurydziana, ryżowa, z tapioki, gotowe mieszanki mąk bezglutenowych, chrupki kukurydziane, popcorn, bułka tarta bezglutenowa, nieprzetworzone mięso, ryby i jaja, mleko, kefir, jogurt, maślanka, nieprzetworzony ser biały i żółty, masło, smalec, oleje roślinne, owoce i warzywa – świeże i mrożone, rośliny strączkowe, orzechy i migdały, herbaty, kawy naturalne, wody, napary ziołowe i wody mineralne.4. Dieta bezglutenowa i zmniejszanie ciężaru
Naukowe badania wykazują, że dieta bezglutenowa nie ma wpływu na redukcję masy ciała i nie przynosi korzyści zdrowotnych dla osób zdrowych, które nie są zmuszone eliminować glutenu z diety. Analizy naukowe wskazują, że nie zaleca się diety bezglutenowej dla wszystkich. Dieta bezglutenowa wyklucza szeroki zakres produktów zdrowych, takich jak produkty pełnoziarniste, i wymusza poszukiwanie alternatyw bezglutenowych, które często mają wyższy indeks glikemiczny, są mniej pożywne, zawierają mniej włókien i są droższe niż produkty pełnoziarniste. Dieta bezglutenowa nie jest efektywna dla redukcji wagi i detoksykacji ciała. Aby utrzymać zdrowie i zmniejszyć masę ciała, niezbędne jest zrównoważenie diety i dostarczenie wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Klucz do sukcesu stanowi zmiana nawyków na zdrowsze.5. Placki rybne z dorszem w słodko-kwaśnej sosie z ryżem brązowym
Składniki: – ryż brązowy – 50 g– filety dorsza świeżego, pozbawione skóry – 150 g– cebula – 30 g– papryka – 100 g– ananas – 80 g– olej rzepakowy – 5 g– miód pszczeli – 10 g– pomidory – 150 g– niewielka ilość czosnku, sól, pieprz. Przygotowanie: Ugotować ryż w lekko osolonej wodzie. Oprószyć filety dorsza solą i pieprzem. Obgotować pokrojoną w piórka cebulę i czosnek na rozgrzanym oleju. Następnie dodać pokrojone w kostkę paprykę i ananasa. Podlać niewielką ilość wody (według uznania). Gdy warzywa zmiękną, dodać pokrojone w kostkę pomidory i miód, wymieszać. W środku patelni zrobić miejsce, położyć filety dorsza i gotować pod przykryciem, aż dorsz będzie miękki. Podawać placki rybne z dorsza w sosie słodko-kwaśnym na ryżu brązowym.6. Sliwka z jablkami, popcornem i migdalami
Składniki: - śliwki surowe - 50 g - mleko 1,5% tłuszczu - 250 g - jabłka średniej wielkości - 200 g - popcorn z amarantusa - 10 g - migdały - 10 g - cynamon. Przygotowanie: Zalać śliwki mlekiem, doprowadzić do wrzenia i odczekać, aż śliwki rozmiękną. Podawać z plasterkami jabłek, popcornem i migdałami. Posypać cynamonem.7. Sałatka z ugotowanymi burakami, fetą i komosą ryżową
Należące do składników: - burak – 150 g - ser feta – 70 g - olej lniany – 5 g - słonecznik (nasienie) – 10 g - komosa ryżowa – 40 g - bazylia, oregano, sól, pieprz. Procedura przygotowania: Komosę dokładnie opłukać na sitku pod bieżącą zimną wodą. Aby wydobyć orzechowy smak, można ją dodaćkowo wysuszyć i podprażyć w patelni, ciągle mieszając. Następnie zalać komosę połową szklanki wody (ok. 125 ml) i gotować, aż wchłonie cały płyn. Ustawić garnik z boku i odstawić pod przykryciem na 10 minut. Buraki umyć, obrać ze skórki, pokroić w małą kostkę i umieścić w naczyniu odpornej na wysoką temperaturę. Wymieszać olej z przyprawami i polać buraki. Piec przez 30 minut w 150–180°C. Pokroić fetę w kostkę. Połączyć wszystkie składniki, doprawić solą, pieprzem, bazylią i oregano. Podawać na gorąco lub na zimno.8. Kanapka z tajemniczym kawałkiem kurczaka
Składniki: – ziemniaki – 200 g– mięso z piersi kurczaka, bez skóry – 120 g– cebula – 50 g– marchew – 50 g– oliwki czarne marynowane – 15 g– olej rzepakowy – 10 g– bulion warzywny – 150 g– cytryna, czosnek, granat, kolendra, słodka papryka, imbir, kurkuma. Przygotowanie: Przyprawy należy wymieszać z olejem i natrzeć mięso kurczaka. Następnie pokroić cytrynę w ćwiartki. Posiekać cebulę i czosnek na drobną kostkę. Gotować bulion warzywny. Następnie obsmażyć kawałki kurczaka w patelni razem z cebulą i czosnkiem. Obłożyć kurczaka plastrami ziemniaków, paskami marchewki, kawałkami cytryny i oliwkami, a następnie zalać całość bulionem i dusić do momentu, aż warzywa będą miękkie.9. Słodkie serowe ciasteczka z bananami i polewą z kakao
Składniki: – ser twarogowy niskotłuszczowy – 125 g– banany – 150 g– całe jajka kurze (1 szt.) – 60 g– mąka ziemniaczana – 15 g– suszone daktyle – 45 g– cukier waniliowy – 10 g– naturalne kakao w proszku, bezglutenowe – 10 g– mleko kokosowe – 40 g. Przygotowanie: Wszystkie składniki zostają wymieszane w celu przygotowania jednolitej masy. Masa zostaje wlać do sylikonowych foremek na ciasteczka lub innych, wyłożonych papierem do pieczenia. Ciasteczka są pieczone w piekarniku w temperaturze 180°C przez około 15 minut. Po lekkim przystygnięciu, ciasteczka są wyjmowane z piekarnika, przenoszone na talerzyk i polewane polewą przygotowaną z ugotowanej kokosowej mleczka z dodatkiem kakao.
